قرص برنج در مازندران همچنان جان می گیرد

مدیر کل پزشکی قانونی مازندران گفت :پارسال ۱۴۰ نفر بر اثر مسمومیت با قرص برنج در استان جان خود را از دست دادند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال ما قبل( ۱۴۰۰) ۱۰ درصد افزایش داشت.

دکتر علی عباسی افزود : سال گذشته از کل فوتی های مسمومیت با قرص برنج در استان ۹۱ نفر مرد و مابقی زن بودند.

وی با بیان این که شهرستان های بابل با ۳۶ ، آمل با ۲۴ و ساری با ۲۲ به ترتیب بیشترین و عباس آباد با یک مورد کمترین آمار تلفات قرص برنج را به خود اختصاص داده اند ، گفت: بر اساس این گزارش بیشترین خودکشی ها با قرص برنج به ترتیب در تیرماه با ۱۹ مورد ، خرداد با ۱۵ و بهمن ماه با ۱۳ بوده است و اردیبهشت ماه با ۸ مورد کمترین فوتی به ثبت رسید.

طبق آمار رسمی پزشکی قانونی مازندران سال ۱۳۹۸ تعداد ۱۲۱ نفر بر اثر مصرف قرص برنج در استان فوت شده بودند که نسبت به سال ۹۷ به میزان ۳۶درصد بیشتر بوده است.در سال ۱۳۹۹ نیز ۷۵ نفر بر اثر مسمومیت با قرص برنج در مازندران فوت شدند که نسبت به سال ۱۳۹۸ حدود ۳۸درصد کاهش داشته است.

در سال ۱۴۰۰ نیز ۱۲۷ نفر بر اثر مسمومیت با قرص برنج در استان جان خود را از دست دادند که ۶۹ درصد نسبت به سال ماقبل( ۱۳۹۹) افزایش نشان می دهد.

مدیر کل پزشکی قانونی مازندران بر ضرورت اعمال تدابیر سختگیرانه برای جلوگیری از توزیع قرص تاکید کرد و بیان داشت: اعمال محدودیت‌های جدی تر در دسترسی افراد به این ماده مهلک و نیز برخورد با توزیع کنندگان آن و بالابردن آگاهی کسانی که به قصد تهدید خانواده‌ها، جان خود را به خطر می‌اندازند، مورد تاکید است.

به نظر می رسد اگر دلیل دسترسی آسان را عامل اصلی خودکشی با قرص برنج در مازندران نظر بگیریم ، قابل توجیه است ،چراکه طی سال گذشته عمده کشاورزان و البته تجار به دلیل رکود بازار و برای فروش محصول خود به قیمت بیشتر و دلخواه خود ؛برای نگهداری و ماندگاری در مدت زمان بیشتر برنج ؛از قرص برنج استفاده کردند.

از آن جایی که استفاده از قرص برنج که حاوی فسفید آلومینیوم است در کشاورزی بویژه در بین شالیکاران شمال به دلیل کارآیی بالای آن در از بین بردن آفات انباری برنج از چند دهه پیش مرسوم شد. سهولت استفاده و رسوب نکردن در محصول از جمله ویژگی هایی دیگری است که سبب شد تا استفاده از آن در داخل گونی های برنج داخل آشپزخانه ها در نقاط مختلف کشور هم سرایت کند.

نگهداری برنج، بدون استفاده از مواد آفت براندازی مانند قرص فسفید آلومینیوم، سبب می شود تا آفت ' شپشک ' که مازندرانی ها به آن ' ایزی ' می گویند، به خاطر شرایط رطوبتی هوا و زمین بسرعت فعال و تکثیر شود. مقابله با این آفت تنها پیش از فعال شدن امکان پذیر است و پس از فعال شدن تقریبا بی فایده یا بسیار پرزحمت است.

شپشک از هسته برنج تغذیه می کند و در مقدار زیاد تکثیر می شود و در صورتی بی توجهی می تواند با حرکت نامریی از انبار یا آشپزخانه به سایر نقاط منزل رسوخ پیدا کند.

البته ذکر این نکته نیز ضروری است که قرص برنج در حالی بر اساس آمارهای رسمی پزشکی قانونی همچنان دومین روش خودکشی در کشور بویژه استان های شمالی به شمار می رود که حدود 13 سال از فرار مرگ آلومینیومی از ممنوعیت های بخش نامه ای واردات آن می گذرد و حدود17 سال هم از ممنوعیت خرید و فروش آزاد آن سپری می شود.

این قرص ظرف سه تا چهار ساعت سیستم تنفسی و مغز را دچار مشکل می‌کند و فرد در اثر مرگی دردناک و زجرآور میمیرد. معمولا در کمتر از ۲۴ ساعت مصرف قرص برنج منجر به مرگ می شود.حتی در صورتی که فرد قرص برنج را بخورد یا بوی آن را استشمام کند دچار مسمومیت خواهد شد و چنانچه سم از بدن وی خارج نشود مرگ فرد حتمی خواهد بود.

مازندران با داشتن ۲۳۰ هزار هکتار اراضی شالیزاری و تولید حدود یک میلیون تن برنج سفید رتبه نخست تولید برنج کشور را دارد و برای جلوگیری از آفات به برنج و افزایش ماندگاری آن از قرص برنج استفاده می کنند.