ماجرای پیشنهاد بی‌سابقه بازشدن سفارت آمریکا در تهران چیست؟

 طی ۲۴ ساعت اخیر یک خبر فضای رسانه‌ای را تحت تاثیر خود قرار داده که حسابی سر و صدا به راه انداخته است. عنوان خبر کوتاه اما جنجال برانگیز بود: «احیای روابط کنسولی در محل سفارت آمریکا در تهران».

به گزارش عرشه آنلاین؛ روز گذشته مهدی غضنفری، رئیس فعلی هیئت عامل صندوق توسعه ملی ایران از مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، خواست روابط کنسولی با آمریکا در محل سفارت سابق این کشور در تهران احیا شود. غضنفری با انتشار پیامی در شبکه ایکس خطاب به مسعود پزشکیان نوشت که حالا که همهٔ ارکان نظام در کنار شما و دولت شما هستند، در صورت صلاحدید، چند کار به‌جامانده از سالیان دور را اجرایی کنید.او در ادامه به احیای روابط کنسولی با آمریکا اشاره و تأکید کرده «شاید بهتر باشد این کارها قبل از اتمام ماه عسل انجام شود».

غضنفری که سابقه وزارت در دولت محمود احمدی‌نژاد را هم دارد، توصیهٔ خود را «یک کار کوچک در حوزه سیاست خارجی» خوانده و حمله به سفارت آمریکا و گروگان‌گیری دیپلمات‌های این کشور را «کار غلط» نامیده که به‌ گفته او سنگی در چاه انداختند که هنوز کسی نتوانسته آن را درآورد.

رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی ایران در ادامه نوشته است «خوب است حداقل به احترام مردم ایران، روابط کنسولی در محل سفارت آمریکا در تهران احیا شود تا ایرانیان بسیاری که در آن‌جا هستند، به‌راحتی تردد کنند».غضنفری از حمله به آنچه «لانه جاسوسی» نامیده بود، گفته است «حالا البته می‌دانیم موضوع جاسوسی و جمع کردن اطلاعات توسط سفارتخانه امری عادی است، ولی خب شاید خامی داشتیم».

حمله به سفارت آمریکا در آبان ۱۳۵۸ و گروگان‌گیری ۶۶ دیپلمات آمریکایی برای ۴۴۴ روز قطع روابط ایران با ایالات متحده را در پی داشت.هم‌اکنون سفارت سوئیس در تهران حافظ منافع ایالات متحده در ایران است و دفتر حافظ منافع ایران در آمریکا نیز در سفارت پاکستان در واشنگتن قرار دارد.

غضنفری در پایان پیامش خطاب به رئیس‌جمهور نوشته است: «بد نبود یک قانون می‌داشتیم که هرکس به جرم حمله به سفارتخانه‌ای دستگیر شد، هر روز صبح به مدت ۱۰ سال در جلوی آن سفارت بیانیه‌ای را در عذرخواهی از مردم ایران قرائت می‌کرد و یک ساعت هم خیابان‌های اطراف سفارت را جارو می‌زد.»

حمله به سفارت آمریکا در آبان ۱۳۵۸ رویداد بی‌سابقه‌ای بود، اما در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد که خود غضنفری نیز وزیر صمت بود، گروه نزدیک به رئیس دولت بهار به سفارت انگلیس در تهران حمله کردند.چهار سال بعد نیز سفارت عربستان در تهران مورد حمله قرار گرفت؛ موضوعی که به تیرگی روابط ایران و عربستان انجامید و بیش از هشت سال طول کشید تا مقدمات گرم شدن روابط فراهم شود.

مهدی غضنفری از مهرماه ۱۴۰۰ با حکم ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور فقید، به ریاست صندوق توسعه ملی منصوب شده است؛ صندوقی که به‌گفته، او بدهی دولت به آن به صد میلیارد دلار رسیده و امیدی به بازگشت این پول هم نیست.

اظهارنظر غضنفری کافی بود تا واکنش برخی چهره سیاسی مثل عبدالرضا داوری، مشاور سابق احمدی نژاد را برانگیزد و در توئیتر خود اینگونه اظهارنظر کند: به افتخار و احترام نویسنده این توئیت مصلحانه و شجاعانه تمام قد می ایستم. اعلام مرگ برجام از سوی عراقچی و تاکید وی بر "مذاکرات جدید"، یک معنای روشن دارد؛ نظام عزم "توافق جدید" و با "برند جدید" را دارد و چنین توافقی تحت حمایت کامل و جامع  مقامات عالی است. اکنون بهتر می‌توان دریافت که چرا پزشکیان، عراقچی را گزینه نظام خواند.

مینو خالقی، فعال سیاسی نزدیک به اصلاح طلبان هم توئیت زد:  مواضع چند روز اخیر عراقچی در قامت وزیر خارجه درباره احیای توافق برجام و درخواست احیای روابط دیپلماتیک با آمریکا از سوی غضنفری شاید نوعی تغییر ریل احتمالی در دولت پزشکیان و آینده ایران باشد.

پیمان مولوی، تحلیلگر اقتصادی هم نظر داده است: پیشنهاد بازگشایی کنسولگری آمریکا در تهران توسط وزیر سابق و رئیس فعلی صندوق توسعه ملی خبر کم اهمیتی نیست اما احتمال اینکه یک گمانه‌زنی موقت بدون پشتوانه باشد هم کم نیست. باید منتظر آینده بود.