ماربورگ، این بیماری ویروسی جدید را بشناسید

ابتلا به ماربورگ که مشابه عفونت ناشی از ویروس ابولا است، به تب هموراژیک شدید منجر می‌شود و با میزان مرگ و میر بین ۲۰ تا ۸۰ درصد همراه است.

بیانیه “سازمان جهانی بهداشت” (WHO)، از کشف دو مورد احتمالی ابتلا به “بیماری ویروسی ماربورگ” (MBV) در غنا خبر داد. موارد کشف‌شده که در انتظار بررسی آزمایشگاهی بیشتر هستند، می‌توانند نخستین موارد این بیماری بسیار عفونی باشند که تاکنون در این کشور واقع در غرب آفریقا پیدا شده است.

ویروس ماربورگ، عضوی از خانواده ویروس‌های “فیلوویریده” (Filoviridae) است. ابتلا به ماربورگ که مشابه عفونت ناشی از ویروس ابولا است، به تب هموراژیک شدید منجر می‌شود و با میزان مرگ و میر بین ۲۰ تا ۸۰ درصد همراه است.

به گفته سازمان جهانی بهداشت، دو مورد جدید و احتمالی بیماری ویروسی ماربورگ در منطقه جنوبی غنا دیده شده‌اند. مبتلایان با علائمی از جمله اسهال، تب، تهوع و استفراغ به یک بیمارستان محلی در این منطقه منتقل شدند.

این دو بیمار با هم ارتباطی نداشتند و متعاقبا به دلیل بیماری از دنیا رفتند. تجزیه و تحلیل اولیه نمونه‌های گرفته‌شده از بیماران، نتایج مثبتی را برای ویروس ماربورگ ارائه کرد. روش استاندارد سازمان جهانی بهداشت این است که اکنون آن نمونه‌ها را برای تأیید به یک مرکز بررسی در سنگال ارسال کند.

“فرانسیس کاسولو” (Francis Kasolo)، یکی از پزشکان سازمان جهانی بهداشت در غنا گفت: ردیابی تماس آغاز شده و پاسخ در مورد شیوع بیماری، در حال آماده‌سازی است.

وی افزود: مقامات بهداشتی در محل در حال بررسی وضعیت و آماده‌سازی برای واکنش احتمالی نسبت به شیوع بیماری هستند. ما از نزدیک با این کشور کار می‌کنیم تا امکان تشخیص را افزایش دهیم، موارد ابتلا را ردیابی کنیم و برای کنترل شیوع ویروس آماده باشیم.

ویروس ماربورگ پیش از این، تنها یک بار در غرب آفریقا شناسایی شده بود. در اواخر سال ۲۰۲۱، یک کشاورز در گینه بر اثر ابتلا به این ویروس، جان خود را از دست داد. با وجود این، پس از نظارت دقیق سازمان جهانی بهداشت به مدت چندین ماه، هیچ مورد دیگری شناسایی نشد.

از زمانی که این ویروس برای نخستین بار در سال ۱۹۶۷ در شهر ماربورگ آلمان ظاهر شد، بیش از ۱۲ مورد شیوع این عفونت مرگبار وجود داشته است. بدترین شیوع در سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ در آنگولا رخ داد. تا زمانی که شیوع این بیماری تحت کنترل قرار گرفت، ۲۵۲ نفر مبتلا شده بودند و ۹۰ درصد در نهایت جان خود را از دست دادند.

ویروس ماربورگ کمتر از هم خانواده خود یعنی ابولا شناخته شده است؛ در هر حال، این دو ویروس ویژگی‌های مشابهی دارند. عفونت در مایعات بدن رخ می‌دهد، خونریزی شدید تا هفت روز پس از بروز علائم ظاهر می‌شود و در حال حاضر هیچ درمان، واکسن یا داروی ضد ویروسی برای آن وجود ندارد.

موسسه خیریه جهانی واکسن موسوم به “Gavi” در سال گذشته، ماربورگ را به عنوان یکی از چندین ویروسی معرفی کرد که می‌تواند عامل همه‌گیری جهانی آینده باشد. به‌رغم این که ماربورگ از طریق ذرات معلق در هوا منتقل نمی‌شود، Gavi خاطرنشان کرد که این ویروس می‌تواند با افزایش سفرهای جهانی، به سرعت گسترش یابد.

موسسه Gavi در مورد این موضوع توضیح داد: همان طور که شیوع بیماری در اروپا و آمریکا پیشتر نشان داده است، افزایش جهانی شدن و سفرهای بین‌المللی به این معناست که خطر شیوع جهانی می‌تواند بالا باشد؛ به خصوص زمانی که دوره نهفتگی تا سه هفته طول بکشد. این موضوع می‌تواند با توجه به میزان بالای مرگ و میر ناشی از ویروس، فاجعه‌بار باشد.

ویروس ماربورگ چیست؟

به نقل از باشگاه خبرنگاران، ویروس ماربورگ یک ویروس جدید محسوب نمی شود؛ زیرا اولین بار در سال ۱۹۶۷ پس از شیوع آن در صربستان و آلمان کشف شد (به ویژه در شهر ماربورگ، از این رو این ویروس نام خود را گرفت). شیوع مجدد آن در غنا، آفریقا، سازمان‌هایی مانند سازمان بهداشت جهانی را به ویژه پس از ثبت چند مورد مرگ و میر ناشی از این بیماری نگران کرد.

ویروس ماربورگ باعث بیماری می‌شود که در گذشته به عنوان تب خونریزی دهنده ماربورگ شناخته می‌شد و در زمان ما به آن MVD می‌گویند و میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری بین ۲۴ تا ۸۸ درصد متغیر است؛ اما ممکن است این میزان با مراقبت‌های بهداشتی مناسب کمتر باشد.

ویروس ماربورگ چگونه منتقل می‌شود؟

یکی از گونه‌های خفاش به نام خفاش روستوس میزبان طبیعی ویروس ماربورگ به شمار می‌رود. در نتیجه این ویروس به طور خاص در منطقه جغرافیایی که این نوع خفاش در آن زندگی می‌کند، پخش می‌شود و از طریق حضور در معادن و غارها این بیماری خود را به انسان منتقل می‌کند.

ویروس ماربورگ از طریق تماس مستقیم (از طریق پوست یا غشاهای مخاطی) و همچنین از طریق تماس با مایعات بدن فرد آلوده از جمله خون، مایع منی و مشابه آن منتقل می‌شود.

این ویروس همچنین از طریق تماس با سطوحی که بیمار لمس کرده است مانند رختخواب، لباس یا موارد دیگر منتقل می‌شود. در نتیجه، ارائه دهندگان خدمات بهداشتی اغلب در نتیجه تماس با بیماران به این ویروس مبتلا می‌شوند. تشریفات دفن که شامل تماس مستقیم با بدن مجروح متوفی است نیز می‌تواند به انتقال ماربورگ منجر شود.

علائم بیماری ویروسی ماربورگ

بر اساس وب سایت رسمی سازمان جهانی بهداشت، دوره نهفتگی ویروس ماربورگ از دو تا ۲۱ روز متغیر است. بیماری ناشی از ویروس ماربورگ به طور ناگهانی با تب بالا، سردرد و کسالت شدید و اغلب همراه با دردهای عضلانی شروع می‌شود.

اسهال آبکی حاد، درد شکم، گرفتگی عضلات، تهوع و استفراغ می‌تواند از روز سوم پس از ظهور علائم شروع شود و اسهال می‌تواند تا یک هفته ادامه یابد.

بیماران مبتلا به ویروس ماربورگ به ویژگی‌هایی شبح مانند، بی حالی شدید، چهره‌های خموده و چشمان فروافتاده دچار می‌شوند.

بسیاری از بیماران دچار خونریزی شدید می‌شوند که ممکن است بین ۵ تا ۷ روز طول بکشد و خونریزی ممکن است از بینی یا لثه باشد و ممکن است همراه با مدفوع یا استفراغ باشد.

اگر عفونت آن قدر شدید و کشنده باشد، مرگ اغلب بین ۸ تا ۹ روز پس از ظاهر شدن علائم رخ می‌دهد.

درمان بیماری ناشی از ویروس ماربورگ

در حال حاضر هیچ واکسن یا درمانی برای ویروس ماربورگ وجود ندارد؛ اگرچه درمان علائم ناشی از آن و زنده نگه داشتن بیمار ممکن است موثر باشد.

مشخص است که ویروس ماربورگ حتی پس از بهبودی از بیماری در نقاط خاصی از بدن وجود دارد. این مکان‌ها شامل بیضه‌ها و داخل چشم هستند.

در زنانی که در دوران بارداری آلوده می‌شوند، ویروس حتی پس از بهبودی در جفت، مایع آمنیوتیک و جنین همچنان وجود دارد.

در زنانی که در دوران شیردهی آلوده می‌شوند، ویروس ممکن است در شیر مادر باقی بماند.