ده اتفاق مهم پیش روی اولین کفیل ریاست جمهوری، 50 روز آینده چه خبر است؟
ده پروژه حیاتی که سرپرست دولت باید در مهم‌ترین روز‌های عمر سیاسی خود از پس آن بربیاید.
ده پروژه حیاتی که سرپرست دولت باید در مهم‌ترین روز‌های عمر سیاسی خود از پس آن بربیاید.
روزنامه هفت صبح نوشت این پنجاه روز، حتما مهم‌ترین پنجاه روز زندگی محمد مخبر است. مرد ۶۸ ساله دزفولی که تا همین سه سال پیش، کاری به سیاست نداشت و کار اقتصادی می‌کرد. البته که به عنوان یکی از پولدارترین نهاد‌های «عمومی» کشور، ولی اگر از هر ناظر سیاسی در این مملکت بپرسید نمی‌تواند ده جمله واقعا سیاسی از او برایتان مثال بزند.
در واقع مخبر، تا قبل از کرونا، حتی برای اغلب مردم، شناخته شده هم نبود و این پروژه ساخت واکسن تولید ملی «برکت» بود که پای او را به خبر‌ها باز کرد. حالا، اما در نخستین باری که قرار است اصل ۱۳۱ قانون اساسی اجرا شود، او پس از سانحه تلخ سقوط بالگرد حامل آقای سید ابراهیم رئیسی و هیات همراه، باید به عنوان رئیس قوه مجریه، نه تنها دولت را اداره کند بلکه از پس پروژه‌های بسیار مهم و البته دشواری بربیاید که دست بر قضا همگی در این پنجاه روز باید اجرا شود.
تبلیغ
برای امتحانات نهایی و کنکور تیر آماده شو! «دوره تیر نهایی کلاسینو»
ثبت نام کن!
yn-ad
پروژه تشییع:
تشییع پیکر سید ابراهیم رئیسی نخستین پروژه‌ای است که او باید در همین سه روز از پس آن بربیاید. امروز که دارید این متن را می‌خوانید مراسم تشییع اول در تبریز برگزار خواهد شد (یا شده است). سپس عصر سه‌شنبه مراسم دیگری در قم برگزار می‌شود. مراسم تهران در روز چهارشنبه خواهد بود و با توجه به دفن احتمالی رئیس‌جمهور در مشهد، مراسم دیگری هم در این شهر برگزار خواهد شد. همچنین قبل از آن قرار است یک مراسم تشییع دیگر نیز در بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی برگزار شود.
این مراسم یقینا، مهم‌ترین مراسم تشییع پیکر، بعد از تشییع پیکر شهید سلیمانی در دی ماه سال ۱۳۹۸ است. از سوی دیگر به دلیل پروتکل‌های تشریفاتی که باید اجرا شود و حضور میهمانان ارشد دیپلماتیک از سراسر جهان شاید حتی بتوان آن را از نظر پروتکلی، مهم‌ترین مراسم تشییع بعد از انقلاب توصیف کرد چه اینکه مراسم تشییع پیکر امام خمینی و شهید سلیمانی بیش از وجهه دیپلماتیک، وجهه مردمی داشت. مخبر دیروز برای این پروژه شش کمیته تشکیل داد. منصوری، معاون اجرایی رئیس جمهور قرار است مدیر پروژه باشد و بخش دعوت از هیات‌های دیپلماتیک نیز به عهده علی باقری است که دیروز به عنوان سرپرست وزارت خارجه منصوب شد.
البته به رسم ما ایرانی‌ها بعد از مراسم تشییع حتما مراسم‌های دیگری در قالب مراسم ترحیم، سوم، هفتم و چهلم نیز برای جانباختگان حادثه سقوط بالگرد برگزار خواهد شد که مدیریت آن‌ها نیز به عهده مخبر و این تیم خواهد بود.
پروژه انتخابات:
رهبر انقلاب دیروز در پیام تسلیتی که برای رئیس جمهور صادر کردند به این اصل قانونی تاکید کردند که باید در پنجاه روز آینده انتخابات برگزار شود. مخبر برای این کار باید شورایی سه نفره با حضور دو رئیس قوه دیگر یعنی محمدباقر قالیباف و محسنی اژه‌ای تشکیل دهد. آخرین باری که انتخابات ریاست جمهوری در ایران برگزار شده بود، یعنی در سال ۱۴۰۰، فرآیند انتخابات ۳۹ روز طول کشیده بود. ولی آن انتخابات به دور دوم کشیده نشده بود.
اگر ۷ روز هم برای دور دوم در نظر بگیریم، باید گفت که فرآیند انتخابات باید از ۴ روز دیگر آغاز شود. یعنی دقیقا فردای روز تشییع. مدیریت این پروژه را برای مخبر، احمد وحیدی انجام خواهد داد که وزیر کشور است. او احتمالا برای این انتخابات درخواست بودجه اضطراری خواهد کرد، چون در قانون بودجه ۱۴۰۳، ردیفی برای انتخابات پیش‌بینی نشده بود.
پروژه آغاز مجلسین:
امروز قرار است ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری کار خود را آغاز کند. هفتم خرداد نیز روز آغاز دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی است. هر دو مراسم تشریفاتی خواهد بود و انرژی زیادی از دولت نخواهد گرفت، ولی به هر حال بخشی از ذهن و شاید برنامه کاری مخبر در این دو روز را مشغول خواهد کرد.
دولت البته به نظر طرح‌هایی برای تغییر ریاست مجلس از قالیباف داشت، ولی حالا از سویی از عمر دولت سیزدهم تقریبا دو ماه مانده و از سوی دیگر قالیباف ممکن است به عنوان کاندیدا وارد صحنه انتخابات شود و از این رو انتخابات هیات رئیسه دیگر اهمیت چندانی برای دولت نخواهد داشت. آقای رئیسی ممکن بود رئیس مجلس خبرگان رهبری هم بشود که به هر ترتیب تقدیر جور دیگری رقم خورد.
پروژه ۱۴ خرداد:
پروژه ۱۴ خرداد مهم‌ترین پروژه امنیتی و مهم‌ترین مراسم سالانه در کشور است. در این روز هزاران نفر از سراسر کشور به تهران می‌آیند تا ضمن شرکت در مراسم سالگرد امام خمینی به سخنان سالانه آیت‌الله خامنه‌ای گوش بدهند. سران نظام، تقریبا تمامی مقامات ارشد و نیز سفرا و وابستگان نظامی کشورهای مختلف در ایران و میهمانان زیادی از خارج از کشور در این مراسم شرکت می‌کنند.
بخشی از حواس مخبر نیز باید به این مراسم باشد اگرچه مدیر اصلی آن ستاد بزرگداشت سالگرد امام است که مدیر آن سید حسن خمینی و برادران انصاری هستند.
چهارده خرداد امسال البته در میان هفته افتاده و هم دو روز قبل از آن و هم دو روز بعد از آن روز کاری است، ولی ممکن است باز هم عده‌ای بخواهند از این فرصت برای سفر استفاده کنند و این موضوع هم یکی دیگر از دغدغه‌های مخبر خواهد بود. دو روز دیگر هم در این میان تعطیلی داریم. دوشنبه ۲۸ خرداد به عنوان عید قربان و سه‌شنبه ۵ تیر به عنوان عید غدیر. عید غدیری که در این سال‌ها در تهران توامان شده با یک جشن کیلومتری که از سوی شهرداری برگزار می‌شود هر چند که مشخص نیست امسال مخصوصا به خاطر نزدیک بودن به مراسم چهلم رئیس جمهور با وضعیت سابق برگزار شود.
پروژه امتحان نهایی:
امسال برای نخستین بار قرار است در کشور امتحان نهایی برای هر سه پایه دهم، یازدهم و دوازدهم برگزار شود. اهمیتش این است که قرار است نمره این امتحان بخشی از نمره کنکور باشد. برای همین امتحانات امسال برای دانش‌آموزان این سه پایه که گفته می‌شود حدود دو میلیون نفر هستند خیلی مهم است.
از ابتدا گفته می‌شد که انجام این پروژه برای دستگاه آموزش و پرورش سخت خواهد بود، ولی به هر حال آموزش و پرورش قبول مسئولیت کرد و این الزام قانونی بر عهده او گذاشته شد. اما در گام نخست، این دستگاه نتوانست حداقل استاندارد‌ها را در صدور کارت رعایت کند و آن قدر سامانه صدور کارت به اختلال خورد که آموزش و پرورش مجبور شد امتحان اول را لغو کند. یکی از مهم‌ترین پروژه‌هایی که باید مخبر حواس خود را به آن جمع کند این پروژه است، چون ناکارآمدی در آن یک ماجرای عینی و ملموس است و می‌تواند نارضایتی شدیدی به وجود بیاورد.
مدیر این پروژه رضا مراد صحرایی است. وزیر ۴۷ ساله. با توجه به لغو امتحانات تا روز چهار خرداد که دیروز عصر خبر آن منتشر شد او حالا نیمی از روز‌های باقی‌مانده هفته را فرصت دارد تا بیشتر خود را برای امتحانات آماده کند.
پروژه کنکور:
در همین بازه زمانی باید کنکور هم برگزار شود. هفتم و هشتم تیر ماه. این بازه زمانی دقیقا می‌تواند با ایام تبلیغات انتخاباتی هم هم‌زمان باشد، ولی مثل همیشه مهم‌ترین بخش این پروژه، امنیت سوالات خواهد بود. مدیریت این بخش از پروژه به عهده زلفی‌گل، وزیر علوم خواهد بود.
پروژه غزه - حج:
نباید فراموش کرد که جنگ در غزه ادامه دارد. از سویی اسرائیل در آستانه حمله به رفح است و از سویی دیگر برخی از اسرائیلی‌ها کلافه شدند از حملات حزب‌الله در شمال و حرف از حمله به لبنان می‌زنند. مخبر باید در کنار بقیه کار‌ها به این موضوع هم فکر کند و شاید حتی در جریان سفر‌های دیپلماتیکی که در این روز‌ها به تهران بشود، رایزنی‌هایی هم انجام بدهد.
از سوی دیگر در این ایام پروژه مهمی توسط سازمان حج و زیارت در حال انجام است و آن هم اعزام حدود ۸۸ هزار زائر ایرانی به حج است. آن هم در حالی که حج امسال به دلیل وقایع غزه از سوی رهبر انقلاب حج برائت نام‌گذاری شده و وقایع فلسطین ممکن است حاشیه‌هایی را در آنجا ایجاد کند.
پروژه بازار:
یکی از کمیته‌هایی که مخبر دیروز تشکیل داد برای کنترل بازار بود. به هر حال شرایط هیجانی است. هم به دلیل اتفاقی که افتاده و هم به دلیل اتفاقی که خواهد افتاد یعنی تغییر دولت. دیروز بورس تصمیم گرفت تا اطلاع ثانوی تعطیل باشد، ولی خب احتمالا از روز شنبه باز خواهد شد. در آخرین روزی که بورس باز بود، بدترین سقوط خود در سال جاری را تجربه کرده بود و حالا در آستانه ماه خرداد و تیر که فصل مجامع شرکت‌ها هم هست، مدیریت بازار سرمایه و البته مدیریت هیجان در بازار ارز و طلا نیز بخش دیگری از ماموریت مخبر خواهد بود. خاندوزی، فرزین و احتمالا داود منظور بازو‌های مخبر برای انجام بهینه این پروژه خواهند بود.
پروژه حجاب:
مخبر تاکنون در این مورد صحبتی نکرده، چون رئیس بخش اجرایی – اقتصادی دولت بوده، ولی بالاخره فصل گرم نزدیک است و دغدغه قشر مذهبی هم وجود دارد. از آن طرف خبری در مورد تعلیق یا توقف اجرای طرح نور هم وجود ندارد. طرحی که تقریبا اگر نگوییم هر روز، هر هفته یک حاشیه داشت و این حاشیه‌ها هم بعضا گریبانگیر دولت هم می‌شد.
حالا ممکن است با فروکش‌کردن موج احساسات اولیه در مورد خبر سانحه، باز هم دغدغه‌های همیشگی برای قشر مذهبی به اولویت تبدیل شود. از آن سو معمول این بوده که در آستانه انتخابات، این طرح‌ها کمتر اجرا می‌شده است. به هر حال باید منتظر ماند و دید تصمیم در این زمینه چه خواهد بود و رادان به عنوان بازوی مخبر در این زمینه چطور پروژه را جلو خواهد برد.
پروژه فوتبال:
شاید کم‌اهمیت‌ترین موضوع در حال حاضر برای مخبر پایان لیگ برتر و لیگ آزادگان باشد، ولی برای هواداران فوتبال حتی این یک هفته تعطیلی هم عذاب‌آور است. استقلال و پرسپولیس در کورس قهرمانی با فاصله یک امتیاز با هم می‌جنگند و قرمز‌ها به بازی‌های سه هفته پایانی چشم دوختند تا بتوانند قهرمانی را از آبی‌ها بگیرند. از آن طرف برای نخستین بار ممکن است یک تیم از لرستان به لیگ برتر بیاید و جنگ میان چادرملوی اردکان و فجرسپاسی هم برای رده دوم، نفس‌گیر است. این بخش از پروژه را هم باید آقای تاج برای مخبر انجام دهد.
بخشی که ممکن است حواشی فراوانی هم داشته باشد؛ و البته خدای ناکرده ممکن است در این مدت حادثه غیرمترقبه‌ای هم رخ دهد. زلزله بوئین زهرا در سال ۱۳۴۱ و زلزله رودبار و منجیل در سال ۱۳۶۹ در ماه خرداد رخ داده بود. پارسال سیل جاده چالوس که منجر به قطعی آب تهران شد در خرداد رخ داد. در عین حال در این فصل از سال کم کم دمای هوا افزایش پیدا می‌کند و مدیریت مصرف برق در کشور مهم می‌شود و این هم بخشی از ماجرایی است که مخبر باید به آن رسیدگی کند.
خلاصه که پنجاه روز بسیار دشواری در انتظار معاون اول سابق و کفیل ریاست جمهوری فعلی است. ما برای آقای مخبر آرزوی موفقیت داریم و البته امید داریم که اتفاق ناگواری، دشواری مدیریت این روز‌ها را برای او بیشتر نکند. موفق باشید آقای دکتر مخبر!
سروش بامداد نیز در عصر ایران نوشت: هر چند تعبیر «کفیل ریاست جمهوری» در اصل ۱۳۱نیامده اما چون معاون اول دیگر معنی ندارد و او عهده‌دار مسؤولیت جدیدی شده و اختیارات و مسوولیت‌های ریاست جمهوری را با موافقت رهبری بر عهده گرفته کفیل ریاست جمهوری مناسب است.
در پی سانحۀ سقوط بالگرد حامل رییس جمهوری و همراهان که به شهادت سید ابراهیم رییسی، حسین امیر عبداالهیان وزیر امور خارجه،امام جمعه تبریز و استاندار آذربابجان شرقی و کادر پروازی انجامید، مطابق قانون اساسی مسؤولیت ادارۀ دولت و در واقع کشور تا انتخاب رییس جمهوری جدید بر عهدۀ معاون اول- محمد مخبر دزفولی – است.
هر چند تلویزیون در یک برنامه خبری از عنوان «سرپرست قوۀ مجریه» استفاده کرده و روزنامۀ شهرداری تهران هم عنوان «مدیر قوه مجریه» را به کار برده اما از امروز تا انتخاب رییس جمهوری جدید آقای مخبر را می‌توان کفیل ریاست جمهوری دانست؛ مقامی فراتر از مدیر قوۀ مجریه یا سرپرست ریاست جمهوری خاصه این که طبعا باید از برخی از رهبران کشورهای خارجی که برای شرکت در مراسم تشییع به تهران سفر می‌کنند نیز استقبال کند و به لحاظ پروتکلی همتای آنان باید باشد ولو موقت.
به موجب اصل ۱۳۱ قانون اساسی «در صورت فوت، عزل، استعفا، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رییس‌جمهوری و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رییس‌جمهوری جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رییس‌جمهوری با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رییس مجلس و رییس قوه قضائیه و معاون اول رییس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رییس جمهور جدید انتخاب شود.
در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رییس‌جمهوری معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»
هر چند تعبیر «کفیل ریاست جمهوری» در این اصل نیامده اما چون معاون اول دیگر معنی ندارد و او عهده‌دار مسؤولیت جدیدی شده و اختیارات و مسوولیت‌های ریاست جمهوری را بر عهده گرفته تعابیری چون مدیر قوه مجریه یا سرپرست ریاست جمهوری نادرست و دست‌کم نارساست چون رییس جمهوری بعد از بازنگری در قانون اساسی هم رییس جمهوری است به معنی عالی‌ترین مقام رسمی پس از رهبری و هم نخست‌وزیر به معنی رییس دولت و تنها رییس قوه مجریه نیست.
در قانون اساسی ۵۸ و قبل از بازنگری عنوان معاون اول نبود و تنها از شورای موقت ریاست جمهوری یاد شده بود. در اصل ۱۳۱ کنونی اما هم از تفویض اختیارات به معاون اول سخن به میان آمده و هم تشکیل شورای موقت ریاست جمهوری منتها کار شورای موقت تنها تمهید انتقال قدرت است و برگزاری انتخابات جدید و مسوولیت و اختیارات رییس جمهوری فقید با معاون اول سابق است و از این حیث با قانون اساسی ۵۸ کاملا متفاوت است که شورای موقت جای رییس جمهور می‌نشست و حتی در یک مورد به جای رییس جمهور ( شهید رجایی) نخست وزیر ( مرحوم مهدوی کنی) را به مجلس معرفی کرد.
در اصلاحات ۶۸ اما اختیارات شوراها کم و تمرکزگرایی شد و همین اتفاق در واگذاری اختیارات شورای موقت ریاست جمهوری به معاون اول هم رخ داده بنا بر این محمد مخبر دزفولی اکنون کفیل ریاست جمهوری ایران است و در واقع اولین کفیل ریاست جمهوری در تاریخ ایران.
ارسال نظر