خیام، ایرانی است

رئیس سازمان فضایی گفت: ماهواره خیام ماهواره سنجشی با دقت یک متر بوده که منحصر‌به‌فرد است و علاقه ای نداشتیم که قبل از پرتاپ و مدارگذاری و استیبل شدن ماهواره درباره آن اطلاع رسانی کنیم.

حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی در نشست خبری که امروز در پایگاه فضایی ماهدشت با موضوع پرتاب ماهواره خیام برگزار شد، در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران که چرا زمان پرتاپ ماهواره را اول اسپوتنیک اعلام کرد و بعد رسانه‌های ایرانی مطلع شدند و اینکه چرا سازمان فضایی شفاف اعلام نکرد که ماهواره ساخت ایران نیست و سفارت روسیه در ایران آن را در توییتی اعلام کرد، گفت: ماهواره خیام ماهواره سنجشی با دقت یک متر بوده که منحصر به فرد است.

وی گفت: ما علاقه‌ای نداشتیم که قبل از پرتاپ و مدارگذاری و استیبل شدن ماهواره درباره آن اطلاع رسانی کنیم.

رئیس سازمان فضایی افزود: ۴-۵ سال است که سعی کردیم این اتفاق را خیلی عمومی سازی نکنیم اما به هر شکل سازمان فضایی روسیه خبری را بدون هماهنگی ما رو سایت بازگذاری کرد و نمی‌توان هم گفت عمدی در کار بوده است.

سالاریه ادامه داد: ما با روسیه توافق کرده بودیم که بعد از اینکه ماهواره شرایط استیبل پیدا کرد و تصاویر قابل اعتماد در اختیار ما گذاشت، اطلاع رسانی کنیم و گام به گام این اطلاع رسانی صورت گیرد.

معاون وزیر ارتباطات گفت: شما پرسیدید که چرا شفاف نگفتیم ماهواره را روسیه ساخته است اما ما بر این تاکید داشتیم که ماهواره متعلق به ایران است و اهل فن و متخصصین حوزه فضایی می‌دانند که این موضوع عجیبی نیست که شما توانایی سنجنده یک متر را داشتید اما نگفتید. ما تاکید داشته و داریم که مالکیت ماهواره برای ایران است اما اینطور نبوده که ساخت داخل نبوده است.‌

وی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه چرا ماهواره خیام در روسیه پرتاپ شد، گفت: ایران در زمینه پرتاپ گرها دو دهه است که کار می‌کند. در این حوزه پیشرفت خوبی داشتیم و به پرتاپ ماهواره ۵۰۰ کیلوگرم هم رسیده ایم.

سالاریه افزود: شرکت سازنده ماهواره خیام شرکت روس بود و هیچ منطقی نبود که پرتاپگر آمریکایی انتخاب کنیم و البته کشورهای متخاصم هیچ وقت این کار را برای ما نمی‌کنند؛ بنابراین به صورت منطقی به سمت پرتاپ گر روس رفتیم.

سالاریه خاطرنشان کرد: پرتاپ گر سایوز پرتاپگر قابل اطمینانی است و در پرتاپ های اخیر شکستی نداشته است و برای اعزام انسان به فضا اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها پرتاپ گر سایوز را انتخاب می‌کنند. خود شرکت سازنده ماهواره قصد داشت از پرتاپ گر دیگری استفاده کند اما ما مخالفت کردیم و آنها هم همراهی کردند.

سالاریه در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری که پرسید یکی از مقامات آمریکایی مدعی شده است که هدف ماهواره خیام جاسوسی است، آیا اصلا خیام چنین قابلیتی دارد و یا اینکه گفته شده از این ماهواره قرار است در حوزه جنگ اوکراین استفاده شود، گفت: قصد دارند فضا را متشنج کنند، ماهواره خیام با این هیبت و وزن و اطلاع رسانی که شد اینکه بخواهیم از جاسوسی درباره آن صحبت کنیم از پایه حرف کودکانه ای است.

داده های ماهواره خیام را با یک تعرفه خاص به شرکت های دانش بنیان می دهیم

وی افزود: ماهواره جاسوسی در ابعاد و مدارات دیگری است و خیام ماهواره ای است که کاملا با هدف رفع نیازهای داخل کشور در حوزه های مدیریت بحران، شهری معادن، کشاورزی و غیره طراحی و ساخته شده است. قرار است دیتای خیام را با یک تعرفه خاص به شرکت های دانش بنیان بدهیم.

این مقام مسول سازمان فضایی در ادامه توضیح داد: قرارداد این ماهواره زمانی بسته شد که اصلا جنگ اوکراینی در کار نبود.

وی با اشاره به همکاری ایران در حوزه فضایی با شرکت های معتبر بین المللی از جمله روسیه گفت: با روسیه توافقاتی صورت گرفته و سرمایه گذاری دولت در حوزه زیرساخت خواهد بود.

سالاریه درباره جزییات قرارداد ماهواره خیام با شرکت سازنده روسی گفت: قراردادهای ماهواره مفصل بوده و جزئیات بسیار زیادی دارند و وقتی با یک شرکت رایزنی می کنیم طراحی مفهومی را یکبار خودمان انجام میدهیم و با جزئیات مشخص می کنیم و به شرکت تحویل می دهیم. قرارداد در این حوزه ها داینامیک و قابل تغییر است، البته کلیات از قبل مشخص است.  در حال حاضر هم موارد و نکات فنی پیش می یاید و متخصصان ایران و شرکت سازنده پیشنهادات خود را مطرح می کنند و در نهایت به جمع بندی می رسند.

معاون وزیر ارتباطات خاطرنشان کرد: طبیعی است این گونه قراردادها دائما متغیر باشند و چیز بدی نیست و نشان می دهد ما بر نظارت اشراف داریم و هرچه گفتند نمی پذیریم. هر اصلاحی در بخش فنی، تغییراتی را در بخش های حقوقی هم به دنبال خواهد داشت.

وی تصریح کرد: به هر حال تلاش بسیار زیادی در یکسال گذشته در حوزه روابط دیپلماتیک برای پرتاپ ماهواره خیام صورت گرفت و ما آن مسیر را ادامه دادیم و با سماجت بیشتری پیگیری کنیم. به این معنا نیست که این موضوع کشتی به گل نشسته بوده و ما آن را نجات دادیم، خیر این گونه نبوده است.

سالاریه درباره تغییرات در قرارداد خیام گفت: قرار بود خیام از یک پرتاپ گر دیگری انجام شود و خیلی از معادلات عوض شد و کار پرحجمی بود. شاید قریب به ۳۰۰ ساعت جلسه در ماه های اخیر داشتیم و الحاقیه های متعددی در قرارداد داشتیم. به هیچ وجه نافی زحمات دوره قبل نیستیم و فقط سازمان نقش نداشت و وزارت امور خارجه و حوزه بین الملل وزارت ارتباطات به ما خیلی کمک کرد./ مهر