کامالا هریس با ایران بر سر برجام چگونه مذاکره می کند؟

هریس به عنوان معاون رئیس جمهور چند بار با دیاسپورای ایرانی ملاقات کرده است. در مورد برنامه هسته‌ای ایران، هریس پیوسته از توافق هسته‌ای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که در سال ۲۰۱۵ با ایران امضا شد، دفاع کرده و آن را دستاورد مهم حزب دموکرات در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما می‌داند.

دویچه وله در گزارشی ادعا کرد: اگر کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده، به عنوان نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری برگزیده شود و در نهایت به کاخ سفید راه پیدا کند، مساله زنان و برنامه هسته‌ای تهران احتمالا نقاط کلیدی سیاست او درباره ایران خواهد بود. در ادامه این گزارش آمده است: پس از کناره‌گیری جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا از انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر، انتظار می‌رود کامالا هریس معاون رئیس‌جمهور آمریکا در هفته‌های آینده به عنوان نامزد دموکرات‌ها معرفی شود.

 اگر هریس برنده ریاست جمهوری شود، انتظار می‌رود که او تا حد زیادی به سیاست خارجی بایدن در موضوعات کلیدی پایبند باشد.

آرمان محمودیان، مدرس و تحلیلگر امور بین‌الملل دانشگاه فلوریدای جنوبی در ایالات متحده در این باره به دویچه وله گفت: «به نظر می‌رسد سیاست هریس تنش‌زدایی با ایران با هدف دستیابی به یک توافق هسته‌ای جدید- یک توافق حداقلی یا تفاهم جدیدی که توسعه برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کند- باشد.» وی افزود: «از سوی دیگر، هریس همچنین علاقه‌مند به توسعه نسل جدیدی از سیاست‌های حقوق بشرمحور، در قبال ایران است. ترکیب این دو رویکرد، پیگیری موثر سیاست ایران را برای او چالش‌برانگیز می‌کند.»

هریس به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور چند بار با دیاسپورای ایرانی ملاقات کرده است. در مورد برنامه هسته‌ای ایران، هریس پیوسته از توافق هسته‌ای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که در سال ۲۰۱۵ با ایران امضا شد، دفاع کرده و آن را دستاورد مهم حزب دموکرات در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما می‌داند.

ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ و در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد؛ توافقی که پس از بیش از ۱۲ سال مذاکره بین‌المللی به دست آمد. ترامپ گفت متقاعد شده است که می‌تواند «توافق بهتری» از توافقی که اوباما قبل از او امضا کرده بود، به دست آورد. طی چهار سال گذشته، بایدن چند بار برای احیای توافق هسته‌ای با ایران تلاش کرده است اما همه این تلاش‌ها شکست خورده است.

محمودیان افزود: «معتقدم هریس فرصتی برای دستیابی به یک توافق یا تفاهم جدید با ایران در مورد سیاست هسته‌ای دارد. با این حال، مسیر او ممکن است حتی از مسیر اوباما در جریان مذاکرات برجام به چند دلیل سخت‌تر باشد.» وی گفت: «اعتماد اندکی که بین آمریکا و ایران قبل از خروج از برجام و ترور سردار قاسم سلیمانی در سال ۲۰۲۰ وجود داشت، از بین رفته است.»

عامل دیگری که محمودیان به آن اشاره کرد این است که کنگره آمریکا نسبتا تحت کنترل جمهوری‌خواهان است و ایرانی‌ها ممکن است نگران باشند که جمهوری‌خواهان توافق را تضعیف کنند. با این حال، سیاست «فشار حداکثری» ترامپ بر ایران ناموفق باقی ماند. یک سال پس از خروج آمریکا از توافق، ایران نیز به تدریج شروع به کنار گذاشتن تعهدات خود کرد. غرب مدعی است که امروز ایران بیش از هر زمان دیگری به توانایی تولید بمب هسته‌ای نزدیک شده است.

محمودیان کارشناس مسائل ایران گفت: «جمهوری اسلامی ایران علاقه‌مند به تنش‌زدایی و کاهش فشار تحریم‌هاست، اما بر عدم‌به خطر انداختن سیاست داخلی‌اش حساس است.» او گفت: «مانورهای دیپلماتیک هریس ممکن است توسط کنگره نیز محدود شود.»

محمودیان تاکید کرد: «علاوه بر این، شکست پروژه هسته‌ای ایران و زمان گریز هسته‌ای بسیار نزدیک‌تر شده و پیشرفته‌تر از زمان اجرای اولیه برجام است.» این کارشناس معتقد است: «ایالات متحده باید بیشتر چانه بزند و از ایران بخواهد که مصالحه‌های بیشتری انجام دهد، زیرا زمان گریز ایران کوتاه‌تر شده است. از سوی دیگر، ایرانی‌ها ممکن است احساس کنند اهرم‌های قوی‌تری بر آمریکایی‌ها دارند و خواستار امتیازات بالاتری باشند که مذاکرات را بسیار دشوار می‌کند.»