پس از ازدواج، چه سر عشق می‌آید؟

سوده امیرخانی، روانشناس در جلسه «چگونه روابط عاطفی سرد را احیا کنیم؟» که به همت معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی اصفهان برگزار شد، با تأکید بر اینکه زنده نگه داشتن عشق در ازدواج یک مسئله جدی است، اظهار کرد: با این وجود معمولاً زوج‌ها بعد از ازدواج دچار چالش‌هایی شده و سؤالاتی برایشان مطرح می‌شود، ازجمله اینکه پس از ازدواج چه بر سر عشق می‌آید؟ چرا بعد از ازدواج دروان طلایی عاشقی یک‌باره از بین می‌رود؟ کسانی که جدا نمی‌شوند یاد گرفته‌اند بدون عشق زندگی را ادامه دهند؟ آیا در بعضی زندگی‌ها عشق باقی می‌ماند؟ چگونه؟

وی با بیان اینکه حقیقت این است که افراد به زبان‌های عشق متفاوتی صحبت می‌کنند، گفت: زبان عشق شما ممکن است با زبان عشق همسرتان متفاوت باشد، به همین دلیل است که ابراز عشق صادقانه کافی نیست و اگر می‌خواهیم به روشی مؤثر عشق بورزیم، باید زبان اصلی عشق همسرمان را یاد بگیریم.

این روانشناس و مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه زبان عشق هر کسی از دوران کودکی‌اش شکل می‌گیرد، تصریح کرد: کودک بر اساس شیوه‌های والدین یاد می‌گیرد و زبان عشق آن‌ها را تکرار می‌کند.

وی با بیان اینکه به‌ندرت زن و شوهری پیدا می‌شوند که زبان عشق یکسانی داشته باشند، افزود: برای اینکه زوج‌ها زبان عشق خود را بشناسند باید ببینند برای ابراز علاقه خود به همسرشان چه‌کار می‌کنند و او چه واکنشی نشان می‌دهد؟

امیرخانی در ادامه به مخزن عشق در وجود هر انسان اشاره و تصریح کرد: مخزن عشق در وجود انسان از بدو تولد شکل می‌گیرد و تا پایان عمر با او باقی می‌ماند، اما این مخزن عشق ممکن است در دوره‌های مختلف زندگی پر یا خالی شود.

وی با یادآوری اینکه افراد بزرگ‌سال نیز مانند کودکان مخزن عشق دارند، گفت: خالی بودن مخزن عشق در زندگی مشترک مساوی با دعوا، حرف‌های زننده، عیب‌جویی، میل به جدایی و ... است، درحالی‌که پر شدن مخزن عشق با احیای دوباره زندگی مشترک مساوی است.

این روان‌درمانگر مخزن عشق پر را مساوی با کلید ازدواج پایدار و پرمهر دانست و تأکید کرد: زوج‌هایی با مخزنی پر از عشق می‌توانند اختلافاتشان را مطرح و حل کنند، درحالی‌که مخزن عشق خالی در ازدواج مثل رانندگی با ماشین بدون بنزین است. اما تغییر رفتار همسر می‌تواند نشانه پُر شدن مخزن عشق او و صحبت کردن با زبان عشق همسر باشد.

این روانشناس در ادامه با طرح این سؤال که مخزن عشق شما از ۱ تا ۱۰ چقدر پر است؟ گفت: موضوع مهمی که وجود دارد این است که عشق پس از ازدواج الزاماً از بین نمی‌رود، بلکه برای زنده نگه داشتن آن باید تلاش کنیم و زبان دوم عشق را یاد بگیریم که همان زبان اصلی عشق همسرمان است.

وی به تجربه سرمست کننده عاشق شدن اشاره و اظهار کرد: وقتی عاشق می‌شویم ازلحاظ احساسی ذهنمان درگیر هم می‌شود، قبل از خواب به هم‌فکر می‌کنیم، وقتی بیدار می‌شویم آن فرد اولین چیزی است که به ذهنمان می‌آید، احساس می‌کنیم دچار شوک الکتریکی شده‌ایم، خونمان باهم جریان پیدا می‌کند، وقتی با همیم انگار در بهشتیم و ...

امیرخانی عاشق شدن را پاسخ کلیشه‌ای انسان به غریزه جنسی درونی و محرک جنسی بیرون جهت جفت‌یابی و بقای نوع عنوان کرد و افزود: بنا به نظریه دکتر دوروتی تنوف میانگین عشق رمانتیک ۲ سال است، بنابراین ابدیت تجربه عاشقی افسانه است نه واقعیت.

وی با اشاره به اینکه تجربه عاشق شدن راه حلی سریع و موقتی برای صمیمیت است، افزود: ممکن است برخی از زوج‌ها فکر کنند این تجربه عشق نبوده و یا توهمی بوده که بر اساس آن ازدواج کرده‌اند، درحالی‌که این تجربه عشق بود و صادقانه هم بوده، اما اشتباه ما این بوده که فکر کردیم این حال و هوای عاشقی تا ابد ادامه خواهد داشت.

به گفته وی، اگر غرق در عشق باقی بمانیم همه ما در کار، زندگی، تحصیلات و... به مشکلات جدی بر خواهیم خورد. درواقع تمرکز خود را از دست می‌دهیم، به همین دلیل است که وقتی حال و هوای عاشقی بعد از حدود ۲ سال به پایان رسید به دنیای واقعی بازمی‌گردیم و شروع به حمایت از خودمان، ابراز خواسته‌ها و تفاوت درخواسته‌هایمان می‌کنیم.

این روانشناس و مدرس دانشگاه با بیان اینکه پس از پایان دوران عاشقی افراد یا پا پس می‌کشند، یا جدا از هم زندگی می‌کنند، یا طلاق می‌گیرند و یا به دنبال عشق دیگری می‌گردند، گفت: بهترین راهکار این است که افراد تمام تلاششان را بکنند تا یاد بگیرند پس از پایان حال و هوای عاشقی و در نبود آن، چطور به هم عشق بورزند.

امیرخانی درباره برگشت از حال و هوای عاشقی به عشق واقعی، توضیح داد: زوج‌ها باید یاد بگیرند حال و هوای عاشقی را یک احساس قوی موقتی بدانند و با همسر خود به دنبال عشق واقعی باشند؛ این همان واقع‌بینی است.

وی عشق واقعی را عشق عقلانی و اختیاری دانست و تأکید کرد: این نوع عشق به کوشش و انضباط نیاز دارد، یعنی نه‌فقط عاشقت هستم بلکه اراده می‌کنم عاشقت باشم. عشق واقعی زمانی که دوران عاشقی پایان می‌یابد تازه آغاز می‌شود.

این روان‌درمانگر گفت: خبر خوب برای تمام زوج‌های متأهلی است که تمام عشق احساسی‌شان را ازدست‌داده‌اند، حتی آن‌هایی که به‌صورت سنتی ازدواج کرده‌اند هم چیز زیادی از دست نداده‌اند. اگر یاد بگیریم که عشق واقعی یک انتخاب است و تصمیم به انجام آن بگیرید، آنگاه عشقی به وجود خواهد آمد که هیجانش فراتر ازهر چیزی خواهد بود که در زمان عشق رمانتیک تجربه کرده بودید.

وی در ادامه به ۵ زبان اصلی عشق اشاره و تصریح کرد: زبان اول عشق کلام تائید آمیز است، به معنای استفاده از واژه‌های دلگرم‌کننده و تشویق‌آمیز مثل اینکه این لباس خیلی بهت می‌آید، امشب واقعاً سرامیک‌ها رو برق انداختی! واقعاً ممنونم که شارژر مو برام آوردی! میدانم که خیلی از شوهرها/زن‌ها این کار رو انجام نمیدن و...

امیرخانی با بیان اینکه تأکید روی کارهای مثبت همسر به معنای چاپلوسی نیست، افزود: تشویق همسر به معنای ایجاد شهامت در اوست. برای تشویق ابتدا باید جهان را از دید همسرتان نگاه کنید. اگر یکی زا زوج‌ها مرتکب خطایی شد، شاید نتوان فراموش کرد اما می‌توان آن را به‌عنوان یک تاریخچه پذیرفت و امروز آزاد از خطاهای گذشته زندگی کرد.

وی با تأکید بر اینکه بخشش نوعی احساس نیست، بلکه تعهد است، ادامه داد: در عشق واقعی بخشش ارادی است، اراده و تصمیم به شفقت و رحم به دیگری. بخشش نشان می‌دهد فرد باوجودی که هنوز احساس رنجش می‌کند اما اجازه نمی‌دهد اتفاقی که افتاد بین او و همسرش جدایی بیفتد.

این روان‌درمانگر در مورد زوج‌هایی که زبان عشق همسرشان کلام تاییدآمیز است، گفت: راهکارهایی برای این زوج‌ها وجود دارد؛ ازجمله توقف تأکید روی خصوصیات منفی، تهیه فهرستی از خصوصیات مثبت، انتخاب یکی از خصوصیات و تشکر شفای دو بار در هفته و اضافه کردن نکات جدید.

وی زبان دوم عشق را وقت گذاشتن برای یکدیگر عنوان کرد و افزود: وقت گذاشتن یعنی باید توجه خود را به‌طور کامل به دیگری معطوف کنید، به‌جای تماشای تلویزیون با هم، تلویزیون را خاموش کنید و به چشمان هم نگاه کنید و با هم حرف بزنید، با هم‌قدم بزنید، به همدیگر نگاه کنید و باهم حرف بزنید.

امیرخانی ادامه داد: اگر زبان عشق همسرتان وقت گذاشتن برای یکدیگر است باید فهرستی از کارهایی که او دوست دارد با هم انجام دهید را تهیه کنید، در دو ماه آینده، هر هفته یکی از آن‌ها را انجام دهید، برای زندگی‌تان برنامه‌ریزی کنید و همسرتان را در طرح‌هایتان بگنجانید. وقت گذاشتن برای یکدیگر یعنی با هم بودن با توجه و تمرکز کامل است نه صرفاً کنار هم بودن فیزیکی.

وی بهترین لهجه این زبان عشق را گفتگوی متمرکز بر اساس نظر روزنبرگ دانست و افزود: در این گفت‌وگو باید شنونده و گوینده خوبی باشید، تمرین شنیدن کنید، وقتی همسرتان حرف میزند به چشم‌هایش نگاه کنید، در حین گوش دادن به حرف‌های او مشغول کار دیگری نشوید، در حین گوش دادن به دنبال کشف احساسات او باشید، به حرکات بدن او توجه کنید و تمرین  بیان افکار و احساسات داشته باشید. لهجه دیگر این است که فعالیت‌های مشترک داشته باشید که حداقل یکی از شما آن را بخواهد، دیگری هم باید مایل به انجام آن باشد و هر دو باید بدانید که چرا آن را انجام می‌دهید؛ برای ابراز عشق از طریق با هم بودن.

این روانشناس زبان سوم عشق را دریافت هدایا برشمرد و توضیح داد: هدیه نماد بصری عشق و یکی از آسان‌ترین زبان‌های عشق برای یادگیری است. در این زبان باید نگرش خود را به پول تغییر دهید و در کانال عاطفی خود و همسرتان سرمایه‌گذاری کنید. البته هدیه همیشه به معنای مادی نیست و گاهی حضور فیزیکی در بحران‌ها می‌تواند هدیه باشد.

او ادامه داد: اگر زبان عشق همسرتان دریافت هدایا است می‌توانید فهرستی از هدایایی که همسرتان دوست دارد تهیه کنید، هفته‌ای یک‌بار، ماهی یک‌بار یا در مناسبت‌ها به او هدیه بدهید.

امیرخانی زبان چهارم عشق را خدمت به یکدیگر دانست و گفت: درخواست کردن به عشق جهت می‌دهد، اما دستور دادن جریان عشق را بند می‌آورد. ما الگوی والدین را ارث برده‌ایم، اما انتخاب با ماست که ارث‌های مخربمان را حمل کنیم یا دور بیندازیم.

او ادامه داد: اگر زبان عشق همسرتان خدمت به یکدیگر است می‌توانید فهرستی از کارهایی تهیه کنید که اگر همسرتان انجام دهد محبت و عشق او را احساس می‌کنید، این کار را برای دو ماه و هر ماه یک درخواست ادامه دهید و در ضمن توجه داشته باشید که مجبور به انجام کاری نیستید، بلکه عشق واقعی انتخابی و ارادی است.

وی زبان پنجم عشق را تماس فیزیکی برشمرد و افزود: اگر زبان اصلی عشق همسرتان تماس فیزیکی است، شاید هیچ‌چیز شاید مهم‌تر از این نباشد که وقتی گریه می‌کند در آغوش گرفته شود. درواقع بحران‌ها فرصت فوق‌العاده‌ای برای ابراز عشق است. درعین‌حال که باید توجه داشت اکثر مشکلات جنسی افراد ربطی به فن و مهارت ندارد، بلکه ریشه عاطفی دارد.

این روانشناس و مدرس دانشگاه در ادامه به ۳ راه اصلی برای کشف زبان عشق هر فرد اشاره و تصریح کرد: هر زوج باید ببیند همسرش چه چیزی را می‌گوید یا نمی‌گوید که باعث بحث است، عکس آن احتمالاً زبان اصلی عشق اوست. او اغلب چه چیزی را مرتب از همسرتان درخواست کرده است و خودش معمولاً چگونه به همسرش ابراز عشق می‌کند.

وی به زوج‌ها پیشنهاد کرد هفته‌ای سه بار و به مدت سه هفته بازی کنترل مخزن عشق را انجام دهند و گفت: درجه مخزن همدیگر را چک کنید و از همدیگر بپرسید درجه مخزن از صفر تا ده روی چه عددی است. اگر صفر و خالی و یا بینابین است از جای نگرانی نیست، از همسرتان بپرسید چه کاری می توانم بکنم که مخزن عشق تو را پُر کنم و تلاش کنید دوباره مخزن عشق کاملاً پر و لبریز شود. این کار به هر دو طرف احساس خوبی می‌دهد.

این روانشناس در خاتمه خاطرنشان کرد: این راهکارها برای زوج‌هایی است که در روابط خود از حداقل‌هایی برخوردارند، ولی دچار سردی روابط عاطفی شده‌اند، اما اگر مشکلات جدی دارند باید حتماً به روان‌درمانگر مراجعه کنند./ ایسنا