معمار تحریم‌ها: بهترین راه برای ترامپ توافق با ایران است

یک مقام سابق آمریکایی که از او به عنوان یکی از طراحان اصلی تحریم‌ها علیه ایران یاد می‌شود در یادداشتی در پایگاه فارن‌افرز نوشته بهترین راه برای حل و فصل برنامه هسته‌ای ایران دیپلماسی است.

به گزارش عرشه آنلاین؛ ریچارد نفیو، مقام سابق آمریکایی و یکی از اثرگذارترین چهره‌ها در طراحی شبکه تحریم‌های ضد ایرانی در دوران ریاست‌جمهوری «باراک اوباما» با نگارش یادداشتی مفصل گزینه‌هایی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در قبال ایران دارد را بررسی کرده و استدلال کرده که ساده‌ترین و موثرترین راه برای او مذاکره با ایران در موضوع هسته‌ای است.

نفیو کیست؟

به گزارش تسنیم، نفیو در زمان طراحی و مدیریت اعمال تحریم‌ها تنها بین ۳۰ تا ۳۵ سال سن داشته. او بر پایه‌ی کسب و تحلیلِ اطلاعات امنیتیِ کلاسیک - متأثر از عضویت نسبتاً طولانی، آموزش‌ها و تجربیات او در شورای عالی امنیت ملی، وزارت امور خارجه، وزارت انرژی و اندیشکده‌های آمریکایی - نظریه‌پردازی، طراحی و تحلیل می‌کند؛ ضمن اینکه حتی به‌واسطه‌ی حضور در «دانشگاه کلمبیا»، از اطلاعات ذی‌قیمت پایه‌ای و تاریخی «کانون‌های ایران‌شناسی» این دانشگاه نیز بهره گرفته است.

به‌واسطه‌ی صبغه‌ی امنیتی غلیظ این فرد، اطلاعات شخصی زیادی از او در دست نیست و حتی از سال تولد یا اعضای خانواده‌ی این فرد هم اطلاعی نمی‌توان یافت؛ تنها به قرینه‌ی سال فارغ‌التحصیلی او در مقطع کارشناسی، می‌توان حدس زد که اکنون او باید ۴۴ یا ۴۵ سال داشته باشد.

نفیو نویسنده کتابی به نام «هنر تحریم‌ها: نگاهی از درون میدان» است که در سال ۲۰۱۷ توسط دانشگاه کلمبیا منتشر شده. او در این کتاب بخش‌هایی از ذهنیت خود در خصوص اینکه تحریم چه خصلت‌هایی باید داشته باشد و چطور می‌تواند یک کشور را از مقاومت باز دارد را تشریح کرده است.

در رد اقدام نظامی

نفیو یادداشت خود در مجله فارن‌افرز را با توضیح درباره صدا‌هایی در واشنگتن که خواستار حمله نظامی به ایران هستند آغاز می‌کند. او می‌گوید اکنون دو دهه است که صدا‌های افراطی در واشنگتن خواستار حمله به ایران شده‌اند، اما در تمام این دو دهه این درخواست آنها رد شده است.

این مقام سابق آمریکایی استدلال می‌کند که دلیل این موضوع این است که اکثر اوقات استدلال‌هایی که علیه اقدام نظامی مطرح شده‌اند متقاعدکننده و شفاف بوده‌اند. او تصریح می‌کند علاوه بر این در گذشته برنامه هسته‌ای ایران نارس بوده، جامعه بین‌الملل در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و در نتیجه اعمال تحریم علیه آن متحد بوده است.

نویسنده کتاب هنر تحریم‌ها استدلال می‌کند هنوز دلایل خوب زیادی برای عدم بمباران ایران وجود دارد. نفیو تصریح می‌کند: «حمله به ایران باعث تزریق هرج و مرج و بی‌ثباتی بیشتری به خاورمیانه می‌شود. چنین اقدامی باعث مصرف بخش عظیمی از منابع آمریکا در هنگامی خواهد شد که واشنگتن قصد دارد تمرکزش را روی مناطق دیگر معطوف کند.»

وی علاوه بر این استدلال می‌کند که انجام چنین حملاتی در صورتی که به موفقیت ختم نشود تضعیف اعتبار آمریکا را در پی خواهد داشت. نفیو می‌نویسد: «ضمن آنکه احتمال شکست هم بالا است: حتی دقیق‌ترین حملات هم تنها هسته‌ای شدن ایران را به تأخیر می‌اندازند. بنابراین، بهترین و ماندرگارین راه حل برای این موضوع کماکان توافق دیپلماتیک است.»

نفیو البته در ادامه تصریح می‌کند که در حال حاضر استدلال در مخالفت با عملیات نظامی علیه ایران چندان آسان نیست، زیرا برنامه هسته‌ای ایران دیگر در مرحله نوباوه‌گی نیست ضمن آنکه تهران بیشتر از چند سال پیش به یک بازدارنده جدید نیاز دارد. ضمن آنکه جامعه بین المللی هم در حال حاضر در خصوص اینکه آیا باید بر ایران فشار بیشتری آورد چندپاره است.

وی در ادامه استدلال‌های خود در این راستا می‌افزاید: «تحریم‌ها علیه ایران پابرجا هستند، اما آنها به طور مستمر توسط چین، هند، روسیه و کشور‌های دیگر نقض می‌شوند. اجرای کامل تحریم‌ها شاید امکان‌پذیر باشد، اما این مسئله نیازمند همکاری چین خواهد بود آن هم در زمانی که پکن با خصومت‌های فراحزبی از سوی واشنگتن رو‌به‌رو است.»

این نویسنده در ادامه توصیه کرده با توجه به مخاطرات اقدام نظامی ایالات متحده بایستی یک بار برای آخرین بار تلاشی از سر حسن نیت برای مذاکره با تهران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور آغاز کند. او در عین حال می‌نویسد که واشنگتن بایستی تهدید نظامی واقعی را با این اقدام دیپلماتیک همراه کند.

وی می‌نویسد: «ایالات متحده مگر در حالتی که آماده زیستن در جهانی باشد که سلاح‌های هسته‌ای ایران ایجاد خواهند کرد چاره‌ای جز حمله به ایران آن هم خیلی زود نخواهد داشت. تدبیر ایجاب می‌کند که واشنگتن همزمان با آنکه یکبار دیگر مسیر دیپلماسی را امتحان می‌کند اقدام به طراحی اقدام نظامی هم بکند و اطمینان حاصل کند که ایران می‌داند با یک تهدید واقعی رو‌به‌رو است.»

چند دلیل برای دیپلماسی

ریچارد نفیو تصریح می‌کند دلایل گوناگونی وجود دارد که ایالات متحده بایستی یک شانس دیگر به دیپلماسی بدهد: «اولین و مهم‌ترین دلیل آن است که مقام‌های آمریکایی نمی‌دانند که آیا حمله نظامی موفق خواهد شد یا خیر. آمریکا و شریکان این کشور ممکن است از ابزار‌های لازم برای نابود کردن تأسیسات هسته‌ای اصلی ایران برخوردار باشند، اما این مسئله هیچ تضمینی برای نابود کردن کل مواد هسته‌ای این کشور فراهم نمی‌کند.»

به نوشته نفیو، چنانچه ایران از سوی یک قدرت اعلام‌شده هسته‌ای مورد حمله قرار بگیرد این مسئله انگیزه‌های ایران برای دستیابی به یک بازدارنده جدید را دو چندان خواهد کرد، ضمن آنکه تهران هم احساس خواهد کرد که از مشروعیت بین المللی بیشتری برای این مسئله برخوردار است.

این مقام سابق آمریکایی در ادامه به وضعیت پیچیده بین‌المللی هم اشاره کرده و از آن به عنوان یکی دیگر از موانع اقدام نظامی علیه ایران یاد کرده است. وی می‌نویسد: «فارغ از آنکه نتیجه چه باشد حملات به ایران باعث وارد شدن فشار بر منابع آمریکا خواهد شد. برخی گزارش‌های هشداردهنده همین الان از کمبود مهمات و رهگیر‌های موشک‌های دفاعی آمریکا حکایت دارند.»

طبق استدلال نفیو، شرایط بین‌المللی در حال حاضر پیچیده است. روسیه کماکان به جنگ‌افروزی علیه اوکراین ادامه می‌دهد؛ چین ممکن است به تایوان حمله کند و تقریباً همه خاورمیانه در وضعیت ناآرام به سر می‌برد. نفیو نوشته عملیات نظامی جدید علیه ایران باعث وارد شدن فشار بر ایالات متحده خواهد شد.

او می‌گوید هزینه‌های بالای حمله به ایران به معنی آن است که ایالات متحده بایستی بار دیگر دیپلماسی را امتحان کند. او نوشته است: «دلایلی وجود دارند که بتوان خوش‌بین بود که علی‌رغم وضعیت ناپایدار دو کشور می‌توانند به توافق برسند.»

نفیو بخش پایانی مقاله اش را به بحث درباره سیاست موسوم به «فشار حداکثری» اختصاص داده و نوشته است چنانچه ایالات متحده آمریکا بخواهد با پیگیری فشار حداکثری به دنبال نرم‌تر کردن موضع ایران در مذاکرات هسته‌ای در آینده باشد ایران ممکن است اقدام واشنگتن را با پنهان کردن مواد هسته‌ای خود، ساخت بمب یا خروج از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای یا هر سه این گزینه‌ها تلافی کند.

او در این یادداشت ادعا کرده است: «قدرت واشنگتن بر محاسبات هسته‌ای تهران در نهایت محدود است. هیچ‌کس در ایالات متحده نمی‌داند مقام‌های ایران چطور به معضل فعلی نگاه می‌کنند. بازگشت تحریم‌های فشار حداکثری ممکن است به معنی سرنخی برای تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ی ایران باشد.»

ادعا‌های نفیو در حالی مطرح شده‌اند که جمهوری اسلامی ایران بار‌ها اتهامات رژیم صهیونیستی و متحدان غربی این کشور درباره تلاش برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای را رد کرده است.