برنامه حمله پیشگیرانه اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران چیست؟

 بر اساس اظهارات زاچی هانگبی، مشاور امنیت داخلی اسرائیل ، اگرچه تنش‌ها بالا است، اما در حال حاضر، حمله پیشگیرانه به تأسیسات هسته‌ای ایران توسط اسرائیل در برنامه نیست.

روز دوشنبه، زاچی هانگبی، مشاور امنیت داخلی اسرائیل در نشستی پشت درهای بسته با کمیته امور خارجه و دفاع کنست با تمرکز بر توقف برنامه هسته‌ای ایران و تقویت روابط بهتر با کشورهای عربی، به ویژه عربستان سعودی، از اولویت‌های سیاست خارجی راهبردی اسرائیل گفت. هانگبی بر نقش ایران به عنوان دشمن اصلی اسرائیل تأکید کرد و سهم بزرگی از چالش‌ها و تهدیدهای پیش روی اسرائیل را به تهران نسبت داد.

با این حال، مشاور امنیت داخلی در اواخر ژوئن در تلویزیون ملی گفت که اسرائیل در حال حاضر به دنبال حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نیست.

به نوشته مدیالاین، این بیانیه پس از آغاز گفتگوهای جاری میان تهران و واشنگتن که هدف آن کاهش تنش‌های موجود میان دو کشور است، منتشر شد. اما کارشناسان این توافق احتمالی را صرفاً راهی برای دولت بایدن جهت تنش‌زدایی موقت و خرید زمان قبل از انتخابات بعدی آمریکا می‌دانند.

حمله پیشگیرانه اسرائیل علیه ایران​

هنگامی که از هانگبی در شبکه ۱۳ اسرائیل درباره احتمال حمله پیشگیرانه اسرائیل علیه ایران پرسیده شد، او پاسخ داد: «احتمالش کم است، زیرا مدتی است که ایرانی‌ها غنی‌سازی اورانیوم در سطحی که خط‌قرمز ما است‌ را متوقف کرده‌اند». هانگبی ادامه داد: «اما ممکن است این اتفاق بیفتد. بنابراین ما در حال آماده‌شدن برای لحظه‌ای هستیم که اگر فرا رسد، باید از اسرائیل در برابر کشوری که قصد نابودی ما را دارد، دفاع کنیم».

بنا به گزارش‌ها، در حال حاضر، مذاکراتی غیرمستقیم برای رسیدن به تفاهمی غیررسمی و محدود بین ایالات متحده و ایران در حال انجام است. گفته شده، به عنوان بخشی از تعهدات خود، ایران متعهد می‌شود از غنی‌سازی اورانیوم فراتر از خلوص ۶۰ درصد فراتر نرفته، همکاری خود را با بازرسان هسته‌ای سازمان ملل را افزایش دهد، جلوی حملات گروه‌های نیابتی خود به پیمانکاران آمریکایی در عراق و سوریه را بگیرد و سه آمریکایی زندانی در ایران را آزاد کند.

بنا بر گزارش‌ها، ایالات متحده نیز موافقت می‌کند که تحریم‌های اقتصادی فعلی علیه ایران را تشدید نکند، آزادسازی میلیاردها دلار دارایی‌های ایران را که در خارج از کشور نگهداری می‌شود را برای مصارف بشردوستانه تسهیل کرده و متعهد می‌شود که از پیگیری قطعنامه‌های تنبیهی علیه ایران در سازمان ملل خودداری کند.

وقت‌کشی بایدن

یک کارشناس مسائل ایران به مدیالاین گفته که به نظرش انگیزه‌های آمریکا از گفتگوهای غیرمستقیم با ایران این است که دولت بایدن «صرفاً به دنبال جاانداختن این تصویر است که تنش‌های اتمی با ایران را کاهش داده است». اما او معتقد است که چنین تلاشی می‌تواند برای غرب از نظر راه‌حلی کلی در موضوع هسته‌ای ایران مشکل‌ساز باشد. او خاطرنشان کرد که ممکن است محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران برای غرب ارزش مشوق‌هایی را نداشته باشد که به جمهوری اسلامی داده می‌شود. او به مدیالاین گفت: «علی‌رغم سقف غنی‌سازی، ایران می‌تواند در سطوح مختلف و پایین‌تر غنی‌سازی و ذخیره کند و در نتیجه، محاسبات را تغییر دهد. دولت بایدن به دنبال خرید زمان تا انتخابات آتی ریاست‌جمهوری ایالات متحده است».​

به گفته اران لرمن، معاون سابق مشاور امنیت داخلی اسرائیل، این رژیم نگران نتایج بالقوه این مذاکرات است. لرمن گفت: «به عقیده من، در حال حاضر، دغدغه اصلی اسرائیل اجتناب از وضعیتی است که آمریکایی‌ها با بازگشت به حالت اضطراری یا فوریت، یک توافق بد با ایران را توجیه کنند».

ژنرال امیر آویوی، بنیان‌گذار انجمن دفاعی و امنیتی اسرائیل نیز همین مطلب را تأیید کرد. او گفت: «به نظر می‌رسد که در حال حاضر، دولت آمریکا بیشتر مشغول وقت‌کشی و خرید زمان تا انتخابات آینده است». آویوی به مدیالاین گفت: «اسرائیل انتظار دارد که ایالات متحده در قبال ایران قوی بوده و تحریم‌هایی را برای تعطیل‌کردن برنامه هسته‌ای ایران اعمال کند. اما در صورت نیاز، اسرائیل امکان انجام حمله علیه ایران را نادیده نمی‌گیرد». او افزود: «اسرائیل قطعاً گزینه‌های خود را نگه می‌دارد و نخست‌وزیر چندبار تکرار کرده که در صورت نیاز، ما حمله خواهیم کرد». آویوی تأکید کرد که اگر وضعیت به جایی برسد که اسرائیل نیاز به حمله را احساس کند، مطمئناً ترجیح می‌دهد با حمایت کامل آمریکا و حتی با رهبری ایالات متحده انجامش دهد.

او همچنین توضیح داد که اسرائیل به دقت توسعه هسته‌ای نظامی ایران را زیر نظر دارد. آویوی اذعان کرد: «اسرائیل خطوط قرمزش را مشخص کرده است. اگر احساس کنیم که ایران قرار است از این خط‌قرمز عبور کند، ممکن است چنین تصمیمی توسط کابینه گرفته شود. ارتش قطعاً برای چنین سناریویی آماده می‌شود. احتمالاً سطح آمادگی ارتش بالاترین سطحی است که از زمان آغاز این مذاکرات از سال‌ها پیش داشته‌ایم».

خط قرمز اسرائیل

لرمن خاطرنشان کرد که علی‌رغم تلاش‌های کنونی ایالات متحده برای دستیابی به توافق، احتمالاً در صورتی که اسرائیل به نقطه‌ای برسد که به یک حمله پیشگیرانه نیاز داشته باشد، از حمایت آمریکا برخوردار خواهد بود. او افزود: «آمریکایی‌ها از طریق مجاری دیپلماتیک در تلاشند، زیرا معتقدند که هنوز هم می‌توان ایران را مهار کرد. اما اگر آن‌ها به نتیجه دیگری رسیده یا اگر اسرائیل شواهد قانع‌کننده‌ای نشان دهد که حمله‌اش را توجیه کند، فکر می‌کنم اسرائیل بتواند مردم آمریکا و در نهایت دولت را راضی به همکاری کند».