وزیر خارجه چین ناپدید شد/ پشت‌پرده غیبت مرموز آقای کین گانگ

 غیبت وزیر خارجه چین در بحبوحه تشدید فعالیت‌های نهاد دیپلماتیک پکن و در میانه سفر چهره‌های بلندپایه امریکایی چون جانت یلن و جان کری، بیش از هر زمان برجسته شده و به گمانه‌زنی‌ها در باب پشت پرده غیبت‌ش دامن زده است.

وزیر امور خارجه چین سه هفته‌ای است که در انظار عمومی ظاهر نشده، غیبتی غیرمعمول و در عین حال طولانی، آن هم در شرایطی که فعالیت‌های دیپلماتیک پکن اوج گرفته است. طبیعتا غیبت دیپلمات برجسته چینی در کشوری که در عرصه سیاست از عدم شفافیت رنج می‌برد، زمینه‌ساز گمانه‌زنی‌های بسیاری شده است.

کین گانگ، ۵۷ ساله، دیپلمات حرفه‌ای و دستیار مورد اعتماد شی جین پینگ، رهبر چین، ماه دسامبر پس از یک دوره کوتاه فعالیت در قامت سفیر چین در ایالات متحده، به عنوان وزیر خارجه فعایتش را آغاز کرد. با سقوط بالن جاسوسی چین که زمینه ساز تشدید تنش ها میان پکن و واشنگتن شد، کین در قامت وزیر خارجه چین، آمریکا را به چالش کشید. این دیپلمات برجسته هم‌چنین در راستای تنش‌زدایی با ایالات متحده نقش کلیدی ایفا کرد، در همین راستا دیدارش با آنتونی بلینکن، همتای آمریکایی‌اش در جریان سفر او به پکن در اواسط ژوئن، قابل تبیین است.

سکوتی که تردیدها را افزایش داد

اما کین از 25 ژوئن پس از دیدار با مقام های سریلانکا، ویتنام و روسیه در پکن در انظار عمومی دیده نشده است.به نوشته سی‌ان‌ان، کین در آخرین حضور عمومی‌اش، با چهره‌ای خندان در حال راه رفتن در کنار آندری رودنکو معاون وزیر امور خارجه روسیه دیده شد؛ همانی که پس از پایان شورش واگنر راهی پکن شد تا با مقام‌های چینی رایزنی داشته باشد. دنگ یوون، سردبیر پیشین یکی از روزنامه‌های حزب کمونیست که اکنون در ایالات متحده زندگی می‌کند، در این باره گفت: «با توجه به موقعیت و نفوذ چین در جهان، حقیقتا عجیب است که وزیر امور خارجه این کشوربیش از 20 روز است که در انظار عمومی ظاهر نشده است».

سخنگوی وزارت خارجه چین در پاسخ به سوالی درباره غیبت طولانی‌مدت کین در نشست خبری روز دوشنبه، گفت که هیچ اطلاعاتی برای ارائه ندارد. او در ادامه افزود که فعالیت‌های دیپلماتیک چین طبق معمول انجام می‌شود. غیبت کین در میانه تشدید فعالیت‌های نهاد دیپلماتیک پکن، در میانه سفرهای چهره‌های بلندپایه امریکایی چون جانت یلن و جان کری، بیش از هر زمان برجسته شده و به گمانه‌زنی‌ها در باب پشت پرده نبودنش دامن زده است.

پشت پرده ناپدید شدن آقای دیپلمات

در این میان خبرگزاری رویترز به نقل از سخنگوی اتحادیه اروپا گزارش داد که چین قرار بود در اوایل ماه جاری با جوزف  بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پکن دیدار کند، اما پس از این که چین قول و قرارهایش با این نهاد اروپایی را غیر قابل قبول خواند، دیدار فوق به تعویق افتاد. به گزارش رویترز، اتحادیه اروپا تنها دو روز قبل از ورود بورل در تاریخ 5 ژوئیه از تعویق مطلع شد.

وزیر خارجه ناپدید شده چین همچنین در نشست سالانه وزیر امور خارجه اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) در اندونزی حاضر نشد. در عوض، وانگ یی، دیپلمات ارشد و وزیر خارجه سابق چین به جای او در این گردهمایی شرکت کرد. به گزارش رویترز، سخنگوی وزارت خارجه چین سه شنبه گذشته در یک نشست خبری گفته بود که وزیر خارجه پکن به دلیل وضعیت سلامتش نمی‌تواند در نشست آسه‌آن شرکت کند.اما این پاسخ در متن رسمی جلسه توجیهی که در وب سایت وزارتخانه منتشر شد، وجود نداشت. وزارت خارجه چین اغلب محتوایی را که حساس می‌داند از متن جلسات توجیهی منظم خود حذف می‌کند.

چرایی بی‌اعتمادی چینی‌ها به ساختار حاکم

اشاره ضمنی مقام‌های پکن به وضعیت سلامت کین نتوانسته به گمانه‌زنی‌ها درباره چرایی غیبتش پایان دهد. به گفته دنگ، تحلیل‌گر مستقر در ایالات متحده، افزایش شایعات ماحصل عدم شفافیت حاکم بر سیستم سیاسی چین است؛ ساختاری که در چارچوبش از اطلاعات به دقت حراست شده و تصمیم‌های مهم پشت درهای بسته اتخاذ می‌شود. ناظران در این باره بر این باورند که عدم شفافیت چالش تمامی رژیم های توتالیتر است. رژیم‌های توتالیتر ذاتا بی‌ثبات هستند، زیرا رهبر چنین ساختارهایی به تنهایی در باب همه چیز تصمیم گیری می کند.

قربانی تازه کمپین شی

به باور عمومی اگر اتفاق غیرعادی برای یک مقام ارشد بیافتد، این ابهامات مطرح می‌شود که آیا روابط آن فرد با رهبری این کشور تیره شده یا این‌که آیا این نشانه‌ای از بی‌ثباتی سیاسی حاکم است. مقام‌های ارشد چین در گذشته از انظار عمومی ناپدید شده‌اند، اما ماه‌ها بعد توسط ناظر انضباطی حزب کمونیست حاکم فاش شد که آن‌ها برای تحقیقات در بازداشت بودند. چنین ناپدید شدن‌های ناگهانی به یک ویژگی مشترک در کمپین مبارزه با فساد «شی» تبدیل شده است.

به گفته دنگ، آنچه حساسیت ها درباب غیبت کین ارا افزایش داده، رابطه نزدیک او با شی است، همانی که پاییز گذشته برای سومین دوره در قدرت ماند. کین توسط شی در رتبه‌های بالاتر تعریف شد. به همین دلیل هرگونه مشکلی با او منعکس کننده تنش میان رهبری با مقام زیردستش است. از منظر گروهی دیگر چنین رخدادی شاید نشان از آن باشد که شی در انتخاب فرد مناسب برای تصدی این عنوان شکست خورده است.