انتقاد شدید مشاور سیاسی روحانی از پزشکیان

حمید ابوطالبی، مشاور سیاسی حسن روحانی در دوره ریاست جمهوری، با انتشار یادداشتی از مقاله منتشر شده توسط رئیس جمهور منتخب در روزنامه تهران تایمز به شدت انتقاد کرد

متن این یادداشت انتقادی بدین شرح است:

جناب رییس جمهور منتخب

مقاله‌ی جنابعالی را، که به زبان دیگران نوشته و به جای مهم‌ترین روزنامه‌ی جهان در کم‌مخاطب‌ترین روزنامه‌ی ایران منتشر ساخته‌اید، خواندم؛ 

تصویری مغشوش، بدون اولوّیت، رؤیایی، غیرمنسجم، با کلی‌گویی فراوان نسبت به همه‌چیز و هرچیز، و… ارائه فرموده‌اید؛ از سیاست‌هایی دفاع کرده‌اید که حتی همین دولت پیش از جنابعالی هم به برخی از آن‌ها اعتراض می‌نمود؛ سخنانی آورده‌اید که دولت قبل، پس از سه سال به بی‌فرجامی آن‌ها پی برده بود؛ و… از مطالبی که هیچ سودی برای ملت ما نداشته و نظرات ترکیبی و تلفیقیِ نویسندگان متن است در می‌گذرم؛ و فقط چند پرسش بنیادین را مطرح می‌نمایم. اینکه:

۱) اگر “نقشه راه ۲۵ساله ایران و چین یک گام مهم در جهت ایجاد یک «شراکت جامع راهبردی» سودمند برای هر دو کشور می‌باشد!! و اگر در سال ۲۰۲۳، دولت چین نقش مهمی در تسهیل عادی‌سازی روابط ایران با عربستان سعودی ایفا کرد و از این طریق دیدگاه سازنده و رویکرد آینده‌نگرانه خود را در امور بین‌المللی به نمایش گذاشت”؛ مواضعی هم در خصوص جزایر سه‌گانه ایرانی اتخاذ نمود، که خلاف همان شراکت جامع راهبردی و رویکرد آینده‌نگرانه‌ای است که آن را تمجید نموده‌اید. آیا لازم نبود حداقل مانند دولت قبل، اعتراضی به این مواضع می‌نمودید؛ هشداری دیپلماتیک می‌دادید؛ و یا آنکه به این میزان بر غلظت متن‌تان نمی‌افزودید؟

۲) اگر “روسیه یک هم‌پیمان راهبردی ارزشمند و همسایه ایران است، و دولت شما متعهد است که به گسترش و تقویت همکاری‌های‌تان پایبند بماند”؛ همین روسیه، اخیرا زشت‌ترین مواضع را در خصوص یکپارچگی سرزمینی ایران اتخاذ نمود. آیا ضرورت نداشت هشداری هم، چون دولت قبل، مطرح می‌کردید؟ و یا حداقل آن را هم‌پیمانی راهبردی نمی‌نامیدید؟ 

۳) اگر شما “برای مردم روسیه و اوکراین آرزوی صلح دارید؛ و دولت شما آماده حمایت فعالانه از ابتکارات دیپلماتیک در جهت دستیابی به این هدف خواهد بود” - هدفی که درخواست یک‌طرفه دولت روسیه از ایران از سر استیصال است - باید مقبولیت جهانی داشته باشید. جنابعالی که هنوز هیچ کشور غربی انتخاب‌تان را تبریک نگفته است؛ چگونه می‌خواهید در صلح میان روسیه متجاوز و اوکراین، نقش‌أفرینی کنید؟ و‌ آیا این اولویت ایران است!! یا اولویت روسیه؟ ایران کجای این معادله‌ی روسی و شرق‌گرایی مفرط دولت پیشین قرار دارد؟ 

۴) اگر “کشورهای اروپایی تمام تعهدات خود را نقض کرده‌اند، اما به‌طور نامعقولی انتظار دارند ایران به صورت یکجانبه به تمام تعهدات خود مطابق برجام عمل نماید”؛ چگونه “با وجود این انحراف‌ها، جنابعالی آماده برگزاری گفت‌وگوهای سازنده با کشورهای اروپایی هستید! تا با تلاش مشترک، روابط‌تان را بر پایه اصل برابری و احترام متقابل، به مسیر صحیح هدایت کنید”؟

۵) اگر “ایالات متحده به‌طور غیرقانونی از توافق برجام خارج شد و با تحمیل تحریم‌های یکجانبه فراسرزمینی، به مردم ایران - به ویژه در دوران پاندمی کرونا - زیان‌ها، رنج‌ها و آسیب‌های بی‌شمار، و به اقتصاد ما صدها میلیارد دلار خسارت وارد نمود”؛ چرا “تصمیم‌گیران در واشنگتن باید، با پند و اندرزهای جنابعالی، حقیقت ایران را بپذیرند و از تشدید تنش‌های موجود پرهیز نمایند”؟

جناب پزشکیان

تا کنون نشان داده‌اید که فرمالیسم، بر تمام رفتارهای حکمرانی‌تان حاکم است؛ از سیاست داخلی، تا اینک تصویر روابط خارجی‌تان در مقاله‌ای که هیچ شعفی را برنیانگیخته است. 

اگر مقاله امروز جنابعالی در تهران‌تایمز ، مبنای سیاست خارجی شما است؛ باید ورودتان به سیاست خارجی دولت پیشین و ماندگاری کشور در تحریم‌ها و فشارها را نوید داد. و افزود هنوز یک هفته از پیروزی‌تان نمی‌گذرد که حتی همان سخنان زیبای‌ خود در مورد ضرورت رفع تحریم‌ها و اتخاذ سیاست خارجی مدرن را فراموش کرده‌اید!

جناب رییس جمهور منتخب

چنانچه “مصمم هستید با ایجاد اجماع، هم در داخل کشور و هم در سطح بین‌المللی، وعده‌هایی را که در دوران تبلیغات انتخاباتی به مردم کشور داده‌اید، محقق سازید”؛ با این مقاله نمایاندید که راه را بی‌راهه و کج‌راهه می‌روید. 

این «پیامی تازه به جهان جدید» نبود؛ بلکه کوششی بود برای تنزیه داخلیِ سیاست خارجی دولت پیشین! و تلاشی برای پیمودن همان مسیر.