روایت تازه از ماجرای لرزش و انفجار خرم آباد / شایعه حمله اسرائیل به پادگان امام علی چه بود؟
در اطلاعرسانی همواره بر همان پاشنه میچرخد. اگر اتفاق یا حادثهای رخ دهد که ابعاد گسترده و اغلب امنیتی یا نظامی داشتهباشد و توجه افکار عمومی را جلب کند، تصمیم حاکمیتی همواره ارجحیت لاپوشانی بر شفافسازی است. مسالهای که بحران اطلاعرسانی و اعتماد عمومی را هر بار و با هر خبر به رخ میکشد. این فرآیند معیوب شب گذشته باز هم تکرار شد.
نیمه شب ۴ مهر، شهروندان در خرمآباد استان لرستان لرزش زمین را احساس کردند. برخی کاربران در فضای مجازی از احساس لرزیدن زمین در این شهر نوشتند و شبکه خبر صدا وسیما دقایقی بعد این خبر را به صورت رسمی تایید کرد. شبکه خبر ساعت ۵ دقیقه بامداد زیرنویس کرد که «دقایقی پیش خرمآباد لرزید». البته شبکه خبر به صورت مشخص به رخداد «زلزله» به عنوان علت این لرزش اشاره نکرد. در ادامه این شبکه نوشت «تکانههای شدید باعث ایجاد لرزش در بخشهایی از شهر خرمآباد شد. این موضوع از سوی مراجع ذیصلاح در حال بررسی است. در صورت کسب اطلاعات بیشتر درباره این موضوع از طریق صدا و سیما اطلاعرسانی خواهد شد.» در نگارش این خبر کاملا مشهود بود که احتمال اولیه به هیچ عنوان «زمین لرزه» نیست چرا که در خبر منتشر شده از سوی صدا و سیما بر موضوع زلزله تاکیدی نشده و حتی این احتمال مطرح نشدهبود علاوه بر این در صورت اتفاق افتادن زلزله معمولا سایت زلزلهنگاری ایران به صورت برخط این لرزه را ثبت میکند.
بعد از آن صدا و سیما پوشش، این خبر و برقراری ارتباط با مسئولان استانی را شروع کرد و در قالب زیرنویس و گفتوگوی زنده به انتشار خبر مشغول شد. اما نکته عجیب در فرآیند اطلاعرسانی صدا و سیما نوع نگارش یکی از این گفتوگوها بود. شبکه خبر در مصاحبه با مدیر بحران استان لرستان موضوع صدای مهیب در این استان را محرمانه توصیف کرد و نوشت: «آقای پازوکی در گفتوگو با خبرگزاری صدا و سیما: احتمال وقوع انفجار دور از انتظار نیست.» بعد از این زیرنویس که خبرگزاریها و سایتها نیز آن را بازنشر کردند و ویدیوی آن در فضای رسانهای و مجازی منتشر شد این سوال را به وجود آورد که آیا این یک گاف خبری بوده؟ بر اساس پروتکلها و فرآیندهای مرسوم در کار رسانهای وقتی خبری با عنوان «محرمانه» با خبرنگار یا یک رسانه در میان گذاشته میشود یا اساسا به صورت عمومی منتشر نمیشود یا به نقل از «یک منبع آگاه» درج میشود. بنابراین انتشار نقل قول از یک مقام دولتی با ذکر نام در رسانهای همچون صدا و سیما که برای پوشش اخبار فوری پروتکلهای مشخصی دارد، سوالبرانگیز بود.
مدیریت بحران استان لرستان در مورد این لرزش توضیح داد: «ساعت ۱۰ امشب صدایی در خرم آباد شنیده شد. ستاد مدیریت بحران رصد کرد و تا الان منشا صدا پیدا نشده است. موسسه لرزه نگاری هم زلزلهای هم ثبت نکرده است.هیچ انفجار و خسارتی گزارش نشده است.» علاوه بر این تصاویری از سامانه لرزهنگاری بینالمللی و سایت مرکز لرزهنگاری ایران منتشر شد که نشان میداد هیچ زمینلرزهای را در این منطقه ثبت نکردهاست. اطلاعرسانی صدا و سیما، مصاحبه مدیریت بحران استان لرستان و این تصاویر، همگی حاکی از آن بود که خبری از زلزله نیست.
وزیر کشور ادعای حمله به مراکز نظامی در خرم آباد را تکذیب کرد و لرزش ایجاد شده را ناشی از زلزله در عمق کم دانست.احمد وحیدی در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران ادعای حمله به مراکز نظامی در خرم آباد را تکذیب کرد و لرزش ایجاد شده را ناشی از زلزله در عمق کم دانست.
بعد از انتشار گسترده اسکرینشاتی از زیرنویس صدا و سیما که خبر «محرمانه» «احتمال انفجار» را از مدیریت بحران استان نقل کردهبود، معاون سیاسی و امنیتی استان «وقوع انفجار» را تکذیب کرد. احسان یاوری، معاون سیاسی امنیتی استانداری لرستان ضمن تکذیب انفجار گفت که موضوع در حال حاضر در دست بررسی است اما او نیز باز هم تاکید کرد که احتمال زلزله منتفی و ستاد مدیریت بحران تشکیل شده و پیگیریهای لازم انجام گرفته است.
واکنش اسرائیل به انفجار خرم آباد
صبح روز بعد رسانههای اسرائیلی سناریوی تازهای را مطرح کردند که به گمانهزنیها دامن زده است.
پایگاه نظامی امام علی در ۲۰ کیلومتر خرمآباد است که سال ۱۳۸۹ نیز به دلیل آنچه سرایت آتش به انبار مهمات گفته میشد، انفجاری در آن رخ داد و بر اثر آن تعدادی کشته و مجروح شدند. همان زمان برخی رسانههای خارجی از حمله اسراییل و دست داشتن آنها در این عملیات خبر دادند. این گمانهها در مورد ماجرای شب گذشته خرمآباد نیز بار دیگر مطرح شد که البته بیشتر محدود به فضای مجازی ماند. همچنین کانالهای تلگرامی غیررسمی اما نزدیک به برخی نهادهای نظامی و امنیتی که اغلب اخبار این حوزه را پوشش میدهند، در مورد اتفاق بامداد سهشنبه سکوت و تنها به انتشار اخبار رسمی اکتفا کردند.
رئیس پایگاه اطلاعاتی مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، دلیل لرزش زمین طی شب گذشته در خرمآباد را زلزله با بزرگای ۲ دانست. ایرج روحی، رئیس پایگاه اطلاعاتی مؤسسه ژئوفیزیک به ایسنا گفت: «این رخداد لرزهای در ساعت ۲۲ و ۳۶ ثانیه شامگاه دوشنبه، ۳ مهر با بزرگای ۲ بوده است. این زلزله در عرض جغرافیایی ۳۳.۴۶۲ و طول جغرافیایی ۴۸.۵۰۶ بوده است. عمق این زلزله در عمق کم و در ۸ کیلومتری رخ داده است و از آنجایی که عمق این زمینلرزه کم بوده، مردم این منطقه آن را احساس کردند.»
صبح روز سهشنبه هیچ اطلاعات بیشتری درباره انفجار شب گذشته داده نشده، اما «تایمز آو اسرائیل» در گزارشی به جزییات دیگری از این حادثه اشاره کرده است. این رسانه اسرائیلی مدعی شده صدای مهیب شنیده شده در خرم آباد از نزدیکی پایگاه زیرزمینی امام علی که در آن موشکهای شهاب-۳ با قابلیت شلیک به سمت اسرائیل تولید میشود، شنیده شده است!
درحالی که هیچ گزارشی مبنی بر خرابکاری احتمالی از سوی اسرائیل در رسانههای داخلی وجود نداشته، تایمز آو اسرائیل مدعی شده گزارشهای غیر رسمی درباره احتمال یک عملیات خرابکارانه در پایگاه زیرزمینی موشک بالستیک شهاب-۳ گمانهزنی کردهاند.
ادعای رسانههای اسرائیلی شباهت بسیار زیادی به اقدامات داعش داشت که منتظر میماندند جایی اتفاقی بیفتد تا مسئولیت آن را برعهده بگیرند و از این طریق اعلام وجود و قدرت کنند.
جالب اینجاست که تایمز آو اسرائیل برای اثبات ادعای خود مبنی بر وجود شایعات درباره انفجار در نزدیکی پایگاه موشکی در خرم آباد به توییت فردی به نام «زهرا خانم» ارجاع داده است!! این کاربر توییتر با کمتر از ۳۵۰ دنبالکننده، در ویدئویی که در صفحه توییتر خود قرار داده، مدعی شده که «اولین تصویر از پایگاه موشکی امام علی» را منتشر کرده است.
فردی در این ویدئو میگوید «اینجا خرم آباد است. امن و امان. پادگان هم روبروست. اگر انفجاری بود شعلههای آن باید دیده میشد. ما از اینجا عین الاسد آمریکا را زدیم هیچ غلطی نکردند. اسرائیل خر کی باشه نگاهش را به بچههای خرم آباد بکند.»
این رسانه اسرائیلی جزییات بیشتری از پایگاه موشکی امام علی منتشر کرده و نوشته «در ۳۵ کیلومتری خرم آباد، پایگاه امام علی، یکی از دو انبار موشکی زیرزمینی ایران قرار دارد. این پایگاه به دستور سیدمحمد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران برای تولید موشکهای میانبرد شهاب-۳ ایجاد شده است. انواع جدید این نوع موشک دارای برد ۲۰۰۰ کیلومتر است. گفته میشود این موشکها قادر به ضربه زدن به اسرائیل و حمل کلاهک هستهای است.»
تایمز آو اسرائیل مدعی شده «گزارشهای غیررسمی و تایید نشده میگویند که این عملیات احتمالاً با استفاده از پهپادهای تهاجمی انجام شده است.»
این رسانه در گزارش خود گفته «اسرائیل ایران را بزرگترین تهدید خود میداند و بارها تهدید کرده که برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای اقدام نظامی خواهد کرد. ایران تلاش برای رسیدن به چنین تسلیحاتی را تکذیب میکند و قول داده که به هرگونه تجاوز اسرائیل پاسخ سختی بدهد.»
دیگر رسانههای اسرائیلی هم ادعای مشابهی را مطرح کردهاند. نشریه «یهودیه» در گزارشی مدعی شده این رویداد با الگوی نگرانکنندهای از حوادث و انفجارهای غیرقابل توضیح در بخشهای نظامی و صنعتی ایران همسو بوده است.
هفته گذشته انفجاری مرگبار در پالایشگاه جنوب ایران در بندرعباس یک کشته و چهار زخمی برجای گذاشت. پیش از این در تیرماه نیز آتش سوزی در مخازن نفتی شرکت پالایش نفت آفتاب در همین منطقه رخ داد که خسارت نامشخصی برجای گذاشت.
این رسانه گفته «ایران طی سه سال گذشته مجموعهای از حوادث مرموز را تجربه کرده که زیرساختهای نظامی، هستهای و صنعتی این کشور را تحت تأثیر قرار داده است. در ۲۸ ژانویه سال جاری آتشسوزی گستردهای در یک کارخانه نظامی ایران در اصفهان رخ داد که گمان میرود نتیجه حمله هدفمند پهپادی بوده باشد.
علاوه بر این، در ۲۴ سپتامبر، خبرگزاری تسنیم ایران گزارش داد که دستگاه اطلاعاتی کشور یک سری بمبگذاریهای تروریستی برنامه ریزی شده برای تهران را خنثی کرده است. دهها نفر از افراد مرتبط با داعش در ارتباط با این توطئه خنثی شده دستگیر شدند.»
سابقه انفجار در خرم آباد
ادعای این رسانه اسرائیلی تاکنون توسط هیچ یک از مقامات کشور تایید یا حتی تکذیب نشده است. البته پادگان امام علی خرمآباد قبلا هم هدف خرابکاریهایی نامعلوم قرار گرفته بود. ۲۰ مهر سال ۱۳۸۹ انفجاری در پادگاه امام علی خرم آباد رخ داد که منجر به جان باختن و زخمی شدن تعدادی از نیروهای نظامی شد.
منابع غیر رسمی از جان باختن ۳۰ تا ۴۰ نفر در جریان این انفجار خبر دادند اما فرماندهان نظامی ۱۸ نفر جانباخته و ۱۴ زخمی را تایید کردند. روابط عمومی سپاه استان لرستان حادثه را «سرایت آتش به انبار مهمات» خواند و روزهای بعد در لرستان عزای عمومی اعلام شد.
در آن زمان هم اتفاق مشابهی در حوزه خبر رسانی رخ داده بود. پایگاه خبری دبکا فایل اسرائیل، ۲ آبان ۱۳۸۹ مدعی شد که موساد انبار موشکهای دوربرد شهاب ۳ ایران را هدف قرار داده است.
روزنامه فیگاروی فرانسه رسما انفجار پادگان امام علی را کار موساد خواند و نوشت موساد این انفجار انبار موشکهای شهاب ۳ را نابود کرده است. همچنین تلویزیون اسرائیل گفت انفجار در پادگان خرم آباد کار کماندوهای دریایی اسراییل بود که با هماهنگی موساد انجام شده بود. پایگاه خبری مسائل استراتژیک اسرائیل نیز در آبان ۱۳۸۹ به نقل از منابع خبری غربی، موساد را در این حادثه دخیل دانست.
یک سال بعد در جریان انفجار پایگاه موشکی مدرس در بیدگنه ملارد، روزنامه دیلی تلگراف به نقل از وبلاگنویسی که با محافل امنیتی اسرائیل ارتباط دارد ماجرای انفجار بیدگنه را به انفجار پادگان امام علی گره زد و نوشت «موساد با همکاری سازمان مجاهدین خلق عملیاتی که منجر به انفجار بیدگنه شد را اجرا کرده... یک سال پیش نیز انفجاری در محل نگهداری موشکهای دوربرد شهاب ۳ روی داد که ۱۸ نفر در آن حادثه کشته شدند. مقامات جمهوری اسلامی در آن زمان نیز علت این رویداد را وقوع آتشسوزی در انبار مهمات این پادگان اعلام کردند»
سال ۲۰۰۹ (۱۳۹۰) یعنی یک سال بعد از حادثه انفجار در پادگان امام علی، اندیشکده دفاعی هند مقالهای درباره پایگاههای نظامی ایران نوشت و در آن ویژگیهای پادگان امام علی را شرح داد. این نشریه مدعی شد که تاسیسات شمال غربی این پادگان «مخفی» است و با برخی ویژگیهای جغرافیایی (کوه و دره) احاطه شده و تنها از طریق یک جاده قابل دسترسی است.
این نشریه مدعی شد «در تاسیسات شمال غربی این پادگاه، تأسیسات زیرزمینی احداث شده و این نشان میدهد که تاسیسات شمال غربی نه تنها امنتر است بلکه ماهیت بسیار مخفیانه تری دارد.»
سال ۲۰۱۰ اندیشکده آمریکایی «ابتکار آزمایش هسته ای» در گزارشی مدعی شده بود این پادگان برای عملیاتهای موشک بالستیک ایران بسیار مهم است، اما در برابر تسلیحات نقطهزن آمریکایی هم آسیب پذیر است.
منبع: رویداد ۲۴ - امتداد - عرشه آنلاین
انفجار سال ۸۹ تا اونجایی که من اطلاع دارم همین تعداد کشته داشت که خبرگذاری داخلی ایران اعلام کرد ،در ضمن سهل انگاری نیروها باعث این اتفاق شدو اینکه باعث شد خانواده های عزادار شن،و هرسال یاد بود بگیرن ولی چه فایده وقتی جوان از دست دادن ،ولی این لرزش جدید دلیلش رو نمی دونن