نکاتی ضروری برای جلوگیری از مسمومیت در کودکان

کودکان زیر ۵ سال، پرخطرترین گروه سنی ازنظر بروز مسمومیت هستند. بر اساس گزارش‌ها در سال ۱۴۰۰ در حدود ۱۷ درصد از مسمومیت‌های مراجعه شده به بیمارستان‌ها در کودکان بوده است.

باید توجه کرد که کودکان خردسال ممکن است هر چیزی را به دهان ببرند. این عمل بخشی از آموزش و درک این گروه سنی از محیط اطراف‌شان بوده، اما می‌تواند زمینه‌ساز بروز مسمومیت شود.

بنابر اعلام مرکز اطلاع رسانی سازمان غذا و دارو، برای پیشگیری از مسمومیت در کودکان باید به یکسری نکات توجه کنید:

- در هنگام بیماری کودک‌تان، مراقب باشید تا دوز تکراری دارو به او ندهید.

- کیف‌دستی، ساک خرید و کیسه‌های نایلونی را دور از دسترس کودکان قرار دهید. ممکن است داخل آن‌ها وسایلی باشد که توسط کودک بلعیده شود و یا کودک ضمن بازی آن‌ها را روی سرخود کشیده و سبب خفگی او شود.

- چنانچه دارای کودک هستید، از نگهداری گیاهان و گل‌های آپارتمانی مانند خرزهره و دیفن باخیا در منزل خودداری کنید. بسیاری از گیاهان و گل‌های آپارتمانی مانند خرزهره و دیفن باخیا، سمی هستند و تماس پوست با آن‌ها و یا به دهان بردن آن‌ها منجر به مسمومیت و سوختگی مخاط می‌شود.

- گل‌ها و گیاهان آپارتمانی را دور از دسترس کودکان قرار دهید و هنگام بازی کودکان در فضای باز مراقب آن‌ها باشید تا توسط گل‌ها و گیاهان سمی، مسموم نشوند.

- ضمن اطمینان از غیر سمی بودن گیاهانی که در منزل نگهداری می‌کنید، نام گیاهان خانگی را به خاطر بسپارید و نام‌شان را روی برچسبی کنار آن‌ها بنویسید.

- مواد شیمیایی، شوینده و سفیدکننده را در منزل در کمدهای دارای قفل و دور از دید و دسترس کودکان قرار دهید.

- درب کمدهایی که در آن مواد شیمیایی خطرناک را نگه می‌دارید با قفل یا طناب محکم کنید.

-  داروهای مصرفی افراد خانواده را دور از دسترس کودکان نگهدارید.

- همیشه پس از استفاده از مواد شیمیایی سریعاً درب آن را ببندید، ولی بدانید هیچ ظرف دربسته‌ای از دسترسی کودکان در امان نیست.

- هیچ‌گاه الکل و ضد یخ را در دسترس کودکان قرار ندهید.

 - درصورتی‌که کودک شما ماده‌ای غیرخوراکی را بلعید، با مرکز اورژانس ۱۱۵ و یا مرکز کنترل مسمومیت‌ها با شماره تلفن ۱۹۰ تماس بگیرید.

- بلع باطری کوچک ساعت (باتری مینیاتوری) در کودک می‌تواند با عوارض جدی همراه باشد. در این موارد کودک را سریعاً به یک مرکز درمانی منتقل کنید.

- از دسترسی کودکان به اسباب‌بازی‌های دارای باتری، خصوصاً باتری‌های دیسکی و مینیاتوری جلوگیری کنید.

 - محصولات شیمیایی و شوینده، نفت و بنزین را همیشه در ظرف اصلی آن نگهداری کنید. هیچ‌گاه این فرآورده‌ها را در ظرف مواد خوراکی (مانند بطری نوشابه) نگهداری نکنید. این عمل سبب خورده شدن اتفاقی این مواد توسط کودکان می‌شود.

- متأسفانه نگهداری شربت متادون (جهت ترک اعتیاد) در ظرف خالی نوشابه و شیشه خالی دارو، منجر به مسمومیت ناخواسته و مرگ ده‌ها کودک شده است. بنابراین از نگهداری شربت متادون در داخل یخچال و در کنار بقیه نوشیدنی‌ها خودداری کنید. شربت متادون جهت درمان ترک اعتیاد، بسیار سمی است. آن را دور از دسترس خانواده و در کمد قفل‌دار نگهداری کنید.

- به کودکان بیاموزید هیچ‌چیزی ننوشند یا نخورند مگر اینکه با اجازه بزرگسالان باشد.

- داروهای خود را در مقابل چشم کودکان نخورید، چراکه کودکان از رفتار بزرگسالان تقلید می‌کنند و ممکن است دور از چشم والدین داروها را به دهان ببرند.

- زمانی که شما در منزل نیستید و کودک را به فرد دیگری می‌سپارید، کودکان در معرض بیشترین خطر مسمومیت قرار دارند.

- اگر به کودک خود دارو می‌دهید به او تفهیم کنید که این دارو است و از کلماتی مثل آب‌نبات، شکلات و یا خوراکی استفاده نکنید.

- در هنگام استفاده از محصولات شیمیایی و پاک‌کننده چنانچه مجبور شدید به زنگ درب ورودی یا تلفن جواب دهید، قبل از هر چیز درب ظرف را ببندید و هرگز از کودک خود چشم برندارید.

- عمده‌ترین موارد مسمومیت در کودکان در اثر خوردن داروها، مواد شیمیایی و محصولات خانگی مانند مواد آرایشی بهداشتی، فرآورده‌های شوینده، سفیدکننده ولوله بازکن، لاک پاک‌کن (استون) و گیاهان سمی بوده است.

- مسمومیت اتفاقی در اثر بلع نفت در کودکان بسیار خطرناک است. در صورت بلع نفت توسط کودک هر چه سریع‌تر او را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل کنید.

- اگر کودکی نفت را ببلعد، کشنده نیست، اما اگر کودک وادار به استفراغ شود این امر می‌تواند منجر به مرگ وی شود.

- کودکان کنجکاوند و ممکن است زمانی که افراد سالمند فامیل در حال مصرف داروهای خود هستند، کودکان اقدام به چشیدن یا بلعیدن دارو کنند.

- برای پیشگیری از مسمومیت دارویی کودک دلبندتان، از والدین خود بخواهید داروهای مصرفی خود را دور از دسترس کودکان نگهداری کنند.

- کودکان به دلیل روند رشدشان اغلب دست و اجسام اطراف خود را به دهان می‌برند. این کار سبب ورود مقادیری از سرب محیط به بدن‌شان می‌شود.

- کودکان ۴ تا ۵ برابر بیشتر از بزرگسالان، سرب محیط را جذب می‌کنند.  

- کودکان زیر ۵ سال و زنان باردار دو گروه اصلی در معرض خطر در اثر تماس با سرب هستند.

 - اصلی‌ترین عارضه‌ سرب در تکامل سیستم عصبی کودکان  و بهره هوشی کودک بروز می‌کند.