شمارش معکوس برای مرگ دائمی برجام

فارس: جان کربی هماهنگ‌کننده دولت آمریکا گفته کاخ سفید به دلیل آنکه ایران اقدام به تأمین پهپاد برای روسیه کرده در حال حاضر تلاش برای مذاکراه با تهران در خصوص برنامه هسته‌ای را کنار گذاشته است.

جان کربی گفت: «آمریکا اساساً در حال حاضر تلاش برای مذاکره با ایران را به دلیل عرضه پهپاد به روسیه کنار گذاشته است. ما در حال حاضر روی دیپلماسی متمرکز نیستیم.»

جمهوری اسلامی ایران پیش از این بارها ادعاها درباره ارسال پهپاد به روسیه را تکذیب کرده است. «ناصر کنعانی»، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران چند روز پیش گفت «ایران هیچ سلاحی را برای هیچکدام از طرفین جنگ صادر نکرده است».

او حدود دو هفته پیش هم درباره ادعاهای مقام‌های اوکراینی مبنی بر استفاده ارتش روسیه از پهپادهای ساخت ایران گفت: «جمهوری اسلامی ایران اخبار منتشر شده در خصوص تحویل پهپاد به روسیه به منظور استفاده در جنگ اوکراین را بی اساس دانسته و آن را تأیید نمی‌کند.»

سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران روز ۱۱ مهرماه همچنین تصریح کرد: «ما از ابتدای منازعه تاکنون، همواره سیاست اصولی و روشن خود را مبتنی بر بی‌طرفی فعال و مخالفت با جنگ و لزوم حل و فصل سیاسی اختلافات دو طرف، به دور از خشونت، اعلام کرده‌ایم.»

کنعانی خاطرنشان کرد: «در این راستا، در ماه‌های گذشته وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در تماس‌ها و دیدارهای متعدد خود با همتایان روس و اوکراینی، همواره بر لزوم حل اختلافات به صورت مسالمت آمیز و از طریق گفت‌وگو، تصریح و آمادگی کشورمان را برای مساعدت به این روند، اعلام کرده است.»

قبل‌تر از آن، حسین امیرعبداللهیان رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران نیز در گفت‌وگویی با روزنامه نیویورک تایمز و در پاسخ به سؤال این خبرنگار مبنی بر این‌که ایران خودش را متعهد می داند که به هیچ یک از طرف‌های جنگ سلاح ندهد، آیا این درست است؟ اظهار داشت: ما مقید هستیم ارسال سلاح صورت نگیرد. ارسال سلاح به هریک از طرفین، شانس راهکار سیاسی را به تعویق می‌اندازد.

خبرنگار نیویورک تایمز با بیان این‌که آیا این ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه نقض آن چیزی که جنابعالی فرمودید، نیست؟ که امیرعبداللهیان پاسخ داد: ما با روسیه همکاری‌های دفاعی داریم و همکاری‌های دفاعی ما هیچ ربطی به موضوع اوکراین ندارد. ما هیچ امکاناتی را به هیچ طرفی برای کاربرد جنگ در اوکراین نخواهیم داد. متاسفانه تبلیغات نادرستی در این زمینه صورت گرفته است.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا اگر آنها بخواهند از پهپادهای ایران استفاده بکنند، آیا این امر در راستای توافق دفاعی تلقی خواهد شد؟ خاطرنشان کرد: ما امکاناتی را به روسیه برای استفاده در اوکراین نداده‌ایم. اوکراین فقط راه‌حل سیاسی دارد... راه‌حل جنگ نیست و باید هر چه سریع‌تر طرفین در میز مذاکره مسئله را حل و فصل کنند.

گفتنی است از ابتدای بحران اوکراین، جمهوری اسلامی ایران تلاش‌هایی را برای حل سیاسی این بحران صورت داد و علاوه بر رایزنی‌های تلفنی حسین امیرعبداللهیان با وزرای خارجه روسیه و اوکراین (دو طرف درگیر) دو بار نیز حامل پیام وزیر خارجه اوکراین برای مقامات روسیه بود. از سوی دیگر در سفر اخیر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به روسیه، امیرعبداللهیان حامل پیام یکی از رهبران اروپایی در موضوع اوکراین برای روسیه بود.

روسیه از بامداد دوشنبه (۱۰ اکتبر/ ۱۸ مهرماه) چندین حمله موشکی به مرکز شهر «کی‌یف»، پایتخت اوکراین و چند شهر دیگر در این کشور انجام داد. این حملات به کشته و زخمی‌شدن ده‌ها نفر منجر شد. روسیه چند شهر دیگر در مناطق جنوبی و غربی اوکراین را هم هدف حملات موشکی و پهپادی قرار داده است.

حملات موشکی روسیه دو روز بعد از انفجار مهیبی در پل «کرچ» انجام شد. این انفجار به تخریب بخشی از پل کرچ منجر شد که تنها محور برای متصل کردن روسیه به شبه‌جزیره کریمه است. روسیه در سال ۲۰۱۴ این شبه‌جزیره را که تا آن زمان بخشی از اوکراین بود در پی یک همه‌پرسی به اراضی خود الحاق کرد.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه روز دوشنبه تأیید کرد که او فرمان این حملات موشکی را به تلافی تخریب پل کرچ صادر کرده است. او هشدار داد هر گونه حمله برای تهدید روسیه با «پاسخ سخت» مواجه خواهد شد