مورد عجیب سریال «جیران» !

محمدمهدی اسماعیلی درباره سرنوشتِ سریال «جیران» بر این نکته تأکید کرده است که این سریال مشکلِ حقوقی دارد و گفته است وقتی یک نویسنده یا کارگردان در بحث نویسندگی اثر را حق خودش می‌داند باید این اختلاف بر سر مالکیت اثر در مجرای خودش حل شود. اسماعیلی اظهار داشته است داستان سریال «جیران» حل می‌شود و به چرخه تولید و پخش برمی‌گردد.

پیگیری‌ها نشان می‌دهد موضوع «جیران» از سوی دادسرا به یک هیئت کارشناسی پنج‌نفره ارجاع شده است و شنیده‌ها حکایت از آن دارد که این هیئت کارشناسی تا پایان شهریورماه رأی خود را اعلام خواهند کرد. البته گفته می‌شود شاکیِ خصوصی پرونده یعنی دست‌اندرکارانِ «آهوی من مارال» به‌دنبالِ حل مشکل‌شان، درصدد تمام کردن درصد باقیمانده تصویربرداری‌شان هستند تا سریال آماده پخش شود؛ همزمان با پخشِ این سریال، انتشارِ «جیران» هم ادامه یابد.

پرونده «جیران» در مرحله کارشناسی و بررسی است و پیش از این محمد حسام‌پور به‌عنوان معاون پایش و نظارت ساترا به خبرنگار تسنیم گفته بود: "حقوق هنرمندان و قانون مالکیت فکری طبق قانون و مقررات کشور باید رعایت شود و طبعاً در این قضیه نباید پیش‌داوری شود و همه باید تابع قانون و رأی دادگاه باشیم. باید رأی دادگاه محترم شمرده شود و هیچ پایش و داوری اتفاق نیفتد."

در ایام گذشته، برخی بر این نکته تأکید داشتند که ساترا می‌توانست برای بار دوم نیز میانجی‌گری کند تا «جیران» متوقف نشود. هیئت کارشناسی ساترا در بخشی از رأی خود آورده بود: "با توجه به اینکه صلاحیت ساترا در بررسی این پرونده به‌تبع وضعیت درخواست مجوز انتشار از این سازمان مطرح شده بود، کماکان هریک از طرفین می‌تواند نسبت به پیگیری مطالبات خود از مراجع قضایی اقدام کند و ورود ساترا نافی صلاحیت محاکم قضایی کشور در پرونده نیست". به‌تعبیری می‌توان گفت در واقع، ساترا این حق را برای طرفینِ ماجرا قائل شده است که در صورت نرسیدن به توافق و تفاهم می‌توانند به مراجع قانونی مراجعه و از آن طریق، موضوع‌شان را پیگیری و دنبال کنند.

اسماعیل عفیفه تهیه‌کننده «جیران» پیش از این گفته بود: "طرح مفصل «جیران» در سال ۱۳۹۱ نوشته شده و در سال ۱۳۹۳ به آقای مجید مولایی برای تولید سریال ایمیل شده و همزمان برای گروه فیلم و سریال ارائه شده است که ضمن موجود بودن مستندات موثق از جمله مکاتبات ایمیلی، شخص آقای مجید مولایی و افرادی دیگر نیز به‌عنوان شاهد این واقعیت روشن را تأیید کرده و می‌کنند."

عفیفه به این نکته اشاره کرده بود که سریال «جیران» و مخاطبانش از این احکام آسیب می‌بینند و ادامه داده بود؛ اگر مجدداً مشخص شد که این شکایت نادرست بوده است چه‌کسی پاسخگوی حقوق مخاطب است؟ چه‌کسی مسئول خسارت مادی وارده به کاربران و پلتفرم پخش و میلیون‌ها مخاطبی که ۲۳ هفته همراه سریال بوده‌اند و حالا در بلاتکلیفی به‌سر می‌برند خواهد بود؟

پیگیری‌ها نشان می‌دهد مراحل دادرسی در حال انجام است اما با این حال مخاطبان کماکان منتظرند تا هرچه زودتر تکلیف «جیران» هم روشن شود و بتوانند قسمت‌های بعدی این سریال را دنبال کنند؛ به‌نوعی معترضِ حقوق تضییع‌شده‌شان هستند.

محمدصادق افراسیابی؛ سرپرست معاونت کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا به خبرنگار تسنیم می‌گوید: کاربران می‌توانند از مجراهای قانونی و از طریق سامانه ثبت شکایت ساترا شکایات خود را برای پیگیری حقوق خود ثبت کنند. ساترا بعد از مشخص شدن نظر دادگاه در خصوص سریال جیران و اختلافی که میان شاکی خصوصی و فیلیمو پیش آمده است، پیگیری‌های لازم را در خصوص حقوق کاربران انجام خواهد داد و البته ممکن است فیلیمو هم خودش راهکارهایی در این خصوص داشته باشد که حقوق کاربران تضییع نشود.

"جیران" به‌کارگردانی حسن فتحی، نویسندگی احسان جوانمرد و حسن فتحی و تهیه‌کنندگی اسماعیل عفیفه تولید شده و تاکنون ۲۳ قسمت از فصل نخست این سریال پخش شده است. مجموعه جیران داستانی عاشقانه و تاریخی است که ۶ سال از زندگی ناصرالدین شاه چهارمین پادشاه قاجار را به‌تصویر می‌کشد. این ماجرا که در دوران پس از مرگ امیرکبیر و صدراعظم شدن میرزا آقاخان نوری شروع می‌شود؛ داستان آشنایی و عشق شاه با دختر روستایی به‌نام خدیجه‌خانم تجریشی است که به‌سبب چشمان درشتش، شاه، نام «جیران» را بر او نهاد.

باید دید دعوای «مارال» با «جیران» و بررسی هیئت کارشناسی پنج‌نفره تا کجا ادامه پیدا خواهد کرد.