ماجرای کتیبه تاریخی در توالت عمومی همدان چه بود؟

یک باستان‌شناس درباره خبر منتشرشده مبنی بر نصب کتیبه‌ای تاریخی که در یک توالت عمومی در این استان نصب شده است توضیح داد.

خبر‌های منتشر شده از قرار دادن کتیبه باستانی در یک توالت عمومی در مرکز شهر همدان توزرد از آب درآمد و مشاهدات خبرنگار همشهری مشخص کرد این کتیبه نه‌تن‌ها یک سنگ‌نبشته باستانی نیست که یک کتیبه معمولی بر تاج یک پل تخریب شده در مرکز شهر همدان است.

طی ۲ روز گذشته رسانه‌های فارسی‌زبان و برخی شبکه‌های مجازی داخلی تصاویر وجود یک سنگ‌نبشته با عنوان یک کتیبه باستانی را در یک توالت عمومی در شهر همدان منتشر کردند که پیگیری‌های همشهری مشخص کرد این کتیبه، یک کتیبه معمولی متعلق به سال ۱۳۲۹ است که بر تاج یک پل تخریب شده در شهر همدان قرار داشته و پیمانکار ساخت توالت عمومی شهر به سلیقه خود اقدام به نصب شیشه مقابل آن کرده تا این نوشته حفظ شود.

درست در میدان مرکزی شهر همدان جایی که در دهه‌های گذشته یک پل بر بستر رودخانه‌ای که دیگر وجود ندارد بنا شده بود، یک کتیبه بر تاج پل نصب شده بود که تاریخ‌گذاری آن به سال ۱۳۲۹ و زمان افتتاح پل بازمی‌گردد. در این کتیبه گفته شده است که این «کتیبه توسط نصرت‌الله خواجه‌نوری، فرماندار همدان روی پل آلوسگرد نصب شده است.» تاریخ‌گذاری آن نیز به سال ۱۳۲۹ بازمی‌گردد.

پس از تخریب پل یک انبار در محل آن احداث می‌شود که اتفاقا کتیبه پل را نیز در بخشی از دیوار خود حفظ کرده بود، اما با تصمیم شهرداری وقت همدان برای احداث یک توالت عمومی در مرکز شهر همدان، پیمانکار ساخت بنا، کتیبه پل را که در دیوار بنا قرار داشت در همان محل حفظ می‌کند و حتی بدون اطلاع شهرداری وقت و به سلیقه شخصی خود یک شیشه در مقابل آن قرار می‌دهد تا نوشته دستخوش تخریب قرار نگیرد و این نوشته حفظ شود.

حالا، اما شبکه‌های مجازی و پس از آن رسانه‌های فارسی‌زبان بدون اطلاع از تاریخچه این کتیبه اقدام به نشر یک خبر جعلی با عنوان قرار دادن کتیبه باستانی در توالت عمومی شهر همدان کرده‌اند. ما نیز پیگیر ماجرای این کتیبه از اداره کل میراث فرهنگی استان همدان شدیم که در این پیگیری‌ها مشخص شد خبر منتشر شده جعلی بوده و هیچ کتیبه باستانی در شهر همدان در توالت عمومی قرار داده نشده است.

میلاد وندایی، باستان‌شناس ساکن همدان نیز بلافاصله تصاویر واضحی را از کتیبه نویافته و اعلام کرد که این کتیبه مربوط به ساخت بنای پل بوده که فرماندار وقت همدان در سال ۱۳۲۹ آن را بر تاج پل نصب کرده بود و ارزش باستانی ندارد.

او گفت: تا سال‌های اولیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی رسم بود که سازندگان بنا‌ها حتی کتیبه‌هایی با مضمون مختلف بر سر در خانه‌ها یا بنا‌های احداث شده نصب کنند. این کتیبه نیز به رسم همان زمان بر تاج پل نصب شد تا مشخص شود این پل عبوری که دیگر وجود خارجی ندارد در چه دوره‌ای احداث شده است.

او گفت: وجود کتیبه باستانی در توالت عمومی شهر همدان یک دروغ بزرگ است و هدف از انتشار آن صرفا شایعه‌پراکنی و خبرسازی است.

پل آلوسگرد پیش از آغاز توسعه شهری درهمدان به همراه چند پل عبوری دیگر احداث شد. اکنون میدان مرکزی شهر همدان و خیابان تختی این شهر به جای این پل قرار دارد.

سال‌ها پس از تخریب پل، یک انبار در محل پل آلوسگرد احداث می‌شود و کتیبه معمولی آن دوره نیز در یکی از دیوار‌های انبار تازه تاسیس قرار می‌گیرد. شهرداری همدان هم سال گذشته انبار را به یک دستشویی عمومی تبدیل می‌کند. هنگام ساخت دستشویی نیز از کتیبه‌ای که از آن در خبر‌ها با عنوان کتیبه باستانی یادشده است اطلاعی نداشته است.

میلاد وندایی، باستان‌شناس ساکن همدان می‌گوید: همان سال قبل هم وقتی پیمانکار این کتیبه را دید اطلاعی به اداره میراث فرهنگی استان همدان نداد و به سلیقه شخصی خود اقدام به قرار دادن شیشه روی این سنگ کرد تا آسیب نبیند.

تمام ماجرا همین است و وجود کتیبه باستانی در توالت عمومی شهر همدان یک جعل خبر و کذب محض است که به‌نظر می‌رسد هدف آن بیشتر زیر سؤال بردن اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان یا تلاش برای تغییر مدیرکل میراث فرهنگی این استان است./ انتخاب