اظهارات مهم امیرعبداللهیان درباره «پلان دو» در مذاکرات | محور اصلی گفتگوی امیرعبداللهیان با وزیر امور خارجه سوریه

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) پس از دیدار و گفت‌وگو با «فیصل المقداد» همتای سوری در نشست خبری مشترک حضور یافت و به تشریح گفت‌وگوهای انجام شده پرداخت.

وزیر امور خارجه به وزیر خارجه سوریه گفت: گفت‌وگوهای خوب مفید و رو به جلویی را در مناسبات دوجانبه در شرایط جدید سوریه که رویکردها نگاه به همکاری‌های تجاری و اقتصادی و تمرکز بر همکاری‌های پرشتاب دو کشور است، داشتیم.

وی افزود: مایلم تأکید کنم روابط دو کشور راهبردی و ممتاز است. گرامی‌می‌داریم ایثارگری‌ها و جانفشانی‌های شهدای مقاومت و مدافع حرم شهدای ایرانی که در کنار نیروهای مسلح سوریه سهم مهمی در مبارزه با تروریسم و بازگرداندن امنیت به منطقه ایفا کردند و به طور ویژه یاد شهید حاج قاسم سلیمانی که در این معرکه مبارزه با تروریسم در منطقه نقش کلیدی و اساسی را ایفا کرد و در آستانه دومین سالگرد شهادت این سردار بزرگ و مدافع بزرگ ایرانی قرار داریم.

امیرعبداللهیان ادامه داد: یاد و خاطره همه شهدای مقاومت و شهدای سوریه را گرامی می‌داریم که سهمی بسیار اساسی و مهم و کلیدی در دفاع از تمامیت ارضی کشور و بازگرداندن امنیت به سوریه برعهده داشتند.

وی با بیان این‌که امروز درباره مسائل مختلف دوجانبه گفت‌وگو کردیم، خاطرنشان کرد: خوشبختانه سفر آقای فیصل المقداد به تهران در حالی انجام می‌شود که یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های بازرگانی ایران در سوریه در جریان دارد و در آینده نزدیک در سطحی عالی کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور را شاهد خواهیم بود.

وزیر خارجه همچنین گفت: در خصوص سایر موضوعات مورد نظر گفت‌وگوهای مهمی را داشتیم. جمهوری اسلامی ایران حضور نیروهای خارجی در سوریه را که بدون هماهنگی با دولت مستقر و برآمده از رای مردم سوریه در این کشور حضور یافته‌اند را محکوم می‌کند و این حضور را به نفع صلح و امنیت در منطقه نمی‌داند.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: از بازنگری سیاست خارجی برخی از کشورهای عربی و اروپایی و رفت و آمدهایی که در ماه‌های اخیر به دمشق انجام شده و بازگشایی سفارتخانه‌های برخی کشورهای عربی و غربی در سوریه در دستوکار قرار گرفته است، استقبال کردیم.

وی بیان کرد: برنامه جامعی برای صدور خدمات فنی و مهندسی و مشارکت هم در عرصه بازسازی سوریه و هم در عرصه‌های مختلف همکاری‌های بخش خصوصی در حوزه تجارت به عمل آوردیم.

امیرعبداللهیان با بیان این‌که درباره افغانستان گفت‌وگوی مفصلی داشتیم، اظهار داشت: اتفاق نظر داریم که تشکیل دولت فراگیر با مشارکت همه اقوام در افغانستان، مبارزه با تروریسم و توجه به رای و نظر مردم افغانستان از موضوعات اساسی است که باید مورد توجه هیأت سرپرستی حاکمه موقت در افغانستان صورت بگیرد.

وی گفت: برای وزیر خارجه سوریه توضیح دادم در روزهای گذشته هیأتی به سرپرستی نماینده ویژه ایران به کابل سفر کرد که در این سفر تلاش کردیم در دیدار با هیأت حاکمه موقت و سایر رهبران افغان از اقوام مختلف تشکیل دولت فراگیر ملی را تشویق کنیم. برای ما بحث انسانی در افغانستان بسیار حائز اهمیت است، ایران علیرغم شرایط تحریم از طریق کمک‌های مردمی و از طریق تسهیل انتقال کمک‌های کشورهای دیگر به افغانستان، سهم مهمی را ایفا کرد و این سهم را برای ارسال دارو و غذا به استان‌های مختلف افغانستان همچنان ادامه می‌دهد.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که نماینده ایران در کابل مورد توجه قرار داد توجه به مسئولیت هیأت حاکمه سرپرستی و امنیت مرزهای مشترک دو کشور است. اتفاقی در روزهای گذشته در یکی از نقاط مرزی ما رخ داد و نیروهای مسلح ما با قدرت پاسخ آن اقدام ناهماهنگ را دادند و البته ما در وزارت امور خارجه بر اساس وظیفه دیپلماتیک خود طی یادداشت رسمی به سفارت افغانستان در تهران و از طریق سفارت ایران در کابل اعتراض رسمی خودمان را به این تعرض محدود مرزی نشان دادیم و نیروهای مسلح ما نیز با قدرت و به لحظه با این عوامل برخورد کردند.

ایران در حفظ امنیت ملی و سرزمینی خود با هیچ طرفی تعارف ندارد

رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین یادآور شد: ما البته شرایط افغانستان را درک می‌کنیم و هنوز نیروهای مرتبط با هیأت حاکمه سرپرستی و موقت در مرزهای با همسایگان کنترل لازم را ندارند. اما مایلم در این جا این نکته را با صراحت اعلام کنم که جمهوری اسلامی ایران در حفظ امنیت ملی و سرزمینی خود با هیچ طرفی تعارف ندارد و به مسئولیت هیأت حاکمه سرپرستی در کابل این موضوع را توجه می‌دهیم که توجه و تمرکز بر مسئولیتشان در این دوره انتقالی باید محور اصلی کار قرار بگیرد.

وی درباره حملات پراکنده رژیم صهیونیستی به سوریه تصریح کرد: رژیم جعلی و تروریستی اسرائیل، عامل و ریشه ناامنی در منطقه غرب آسیا است. تردیدی نداریم که سوریه در خط اول محور مقاومت در دفاع از امنیت ملی و سرزمینی خودش، در این موضوع کوتاه نخواهد آمد.

وزیر خارجه بیان کرد: سازش کشورهای معدود عربی با رژیم صهیونیستی را به نفع صلح، ثبات و امنیت در منطقه نمی‌دانیم.

امیرعبداللهیان ضمن قدردانی از حضور وزیر خارجه سوریه در تهران گفت که توافقات بسیار خوب در حرکت رو به جلو در مناسبات ایران و سوریه را ان‌شاءالله در هفته‌های آینده بیش از گذشته شاهد خواهیم بود و امیدواریم در آینده نزدیک دیدار روسای جمهور دو کشور را در مکان مورد توافق داشته باشیم.

سه کشور اروپایی هیچ ابتکار عمل چشمگیر و قابل ارائه‌ای نداشتند

وزیر خارجه همچنین درباره مذاکرات وین و اظهارنظراتی که به نقل از یکی از مشاوران رئیس تیم مذاکره کننده بیان شده مبنی بر این‌که ایران در صورت شکست مذاکرات «پلان بی» دارد نیز، اظهار داشت: ما مشاور رسانه‌ای بی نام و نشان نداریم و مواردی این چنینی بیان می‌شود مورد تأیید ما نیست. مواضع رسمی ایران و تیم مذاکره کننده ما یا توسط مذاکره کننده ارشد ما بیان می‌شود یا توسط سخنگوی وزارت خارجه یا من مطالبی را عنوان می‌کنم.

رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: لذا هرگونه اظهارنظر با عناوین کلی مورد تایید ما نیست. ولی مایلم با استفاده از این فرصت خیلی کوتاه ارزیابی خودمان را از دور اول مذاکرات وین بیان کنم. ما با حسن نیت و با جدیت، برنامه و با ابتکار در دور اول مذاکرات جدید در وین حضور یافتیم و از چند روز قبل هم چه در تماس‌های من با وزرای خارجه پنج کشور عضو برجام و چه گفت‌وگوها با جوزپ بورل اعلام کردیم که شما که اینقدر در این هفته‌های گذشته و چهار ماه گذشته علاقه‌مند و مشتاق برپاشدن میز مذاکرات در وین هستید، حتما بایستی غربی‌هایی که در مذاکره حضور پیدا می‌کنند باید دارای ابتکار عمل و حسن نیت و برنامه‌ای برای لغو تحریم‌هایی که ذیل برجام است در این مرحله باشند.

وی گفت: هدفگذاری دولت جدید پیگیری لغو کامل تحریم‌هاست و هدفگذاری ما در میز مذاکرات وین لغو تحریم‌های برجامی و بازگشت کامل طرف‌های مقابل به تعهداتشان در برجام و اجرای آن تعهدات است.

وزیر خارجه بیان کرد: سه کشور اروپایی هیچ ابتکار عمل چشمگیر و قابل ارائه‌ای نداشتند و گویا آنها بیش از این‌که به دنبال راه حل باشند، به دنبال کسب ارزیابی از تیم ما بودند.

امیرعبداللهیان گفت: علیرغم انفعال سه کشور اروپایی و علیرغم همکاری جدی نمایندگان چین و روسیه و دفاع آنها از منطق و برنامه مذاکراتی ایران در این دور از وین تا آخرین لحظه سه کشور اروپایی نتوانستند طرح و ایده عملیاتی را ارائه دهند.

آنچه هیأت ایرانی به عنوان متن مکتوب ارائه داده کاملا در چارچوب برجام است

وی تصریح کرد: ما به صراحت به آنها گفتیم دولت آقای رئیسی دولت عملگرا و نتیجه محور است و گفت‌وگوهای مبهم و کلی کمکی به حل مشکل نمی‌کند. اگر شما از برنامه هسته‌ای کاملا صلح آمیز ایران نگران هستید ما هم نسبت به تداوم تحریم‌ها، عدم لغو تحریم‌ها و عدم پایبندی به توافق هسته‌ای موسوم به برجام ملاحظات و مطالبات خودمان را داریم. در نهایت با تلاشی که مورا هماهنگ کننده اتحادیه اروپا داشت و با پیامی که در بخشی از مذاکرات رابرت مالی در داخل جلسه بدون هماهنگی و بدون اخذ و نظر جمع و هیأت ایرانی از طریق آقای مورا به جلسه منتقل کرد گفت‌وگوهای ما ادامه یافت.

وزیر خارجه ادامه داد: ما برای این‌که طرف‌های مقابل بدانند با برنامه در وین حضور داریم، دو متن مکتوب را ارائه دادیم یکی در کمیته رفع تحریم‌ها و دیگری در کمیته هسته‌ای. آنچه هیأت ایرانی به عنوان متن مکتوب ارائه داده کاملا در چارچوب برجام است و چیزی فراتر از آن‌چه در برجام مورد توافق قرار گرفته، در این متون مورد درخواست طرف ایرانی قرار نگرفته است.

امیرعبداللهیان بیان کرد: این ادعا که برخی از طرف‌های غربی می‌گویند ایران مطالبات حداکثری داشته است، مطالبات ما کاملا منطبق بر برجام است و ذره‌ای در این دور از مذاکرات ما مطالبه فرابرجامی نداشته‌ایم.

به دنبال توافق خوب هستیم

وی تصریح کرد: در اثنای مذاکرات برخی از رسانه‌ها و لابی‌ها تلاش کردند القا کنند که جمهوری اسلامی ایران همزمان با مذاکرات غنی سازی ۹۰ درصد را شروع کرده است. در تماسی که بامداد جمعه آقای جوزپ بورل با من داشت این موضوع و نگرانی را مطرح کرد و من به صراحت به ایشان گفتم که این صرفا یک جوسازی است. جمهوری اسلامی ایران در همان چارچوبی که با شفافیت اعلام کرده و در چارچوب ان.پی.تی، بحث غنی سازی ۲۰ درصد و بالاتر خودش را ادامه می‌دهد و برای غنی سازی ۹۰ درصد، هیچ اخباری که شما عنوان می‌کنید مورد تأیید قرار نمی‌دهیم و کذب محض است.

امیرعبداللهیان بیان کرد: ما با جدیت و با حسن نیت در میز مذاکره حضور یافتیم و همزمان با میز مذاکره به دنبال «پلان دو» نخواهیم بود. منتظر می‌مانیم و تلاش می‌کنیم  با مذاکراتی قوی و متین بتوانیم در راستای لغو تحریم‌ها، پیشرفت‌هایی که مورد انتظار ملت است، حاصل شود.

رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: ما توافق موقت را یک توافق خوب برای کشورمان نمی‌دانیم. توافق باید جامع باشد و توافقی باید باشد که جمهوری اسلامی ایران و مردم به صورت ملموس از مزایای اقتصادی برجام و رفع تحریم‌ها استفاده کنند. با همین رویکرد تیم ما در روزهای آینده به وین برمی‌گردد، بخش عمده تیم ما هم در حال حاضر در وین حضور دارد و مباحث کارشناسی خودشان را ادامه می‌دهند.

وی گفت: ما برای اینکه جدیت خود را در مذاکره نشان دهیم، حتی در حالی که همه هیأت‌ها به پایتخت‌هایشان بازگشتند، دستورالعمل ما این بود که رئیس تیم مذاکره کننده به همراه یک یا دو نفر برای مذاکره برگردند ولی تیم کارشناسان ارشد ما در وین حضور داشته باشند. بزودی مذاکرات از سر گرفته خواهد شد و ما به دنبال یک توافق خوب هستیم، از مسیر مذاکراتی متین، قوی و منطقی. از طرف‌های مقابل انتظار داریم چنین رویکرد سازنده‌ای را داشته باشند تا بتوانیم به توافق مرضی الطرفین و در عین حال تامین کننده حقوق و منافع ملت بزرگ ایران دست یابیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره تقویت همکاری‌های تجاری بین ایران و سوریه و برنامه‌های ایران در این زمینه اظهار داشت: در مشورت با آقای رئیس جمهور مقرر شد آقای رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی به عنوان رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در دولت جدید منصوب شود و فعالانه پیشرفت و توسعه همکاری‌های تجاری و اجرای اسناد در این حوزه چه در بخش خصوصی و دولتی بین دو کشور را دنبال کند.

وی درباره سفر مشاور امنیت ملی امارات عربی متحده به ایران نیز بیان کرد:‌ اولویت سیاست خارجی دولت سیزدهم کار و توسعه همکاری‌ با کشورهای همسایه است. در مراسم تحلیف آقای رئیسی، هیأت عالیرتبه‌ای از امارات حضور یافت و در دیدار آن هیأت با رئیس جمهور توافق شد که همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین دو کشور توسعه یابد و در سایر زمینه‌ها به مصداق روابط همسایگی، همکاری‌ها را توسعه دهیم.

امیرعبداللهیان بیان کرد: رفت و آمدهای مقامات دو کشور به تهران و ابوظبی در همین چارچوب است و امیدواریم در روزهای آینده شاهد توسعه هر چه بیشتر مناسبات در حوزه همسایگان از جمله با امارات باشیم. برای عملیاتی کردن بیشتر و پیشرفت بیشتر در توسعه همکاری با کشورهای همسایه هفته آینده به مدت پنج روز سمینار سفرای ایران در کشورهای همسایه را در وزارت خارجه با نگاه به توسعه و تعمیق همکاری‌ها برگزار خواهیم کرد.