نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا حدود ۳ هفته پیش عکس های جدیدی از بمب سنگرشکن GBU-۵۷ را در صفحه فیسبوک خود منتشر کرد اما به فاصله کمتر از یک روز این تصاویر را حذف کرد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس به همین بهانه گزارشی را از انتشار و دلایل احتمالی حذف عکس این بمب سنگر شکن منتشر کرده است.

بر اساس این گزارش: در بحبوحه تشدید تنش های دریایی بین ایران و ایالات متحده آمریکا نیروی هوایی ایالات متحده در روز ۲ می گذشته (۳ هفته پیش) تصاویری کمیاب از این سلاح معروف به " نفوذگر مهمات انبوه " منتشر و سپس عکس‌ها را حذف کرد – ظاهرا به این دلیل که عکس‌ها جزئیات حساسی را در مورد ترکیب این سلاح نشان می‌دادند.

منابع آمریکایی از این سلاح  به عنوان قوی ترین بمب غیرهسته ای نیز یاد می کنند. این یک بمب هدایت‌شونده و سنگرشکن ۱۴تنی ساخت شرکت بوئینگ است که توسط نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا استفاده می‌شود.

انتشار این عکس ها در حالی صورت می گیرد که ایران در حال پیشرفت مداوم در ساخت تاسیسات هسته ای است که احتمالا فراتر از قدرت نفوذ و تخریب این بمب آمریکایی است که آخرین سلاح ارتش ایالات متحده برای از بین بردن پناهگاه های زیرزمینی محسوب می شود.

در مورد «نفوذگر مهمات انبوه» آمریکا چه می دانیم؟

ایالات متحده در دهه 2000 با افزایش نگرانی‌ها در مورد اینکه ایران سایت‌های هسته‌ای خود را با ساخت زیرزمینی آن‌ها نفوذناپذیرتر می‌کند، ساخت نفوذگر مهمات عظیم را توسعه داد.

نیروی هوایی آمریکا در روز 2 می گذشته تصاویری از این بمب ها را در صفحه فیس بوک پایگاه نیروی هوایی «وایتمن» در ایالت میسوری منتشر کرد. این پایگاه محل ناوگان بمب افکن های رادارگریز B-2 است، تنها هواپیمایی که می تواند بمب را حمل و پرتاب کند.

در یک توضیح، این پایگاه آمریکایی همراه با انتشار عکس ها اعلام کرد که 2 بمب «نفوذگر مهمات عظیم» دریافت کرده است تا یک اسکادران مهمات در آنجا بتواند «عملکرد خود را آزمایش کند.»

این اولین بار نیست که نیروی هوایی آمریکا عکس‌ها و فیلم‌هایی را از این بمب منتشر می‌کند که همزمان با افزایش تنش‌ها با تهران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور است.

در سال 2019 نیز ارتش ایالات متحده ویدئویی از یک بمب افکن B-2 در حال پرتاب دو بمب سنگرشکن منتشر کرد. نیروی هوایی به درخواست‌ها برای اظهار نظر درباره اینکه چرا جدیدترین مجموعه عکس‌ها را پست و سپس حذف کرده است، پاسخی نداد.

از عکس‌های بمب سنگرشکن 14 تنی آمریکا چه می‌شود فهمید؟

«راهول اودوشی» تحلیلگر ارشد تسلیحات در موسسه «جینز دیفنس» معتقد است: این بمب همچنین حاوی ترکیبی از AFX-757 - یک ماده منفجره استاندارد - و PBXN-114، یک ترکیب انفجاری نسبتا جدید است.

به گفته این کارشناس، بیشتر وزن این بمب ناشی از قاب فولادی ضخیم آن است که به آن اجازه می‌دهد تا قبل از انفجار به میزان کافی از بتن و خاک عبور کرده و داخل زمین نفوذ کند. با این حال، هنوز مشخص نیست که کارایی دقیق این سلاح چقدر خواهد بود.

اودوشی گفت که نیروی هوایی آمریکا احتمالا از انتشار این عکس ها پشیمان شده زیرا این عکس ها می تواند اطلاعات زیادی در مورد بمب ها فاش کند. او گفت: گفت: «حذف فوری از اینترنت بدون اظهار نظر (یا) توجیه به این معنی است که یک خطای احتمالی در انتشار آن رخ داده است.»

این بمب چه نقشی در هدف قرار دادن بالقوه برنامه هسته ای ایران ایفا می کند؟

آسوشیتدپرس اخیرا گزارش داد که تصاویر ماهواره‌ای جدید نشان می‌دهد که ایران در حال حفر تونل در کوه نزدیک سایت هسته‌ای نطنز در مرکز این کشور بوده است. 

تپه‌های حفاری در این سایت نشان می‌دهد که بنا به گفته کارشناسان و تحلیل  آسوشیتدپرس، این مرکز می‌تواند بین ۸۰ متر (۲۶۰ فوت) تا ۱۰۰ متر (۳۲۸ فوت) زیر زمین باشد.

کارشناسان می گویند اندازه پروژه ساخت و ساز نشان می دهد که ایران احتمالا می تواند از این تاسیسات زیرزمینی  نه تنها برای ساخت دستگاه های سانتریفیوژ نسل جدید بلکه برای غنی سازی اورانیوم نیز استفاده کند. 

سانتریفیوژهای لوله‌ای شکل که در آبشارهای بزرگی از ده‌ها ماشین قرار گرفته‌اند، به سرعت گاز اورانیوم را برای غنی‌سازی آن می‌چرخانند. دستگاه های اضافی به ایران این امکان را می‌دهد که به سرعت اورانیوم را تحت حفاظت کوه غنی‌سازی کند.

این می‌تواند برای بمب سنگرشکن آمریکا مشکل‌ساز باشد: نیروی هوایی در توضیح قبلی قابلیت‌های این بمب، گفته است که می‌تواند قبل از منفجر شدن، 60 متر (200 فوت) زمین و سیمان را تخریب کرده و به داخل زمین نفوذ کند، در حالی که عمق تاسیسات هسته ای جدید ایران بیشتر از این میزان است.

آیا ایالات متحده هنوز هم می‌تواند از این بمب علیه ایران استفاده کند؟

مقامات ایالات متحده در مورد استفاده متوالی از دو بمب از این قبیل برای اطمینان از تخریب یک سایت بحث کرده اند. اما حتی پس از آن، عمق جدید و بیشتر تونل های نطنز احتمالا چالشی جدی را به همراه خواهد داشت.

پیچیدگی دیگر حمله نظامی احتمالی ایالات متحده این است که هواپیماهای B-2 از دسامبر گذشته که یکی از آنها پس از فرود اضطراری آتش گرفت، زمین گیر شده است. 

فیلم های دیگر

اما سرهنگ «بروس ای. ویدال» سخنگوی فرماندهی حملات جهانی نیروی هوایی، گفت که ایالات متحده همچنان می تواند «در صورت نیاز عملیاتی» از این هواپیما استفاده کند.