مراسم سالگرد رحلت همسر امام خمینی و سید احمد خمینی برگزار شد

حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی انصاری سرپرست حرم امام خمینی (س) در مراسم بزرگداشت چهاردهمین سالگرد رحلت همسر گرامی امام و بیست و هشتمین سالگرد ارتحال حاج سید احمد خمینی، گفت: در تاریخ رهبران سیاسی و دینی دنیا، من فکر نمی‌کنم کسی مثل امام ویژگی و به تعبیری شانس داشتن دودمان و اهل بیت فرهیخته، فرزندان والامقام، همسر همسوی او با همه صحنه‌های انقلاب و مهمتر از آن ملتی در خور شأن امام را شما پیدا کنید. به نظر من از ویژگی‌های استثنایی و موهبت‌های بزرگ خدا به امام است.

سرپرست حرم امام خمینی (س) تصریح کرد: اولین خصوصیت درباره شخصیت یادگار امام این است که ما شخصیت یادگار امام را بدون نسبت و همراهی او با امام بررسی کنیم. به نظر من در این بررسی یک حقیقت بزرگی نهفته است و جلوی بسیاری از کج‌فکری‌ها، کج‌روی‌ها، برداشت‌های غلط را می‌گیرد. چون متأسفانه از شروع نهضت تا به امروز دست‌هایی آگاهانه و ناآگاهانه در کار بوده است که وقتی می‌خواهند از یادگاران امام سخن بگویند می‌گویند فقط ویژگی آنها این است که به امام انتساب دارند.

وی تأکید کرد: مرحوم یادگار امام تمام دوران ۴۹ سال زندگی پر بار خودش را در کنار امام گذراند و شخصیت او از نگاه عقلانیت، تیزهوشی، سیاست‌مداری، مردم‌داری و اجتهاد او در حوزه کتاب، فلسفه، تاریخ سیاسی و اجتماعی و هنر، سرآمد انسان‌های برجسته حوزه بود. اگر شخصیت یادگار امام را در این ویژگی‌ها و استعداد ذاتی و شخصی او بیابیم باید بگوییم در دوران امام، یادگار امام قدرت و توان اداره کردن، مدیریت، حاکمیت و نفوذ در تمام عرصه‌های سیاسی کشور را داشت و چه بسا می‌توانست بهتر از کسانی که ایفای نقش کرده‌اند ایفای نقش داشته باشد.

انصاری اظهار داشت: گرچه من معتقدم کسی که وابسته امام باشد، تنها این نسبت از همه ارزش‌هایی که در جامعه ما فضیلت محسوب می‌شود، بالاتر است. اما کسی راجع به مرحوم احمد آقا تصور نکند که ایشان در ظل حمایت امام به این جایگاه و عظمت رسیده است. کسانی که محضر ایشان را درک کرده‌اند و مثل بنده ۱۶ سال ارتباط مداوم و بی واسطه با ایشان داشته‌اند و سخنان، افکار و نظرات ایشان را درک کرده‌اند می‌دانند که در حوزه‌های مختلف دینی، سیاسی و تربیتی سرآمد بود و انسان همیشه از رفتار ایشان درس می‌گرفت.

وی با اشاره به استقلال رأی مرحوم حاج احمد آقا، افزود: یادگار حضرت امام مقلد و به عنوان یکی از پیروان امام بود و به یادگار امام نمی‌توانیم بگوییم که تنها یک مرید ساده بود و باید بگوییم او عاشق امام و ذوب در ولایت امام بود. اما با وجود اینکه مرحوم حاج احمد آقا در برابر امام هیچ اظهار وجودی نداشت و هیچ وقت جلوتر از امام حرکت نمی‌کرد، ولی همه می‌دانند که حاج احمد آقا دارای یک رأی مستقل بود و نظر و انتقادات خودش را مطرح می‌کرد و آنقدر در این خصوصیت برجسته بود که بعضی‌ها فکر می‌کردند یادگار امام از امام زاویه گرفته است. امام دردمندانه و به قول خودشان از روی تکلیف در نامه‌ای می‌نویسند که در پیشگاه خدا باید شهادت بدهم که فرزند من هیچگاه از من فاصله نگرفته و با من مخالفتی نداشته است.

سرپرست حرم امام خمینی(س) افزود: جامعه اسلامی باید به ولایت متعبد باشد؛ اما در پرتو استقلال رأی، آزادی بیان، آزادی انتقاد، بازگو کردن حقایق جامعه، نترسیدن از تکفیرها و برچسب‌ها و مسائل دیگر. همه شما می‌دانید یکی از اشکالاتی که به یادگار امام می‌گرفتند این بود که «خط سه» راه انداخته است. برای اینکه وقتی انقلاب به پیروزی رسید و آن سدّهای اختناق شکسته شد و انقلاب بستر آزادی را برای مردم گشود، همه احساس کردند که از یک فضای تنگ و تاریک و خفقان زده بیرون جسته‌اند؛ و چپ و راست و بادین و بی دین احساس می‌کرد که آزادی عمل دارد.

وی ادامه داد: معلوم است که در چنین جامعه‌ای هر طیفی متقاضی است که یادگار امام در حزب و جمعیت و حامی او باشد. اما یادگار امام به خاطر آن دید بلندی که داشت و نهی امام که ایشان نباید در جریانات سیاسی و احزاب حضور مستقیم داشته باشد، به گونه‌ای رفتار کرد که تلقی غلط جامعه این بود که ایشان می‌خواهد در مقابل این جریانات در جامعه یک موج جدید راه بیاندازد و امام در همان نامه به این مسأله اشاره می‌کند. اشاره امام یعنی وظیفه یادگار امام بوده که اینگونه رفتار کند. البته نسبت یادگار امام با احزاب و جناح‌های سیاسی همسوی امام از زمین تا آسمان با جریانات غیرهمسو فرق می‌کرد.

انصاری گفت: من یادم است در یک کنگره بزرگی که حزب جمهوری اسلامی گذاشته بود، خود ایشان فرمودند آنها از من دعوت کرده‌اند که عضویت حزب را بپذیرم؛ و به صورت ظاهر ایشان یک کارتی هم که فکر می‌کنم هنوز در اسناد مؤسسه باشد را به عنوان عضویت تحویل گرفتند، اما ایشان هیچگاه عضو یک حزب نشدند. وقتی که به همت ایشان مجمع روحانیون مبارز شکل گرفت، یکی از تقاضاهای جدی ما این بود که عضو این مجمع شوند ولی ایشان نمی‌پذیرفتند. برای اینکه به جامعه بگویند باید انسان‌های آزاداندیش در جامعه اسلامی به رسمیت شناخته شوند و کسی به اینها انگ نزند، یا وادار به سکوت نکند و متهم نکند که شما در خط امام و ولایت نیستید.

وی «مدیریت» یادگار امام را ویژگی سوم ایشان دانست و اظهار داشت: من و امثال من هرچه بگوییم از ظرافت‌های مدیریت یادگار امام کم گفته‌ایم. باید بگوییم سال ۵۶ مهمترین و سخت‌ترین دوران حضور حضرت امام در عراق بود. تصمیم‌گیری در خصوص اینکه امام بعد از عراق به کجا برود، خیال می‌کنید بر عهده چه کسانی بوده است؟ بعضی از تاریخ‌نویسان پر مدعا گفته‌اند ما به امام پیشنهاد داده ایم که به فرانسه بروید؛ از نکات خاصی که خود امام جواب داده که تاریخ را تحریف نکنند. خود امام جواب داده در رفتن به پاریس و فرانسه، احمد به من پیشنهاد داد.

سرپرست حرم امام خمینی(س) یادآور شد: امام به پاریس و دنیای مدعی دموکراسی و تمدن رفت. با چه زبان و چه ابزاری یک کسی از حوزه می‌خواهد به دنیای ضد اسلام برود و دنیا را متحول کند؟ دوران اقامت امام در پاریس غوغایی برپا بوده و طمع‌کاران، مدعیان دروغین و قدرت‌های باطل همه حواسشان این بود که از زبان امام و یاران امام یک نکته‌ای را برجسته کنند و آن را علیه امام و نهضت امام برای همیشه مورد استفاده قرار بدهند. واقعا باید بگوییم تدبیر زندگی امام در پاریس از معجزات الهی و خصوصیت برجسته مدیریت یادگار امام است.

وی با اشاره به اینکه طرف مشورت اصلی امام، یادگار امام بود، افزود: مرحوم آقای دعایی در خاطرات می‌گوید حتی لیست کسانی که قرار بود سوار هواپیمای امام شوند، کسانی که باید در ردیف‌های اول و دوم باشند، امام با چه کسانی باید از پلکان هواپیما پایین بیاید و چه کسی باید به استقبال امام برود را مرحوم حاج احمد بدون رودربایستی روی کاغذ نوشته بود و با صراحت اعلام می‌کرد. حالا انسان می‌فهمد تیزبینی این مرد بزرگ تا کجا ادامه دارد که اگر یک حرکت ناشایسته در این مسیر پرواز اتفاق بیفتد، چه تحلیل‌ها راجع به آن می‌شد؟

انصاری تأکید کرد: به نظر من چیزی که برای همه مسئولین درس‌آموز هست، مدیریت ایشان در دوران پیاده شدن امام از هواپیما تا زمانی است که رحلت کردند. امام باید به تمام زوایای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، مردمی و اعتقادی این کشور احاطه داشته باشد؛ به نظر شما این بار مسئولیت در خانه جماران و آن دفتر کوچک می‌گنجد؟! یادگار امام نمی‌گوید این خانه کوچک به درد دفتر نمی‌خورد و اینجا قابل مدیریت نیست؛ سعی می‌کند مدیریت این دفتر را کیفیت‌گرا برگزار کند.

وی با اشاره به اهمیت حفاظت فیزیکی از جان امام، افزود: بنده این را با قاطعیت می‌گویم که پاک‌ترین و سالم‌ترین دفتر و مدیریتی که هیچ عنصر نفوذی و باطلی تا روز آخر نتوانست در آنجا جا پیدا کند، دفتر امام بود. کسی می‌تواند باور کند کسانی که اینقدر کینه داشتند برای نفوذ در دفتر امام برنامه‌ریزی نکرده باشند؟! من خودم باور نمی‌کردم که قضیه کشمیری با این جدیّت باشد. یادگار امام در مصاحبه‌ای می‌گوید به من اطلاع دادند یک کسی به نام کشمیری با یک کیف آمده و می‌گوید من می‌خواهم بدون بازرسی به بالا بروم. ایشان می‌گوید بارها با من تماس گرفتند و گفتند می‌گوید اگر راه ندهید من برمی‌گردم؛ من با قاطعیت گفتم باید بازرسی شود.

سرپرست حرم امام خمینی(س) ادامه داد: تا دو سه روز قبل از این حادثه من همیشه اسلحه‌ای به کمرم می‌بستم؛ که بیش از اینکه از امام محافظت کند مزاحم خود بنده بود و همیشه فکر می‌کردم چطور باید آن را حفظ و نگهداری کنم. اما وقتی حوادث را بسیار خطرناک دیدیم و یادگار امام این دستور را داد، بنده به همه دوستان گفتم هرکسی در حوزه امام اسلحه دارد باید اسلحه را زمین بگذارد. کشمیری با اصراری که داشت و مقاومت یادگار امام، همان ساک را از جماران برد و بعدا در انفجار دفتر ریاست جمهوری به کار گرفت.

وی تأکید کرد: یادگار امام کاملا به سپاه، کمیته‌های انقلاب اسلامی و ارکان نظام اعتماد داشت؛ ولی برای اینکه اطمینان بیشتر از حفاظت امام داشته باشد، سفارش کرده بودند ائمه سراسر کشور خالص‌ترین، ناب‌ترین و متدیّن‌ترین جوانانی که می‌شناسند و داوطلب خدمت در دفتر امام هستند را معرفی کنند؛ لحظه‌ای از حفاظت امام غافل نمی‌شد. بعد هم پرستاری از امام و داروی مناسب تهیه کردن و طبیب مناسب آوردن است. به تعبیری امام چندین نوبت سکته‌های شدید کردند؛ مخصوصا در سال ۶۵ امام دچار سکته بسیار شدیدی شدند که اگر سرکار خانم طباطبایی آن لحظه بالای سر امام نمی‌رسیدند و دکتر با فاصله چند ثانیه بالای سر امام نمی‌آمد، معلوم نبود که امام زنده می‌ماند.

انصاری با اشاره به ارتباط گسترده یادگار امام با همه طیف‌ها و مردم، گفت: امام خیلی احترام به خانواده و همسر داشت و خیلی شخصیت زن را والا و بالا می‌دید. به نظر می‌رسید همیشه در نگاه امام زن و همسر ایشان یک شخصیت استثنایی است. همسر امام انسان کمی نبود و تأمین خواسته‌ها و تکریم و احترام این شخصیت واقعا یک هنر می‌خواست؛ و این بار مسئولیت تا زمان ارتحال امام و بعد از آن تا دوران حیات یادگار امام همچنان پا بر جا بود. یادگار امام بعد از هر سفر اول به امام، دوم به همسر امام و سوم به زندگی خودش سر می‌زد.

وی تأکید کرد: من واقعا می‌خواهم این الگوی مدیریت، کم هزینه بودن بار رهبری برای نظام و سپر بودن انسان‌های شایسته برای جوابگویی به مردم و مطالبات و خواسته‌های مردم مورد توجه قرار بگیرد. چرا به یادگار امام اهانت می‌کردند؟ چرا در زمان امام به یادگار امام بد می‌گفتند؟ به خاطر اینکه یادگار امام در خیلی جاها بدون رودرباستی روبروی آنها می‌ایستاد و آنها جرأت نمی‌کردند حرف‌ها را به امام بزنند. مدیریت توأم با اخلاق، تیزهوشی و تبعیت از روح بلند امام می‌توانست این شخصیت را ایجاد کند. اگر اخلاق نبود، مدیریت تنها کافی نبود.

سرپرست حرم امام خمینی(س) افزود: شما در ساختار دفتر امام هیچ‌گاه به تعبیر امروزی‌ها «چارت» نمی‌بینید. شاید از نظر عده‌ای هم مقبول نباشد اما هرکس در جایگاه خودش احساس می‌کرد در کنار این وظیفه اخلاقی و شیفتگی که نسبت به یادگار امام دارد، هرچه در توان دارد را باید به کار بگیرد؛ ولو در حوزه مسئولیت خودش نباشد و کسی هم از او انتظار نداشته باشد. لذا همه پیشتاز خدمت، ایثار و گام برداشتن بودند.

وی اظهار داشت: کسانی می‌گفتند ما با حاج احمد آقا زاویه داریم اما خدا می‌داند در مشکلات اولین کسی که به سراغ آنها می‌رفت و از آنها دستگیری می‌کرد، یادگار امام بود. اصلا اهل کینه، خودخواهی، تکبر و غرور نبود و هرجا احساس می‌کرد یک کسی از او دلگیر است، به سرعت دلگیری او را برطرف می‌کرد. این نوع اخلاق در مکتب امام تربیت شده است؛ اینها را باید در جامعه برجسته کرد و باید گفت این حقی است که یادگار امام به گردن این ملت دارد.

انصاری یادآور شد: کدام یک از ارکان نظام ما هستند که بگویند یادگار امام در تأسیس، بقا، حمایت و پشتیبانی از آنها کمترین بی مهری داشته باشد. این اشکال نیست که در کنار امام یک نهالی آنقدر تناور شود؟! همه ما به یادگار امام می‌گوییم شما زود از دنیا رفتید. اما من از طرف خودم و همه مردم می‌گویم هر عزتی که ما داریم و هر برکتی که در تحت ظل نام امام نصیب این ملت شده، شما سهیم هستید و ما قدرشناس هستیم.

وی تأکید کرد: گذشته تاریخ را تکرار نکنیم و ادامه ندهیم که دودمان امام یعنی منسوبین امام، و دیگر بیشتر از این فضیلتی نیست. اگر یکی از یادگاران امام ۲۰ سال در حوزه درس می‌خواند و مجتهد مسلم در علوم سیاسی، فقهی، فلسفی، دینی و اجتماعی و صاحب اندیشه بلند و والا است، بعد از ۲۰ سال قضاوت ما این باشد که غیر از انتساب باید چه چیز دیگری را بررسی کنیم. شما کور، جاهل و بیگانه از مکتب امام هستید؟! شما دچار فراموشی سیاسی شده‌اید؟ شما نمی‌توانید این دودمان پاک را تحمل کنید؟

سرپرست حرم امام خمینی (س) افزود: من فکر می‌کنم از بُعد اخلاقی و آموزه‌های دینی بزرگترین و والاترین چیزی که باید نمره اعلا به یادگار امام داد این است که بعد از رحلت امام یک امتحان تاریخی داد. یادگار امام در هنگام مصیبتی که در و دیوار این کشور ضجه و ناله و اشک بود، می‌توانست در گوشه‌ای بنشیند و بگوید من تحت تأثیر تألمات حرف نمی‌زنم. اما قضاوت درست این است که یادگار امام از همه چیزهایی که انسان فکر می‌کند آنها منیّت، غرور، مطالبه و سهم‌خواهی است، بیرون می‌رود. این صحنه امتحان نهایی و مهری بر همه مبارزات و از خود گذشتگی‌های یادگار امام بود که بگوید من امروز دیگر سرباز نظام هستم.

وی اظهار داشت: علی رغم اینکه در دوران حیات امام مسئولیت نمی‌پذیرفتند، چرا بعد از امام مسئولیت پذیرفتند؟ چرا ایشان عضویت شورای عالی امنیت ملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و تشخیص مصلحت نظام را پذیرفتند؟ این معنای وفاداری به خط امام است. حاج احمد آقا در دوران بعد از رحلت امام، یار و مشاور یاران امام بود. من ارتباط تنگاتنگ و لبریز از محبت ایشان با مقام معظم رهبری و کسانی همچون مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی را یادم نمی‌رود؛ که ما امشب جای او را در این محفل و این کشور خالی می‌بینیم.