سناریوهای احتمالی جنگ تهران - تل آویو /زنگ خطر در اسرائیل

در حالی که احیای روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان موجب نزدیک تر شدن رقبای منطقه‌ای شده، اسرائیل با تهدید‌هایی در داخل و فراتر از مرزهای سرزمین‌های اشغالی روبرو است.

در همین راستا امیر آویوی، یکی از ژنرال‌های ذخیره رژیم اسرائیل در گفت و گو با نیوزویک مدعی شد که ایران همه جا هست و این مسئله تازه‌ای نیست، آنچه جدید است احتمال رویارویی نظامی است، احتمالی که در قیاس با ۲۰ یا ۳۰ سال گذشته محتمل‌تر شده است.

آویوی مدعی است که تنش در ابعاد گسترده با حمله(ادعایی) اسرائیل به ایران یا با حمله(ادعایی) ایران به اسرائیل کلید می خورد. او در ادامه ادعاهای خود تاکید کرد که اگر اسرائیل به تنهایی دست به حمله بزند شاهد جنگ منطقه‌ای خواهیم بود. چرا که تمامی نیروهایی که حامی ایران هستند رویاروی تل آویو قرار خواهند گرفت و همین گزاره موجب خواهد شد تا سراسر جهان درگیر بحران شود.

 به ادعای این ژنرال اسرائیلی، سناریوی نخست، سناریویی است که در چارچوب آن تهران با لحاظ کردن تنش‌های داخلی اسرائیل بالاخص اعتراض‌های ماه گذشته به مسائل مرتبط با کابینه نتانیاهو به چنین نتیجه ای برسد که اکنون زمان برای یک حمله هماهنگ فرا‌رسیده است. به ادعای این مقام اسرائیلی چنین حمله ای می تواند به سرعت رخ دهد چرا که تهران( به ادعای این مقام اسرائیلی) می تواند با توسل به راکت ها، موشک هاو پهپادهایش به سرعت چنین درگیری را رقم بزند.

آویوی در ادامه و در باب سناریوی دوم مدعی شد که این احتمال نیز وجود دارد که اسرائیل برای حمله به قابلیت های هسته ای ایران آماده شود. به ادعای او، اسرائیل اجازه نخواهد داد تا ایران به قدرت هسته‌ای تبدیل شود و مایل است به شکلی یکجانبه در این باره اقدام کند حتی اگر چنین فعلی پیامدهای گسترده‌ای داشته باشد. آویوی مدعی شد که اگر اسرائیل به تنهایی دست به چنین فعلی بزند، جنگ منطقه ای آغاز می شود.

زنگ خطر در اسرائیل به صدا درآمده است

بنا به گزارش اکوایران، در شرایطی که اسرائیل کماکان ایالات متحده را به عنوان متحد خود می‌داند، موفقیت‌های ایران در حوزه دیپلماسی بالاخص احیای روابط تهران و ریاض و سایر کشورهای عربی زنگ خطر را در اسرائیل به صدا درآورده است.

اسرائیل در سال 2019 به واسطه عادی سازی روابط دیپلماتیک خود با کشورهایی چون بحرین، امارات متحده، مراکش و سودان توانست پیروزی‌های دیپلماتیک را برای خود ثبت کند.این توافق ها با میانجیگری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت آمریکا حاصل شده بود. با این همه با آغاز جنگ در اوکراین و تمایل کشورهای منطقه به شرق، معادلات تغییر کرد. تا جایی که ماه مارس به واسطه میانجیگری چین، توافقی غیر منتظره میان ایران و عربستان حاصل شد و به دنبال آن عربستان سعودی اوایل ماه جاری و به دنبال مذاکراتی با میانجیگری روس ها، از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب استقبال کرد.

غرب خاورمیانه را از دست داد

آویوی بر این باور است که غرب در حال از دست دادن خاورمیانه است. به باورش، سیاست های غرب برای منزوی کردن مسکو به واسطه جنگ اوکراین زمینه ساز همگرایی اهداف روسیه با متحدان چینی و ایرانی خود در خاورمیانه و فراتر از این مناطق شده است.به گفته این ژنرال اسرائیلی، جنگ اوکراین و تحریم های سختی که علیه روسیه تعریف شده، پویایی را تسریع بخشیده و موجب گشته تا بازیگران شرق بیش از هر زمان دیگر به یکدیگر نزدیک شوند و در راستای دور زدن تحریم ها هماهنگ تر عمل کنند.

به ادعای آویوی تنها راه حل برای خروج از بحران حاکم آن است که دولت بایدن یک گام به جلو گذاشته ائتلافی را با اسرائیل و جهان سنتی تعریف کند.این ادعاها در حالی مطرح شد که تنش ها در داخل سرزمین های اشغالی بالا گرفته است و درگیری‌ها میان نظامیان اسرائیلی و گروه‌های فلسطینی ادامه دارد. دراماتیک ترین درگیری ها در نوار غزه جریان دارد؛ جایی جریان حماس و جهاد اسلامی فعالیت دارند.در چنین شرایطی حزب الله لبنان نیز رزمایش گسترده‌ای ای را روز دوشنبه برگزار کرد که خود نشان از قدرت نمایی یکی از قدرت‌های سرسخت مخالف اسرائیل بود.

اسرائیل فاقد توانایی برای حمله به ایران است

اسرائیل اوایل ماه جاری برای متوقف کردن فعالیت های جهاد اسلامی عملیات گسترده ای را طراحی و اجرا کرد اما حزب الله از قابلیت های نظامی هوشمندانه‌تر و دقیق‌تری برخوردار است.حال آویوی مدعی است که دلایل زیادی وجود دارد که اسرائیل باید قدرت و بازدارندگی ‌ اش را نشان دهد اما مشکل این است که ایران به واسطه قدرت و جسارتش و همچنین برخورداری از حمایت‌های روسیه و چین در باب برنامه هسته ای خود، تبدیل به خطری وجودی برای تل آویو شده است.

با این حال منصور براتی، تحلیلگر مسائل اسرائیل در این باره به نیوزویک گفت که معتقد است که ارتش اسرائیل هنوز فاقد توانایی برای حمله ای تمام عیار به ایران است هرچند نظامیان اسرائیلی می توانند نیروهای نزدیک به ایران را هدف قرار دهند. به باور براتی، از آنجایی که زرادخانه اسرائیل هنوز تکمیل نشده، حمله مستقیم اسرائیل به ایران دور از ذهن است. او در ادامه گفت، اسرائیل ثابت کرده که برای متحدان منطقه‌ای ایران معادله ای کاملا متفاوتی را تعریف کرده است. با این حال او گفت که گروه های نزدیک به ایران چون جهاد اسلامی همچنان در استراتژی تهران نقش آفرینی می کنند دلیل آن هم مقابله با تهدیدهای اسرائیل است.

این تحلیلگر مسائل اسرائیل خاطر نشان کرد که از منظر دیپلماتیک هدف از گسترش نفوذ منطقه‌ای ایران مقابله با هرگونه حرکت به سوی عادی‌سازی بیشتر با اسرائیل است. از منظر او، برای بازیگرانی چون عراق و سوریه، نفوذ ایران به معنای بسته شدن در مسائل مرتبط با عادی سازی روابط یا تهدیدهای امنیتی با اسرائیل است.از همین رو باید گفت که داشتن روابط خوب با تهران موجب خواهد شد تا این گروه از بازیگران بتوانند از سیستم مالی، اقتصادی، دفاعی و سیاسی مورد حمایت ایران برخوردار شوند.

نتانیاهو خود به مانع تبدیل شده است

 فعلا دولت بایدن فرایند عادی سازی روابط با اسرائیل را ادامه داده، در همین راستا جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید شخصا چنین تلاش هایی را رهبری کرده هرچند هنوز نتیجه نامشخص است. رسانه‌های اسرائیلی به نقل از منابع آگاه نوشته‌اند که نتانیاهو و بن سلمان دو بار در هفته های اخیر در باب موضوعاتی چون بازگشایی حریم هوایی ریاض به روی زائران رایزنی داشتند. اما سایر رسانه های اسرائیلی  گفتند که این رایزنی‌ها حول محور عادی‌سازی روابط جریان داشته و پیشرفتی در آن حاصل نشده است. به نوشته آنها دلیلش شاید مسئله فلسطین و رویکرد تند کابینه نتانیاهو در ارتباط با ساکنان نوار غزه باشد.

از همین رو به باور منصور براتی راهبرد اسرائیل در ارتباط فلسطین تاثیر چند بعدی بر حوزه سیاسی این بازیگر گذاشته است. به باورش نتانیاهو بازی را به طور کامل تغیر داده به طوری که امروز صلح در اولویت اول انتخابات نیست. او خاطر نشان کرد که نگرش نتانیاهو مانع از حل مسئله یا حرکت به سوی راه حلی قابل اجرا شده است. بدین معنا که تشکیلات خودگردان فلسطین و گروه های حامی صلح محبوبیت و شتاب خود را از دست داده‌اند و گروه‌های و اعضای مقاومت از وزن و اهمیت بیشتری برخوردار شده‌اند.

همزمان عبدلله الحیدان، تحلیلگر مسائل اسرائیل نیز باور دارد که سیاست‌های نتانیاهو نگرش عربستان در ارتباط با توافق صلح بالقوه را تحت تاثیر قرار داده است. او در این باره به نیوزویک گفت فعلا پادشاهی نمی تواند راه حلی برای مقوله عادی‌سازی رابطه‌اش با اسرائیل پیدا کند بالاخص آن که افراطی های کابینه «بی‌بی» دست به اقداماتی تحریک آمیز می زنند.

به باور این تحلیلگر، نزدیکی ایران به روسیه و چین روابط با اسرائیل را پیچیده نمی کند، بالعکس این کار آسان تر خواهد شد چرا که روابط شرق و غرب متعادل می شود. با این همه الحیدان بر این باور است که تغییر سیاست‌های ریاض بازتابی از میراث واشنگتن و گام های نادرست این بازیگر در خاورمیانه است.