چه شد که شمخانی رفت؟
روز گذشته با یک بمب خبری آغاز شد؛ کنارهگیری علی شمخانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی و جانشینی سردار احمدیان با حکم ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور. «دنیایاقتصاد» در پروندهای به دلایل احتمالی کنارهگیری از این سمت، نگاه و رویکرد وی به سیاست داخلی، سیاست خارجی و مسائل امنیتی و آینده سیاسی وی پرداخت.
روز گذشته با یک بمب خبری آغاز شد؛ کنارهگیری علی شمخانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی و جانشینی سردار احمدیان با حکم ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور. «دنیایاقتصاد» در پروندهای به دلایل احتمالی کنارهگیری از این سمت، نگاه و رویکرد وی به سیاست داخلی، سیاست خارجی و مسائل امنیتی و آینده سیاسی وی پرداخت.
شمخانی درحالی به عنوان یکی از صحنهگردانان سیاست کشور کنارهگیری کرد یا برکنار شد، که از مدتها قبل شایعاتی مبنی بر کنارهگیریاش مطرح بود. همچنانکه برخی خبرها حاکی از آن بود که روحانی در دوره دوم دولتش به علت مواضع او به فکر تغییر شمخانی افتاده بود. اما نخستینبار شایعه برکناری و حتی به قولی استعفای شمخانی پس از حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی مطرح شد که البته به کنارهگیریاش منتهی نشد. در ادامه راه یکی دیگر از مسائلی که شمخانی را تا پای کنارهگیری یا به قولی برکناری پیش برد، فشارهایی بود که همزمان با اعدام «علیرضا اکبری» مشاور سابقش به او وارد شد. نام او حتی در پرونده ریزش ساختمان متروپل هم مطرح شد و شایعاتی مبنی بر نسبت خانوادگی مالک ساختمان با او برسر زبانها افتاد که البته بعدها تکذیب شد. با این حال همین خبر نیز فشارهایی را به او وارد کرد. به این فشارها موضوع تجارت نفتی پسرانش و کشتیهای نفتی آنها را باید اضافه کرد.
موضوعی که با انتشار عکسی از یکی از پسران او در یک دیدار رسمی به همراه شمخانی در امارات ادامه یافت و با واکنش برخی از چهرههای جبهه پایداری یعنی حمید رسایی، روبهرو شد. از همینرو بسیاری معتقدند فشارهای پشت پرده پایداریها برای کنار رفتن شمخانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی بیتاثیر نبوده است. به همه اینها باید توییتهای چند ماه گذشته فردی با نام سعید اگنجی را اضافه کرد که به عنوان روزنامهنگاری از فنلاند به انتقادهای گسترده از شمخانی پرداخته است. او بارها در این توییتها فرزندان شمخانی را به فساد مالی متهم کرده است. همزمان برخی براین نظرند که یکی از دلایل تغییر شمخانی خواسته ابراهیم رئیسی برای این جابهجایی بوده است. همچنانکه منصور حقیقتپور، فعال سیاسی اصولگرا روز گذشته در گفتوگویی با انتخاب گفت: آقای رئیسی از سال ۱۴۰۰ دنبال این بود که آقای شمخانی را عوض کند. این دو سال هم تحمل کرد و شاید آدم مناسب پیدا نکرده بود که زودتر این کار را انجام دهد.
البته افرادی که کاندیدا شده بودند در این ابعاد نبودند که دبیر شورای عالی امنیت ملی باشند. آقای شمخانی این وزن را داشت که این سمت را داشته باشد. تحمل آقای رئیسی هم در این جهت بود که آدم مناسب پیدا نکرده بود.» در همین ارتباط شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی نیز در گفتوگو با «دنیای اقتصاد»، با بیان اینکه از یک سال قبل دولت درصدد تغییر شمخانی و پیداکردن جایگزین بود، گفت: خود شمخانی نیز از چند ماه قبل در جریان این تغییر بوده است و جایگزین دبیر از دو ماه قبل مشخص شده بود. با وجود همه اینها گفته میشود بیشتر این فشارها پس از ماجرای علی اکبری مطرح شده است تاجایی که «نورنیوز» در یادداشتی به صورت غیرمستقیم به موضوع مرتبط کردن علیرضا اکبری با علی شمخانی پرداخت و با تهدید ضمنی نوشت که «در این خصوص گفتنیهای مهمی وجود دارد که در زمان مناسب به آن پرداخته خواهد شد.»
این شایعات و خبرها طی هفتههای گذشته شکل جدیتری به خود گرفت تا سرانجام نورنیوز، رسانه شورای عالی امنیت ملی یکشنبه شب در توییتی شعر گونه از «کنارهگیری قطعی» دبیر این شورا پس از ۱۰ سال خبر داد. شعری با این مضمون؛ «حرفی که در حجاب ز گفت و شنود بود / آخر به رمز گفت و به ایما شنود و رفت». شعری که در واقع به همه آنچه در دو سال گذشته بر دبیر شورای عالی امنیت ملی رفته است، اشاره میکرد. به این ترتیب با رفتن شمخانی، سردار احمدیان به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی (شعام) منصوب شد. سردار احمدیان نیز مانند دریابان شمخانی سبقه دریایی دارد و مدتی را در نیروی دریایی سپاه مسوولیت داشته است. حال این سوال مطرح میشود که آیا آینده سیاسی شمخانی نیز همچون دیگر حذفشدگان عالم سیاست خواهد شد؟ آیا شمخانی باز هم شانسی برای حضور عیان در صحنه سیاست کشور خواهد داشت یا همچون دیگران باید در پشت پرده به فعالیت سیاسی بپردازد؟ موضوعی که به نظر نمیرسد چندان با شخصیت شمخانی سازگار باشد. ازهمینرو شاید او یکی از چهرههای انتخاباتی مجلس آتی یا ریاستجمهوری ۱۴۰۴ باشد.
ارسال نظر