سومین ماژول چین به فضا پرتاب شد

ماژول آزمایشگاه فضایی "منگتیان"(Mengtian) چین که سومین و آخرین بخش اصلی ایستگاه فضایی تیانگونگ(Tiangong space station) است، بعد از ظهر دوشنبه در گامی کلیدی به منظور تکمیل مونتاژ درون مداری این ایستگاه فضایی، به فضا پرتاب شد.

موشک "لانگ مارچ ۵ بی"(Long March ۵B ) حامل این ماژول آزمایشگاهی بود. این پرتاب امروز در ساعت ۳:۳۷ بعد از ظهر به وقت محلی چین(۱۱:۰۷ به وقت تهران) از  مرکز پرتاب فضایی ونچانگ در جنوبی‌ترین بخش استان هاینان انجام شد.

پس از بیش از هشت دقیقه پرواز، این موشک فضاپیما را در مدار پایینی زمین در فاصله نزدیک به ۴۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار داد. به گفته آژانس فضایی سرنشین دار چین، در چند ساعت آینده، منگتیان قرار است اولین قرار ملاقات خود را داشته باشد و سپس به ماژول اصلی این ایستگاه فضایی به نام تیانه(Tianhe ) متصل شود.

منگتیان در اوایل ماه اوت سال جاری میلادی سوار بر کشتی به ونچانگ منتقل شد. در سه ماه گذشته در این مرکز پرتاب، عملکرد آن پیش از پرتاب بررسی شد. به گفته طراحان آن در آکادمی فناوری پروازهای فضایی شانگهای، این ماژول آزمایشگاهی حدود ۱۷.۹ متر طول، ۴.۲ متر قطر و بیش از ۲۳ تن وزن دارد.

"گان کلی"(Gan Keli) مدیر پروژه منگتیان در آکادمی فناوری پروازهای فضایی شانگهای گفت که این فضاپیما از چهار بخش که شامل یک محفظه کار خدمه، یک بخش محموله، یک کابین هوابند و یک ماژول خدمات می‌شود، تشکیل شده است.

وی گفت: در داخل این ماژول آزمایشگاهی ۱۳ کابینه علمی برای نگهداری تجهیزات علمی وجود دارد. همچنین ۳۷ آداپتور، محموله خارج از وسیله نقلیه را حمل می‌کنند که قادر به حمل آزمایشات علمی مورد نیاز برای قرار گرفتن در معرض محیط فضا، پرتوهای کیهانی، خلاء و بادهای خورشیدی است.

گان خاطرنشان کرد که تجهیزات علمی روی هواپیما برای مطالعات ریزگرانش و انجام آزمایش‌هایی در حوزه فیزیک سیالات، علم مواد، علم احتراق و فیزیک بنیادی استفاده خواهد شد.

"لیو گوونینگ"(Liu Guoning) معاون طراح سیستم کابین علمی در مرکز فناوری و مهندسی آکادمی علوم چین برای استفاده از فضا، گفت: آزمایش‌های علمی که در منگتیان انجام می‌شود، دانشمندان را قادر می‌سازد تا مطالعات پیشرفته انجام دهند و یافته‌های در سطح جهانی منتشر کنند.

او گفت که نتایج آزمایش‌ها همچنین می‌تواند کاربردها و انتقال علوم و فناوری پیشرفته فضایی را به سایر زمینه‌های تحقیقاتی افزایش دهد.

این دانشمند گفت: تاکنون حدود ۴۰ آزمایش بر روی این هشت کابین ترتیب داده‌ایم و به تدریج آنها را مطابق با برنامه کلی انجام خواهیم داد.

لیو گفت که سه آزمایشی که در داخل منگتیان انجام خواهد شد شامل همکاری با محققان آژانس فضایی اروپا خواهد بود و به افزایش جایگاه ایستگاه تیانگونگ در جامعه علمی بین‌المللی کمک خواهد کرد.

چین طی ماه‌های گذشته دومین ماژول آزمایشگاهی تحقیقاتی خود موسوم به ونتیان(Wentian) را به فضا ارسال کرد. ونتیان در ۲۴ ژوئیه توسط موشک سنگین باربری لانگ مارچ ۵ بی از مرکز پرتاب ونچانگ پرتاب شد. این فضاپیمای ۲۳ تنی از سه بخش اصلی که شامل یک محفظه کار خدمه، یک کابین هوابند و یک ماژول خدمات بدون فشار است، تشکیل شده است. پنل‌های خورشیدی منعطف این آزمایشگاه بزرگترین پنل در نوع خود در چین هستند. زمانی که به طور کامل باز شوند، بیش از ۵۵ متر طول دارند و مساحت آنها نزدیک به ۲۸۰ متر مربع است.

از برنامه‌های تحقیقاتی که قرار است فضانوردان در ماژول منگتیان انجام دهند می‌توان به آزمایش حیوانات(مگس میوه و گورخرماهی) و رشد گیاهانی مانند رشادی اشاره کرد.

پس از اتصال منگتیان به تیانگونگ، این ایستگاه در نهایت یک ساختار T شکل خواهد گرفت و فضانوردان تا ۱۱۰ متر مکعب در فضای قابل استفاده خود خواهند داشت.

"تیانه"(Tianhe) اولین ماژول از سه بخش اصلی ایستگاه فضایی توسعه یافته چین است که سال گذشته به فضا پرتاب شد.

انتظار می‌رود ایستگاه فضایی چین یا ایستگاه فضایی تیانگونگ جرمی بین ۱۸۰ هزار تا ۲۲۰ هزار پوند(۸۰ و ۱۰۰ تن متریک) داشته باشد که این جرم تقریبا یک پنجم جرم ایستگاه فضایی بین‌المللی با جرم ۹۲۵ هزار و ۳۳۵ پوند است. "تیانگونگ" به معنی کاخ آسمانی به بزرگترین زیرساخت ساخته شده توسط یک کشور واحد در مدار نزدیک زمین تبدیل خواهد شد و به عنوان یک نقطه عطف و چراغ راهنما برای برنامه فضایی چین معرفی شده است.

خبرگزاری رویترز درباره این موضوع گزارش داد، "کاخ آسمانی" ساخت چین، نشانی از نفوذ و خودکفایی روزافزون چین در تلاش‌های فضایی خود و چالشی برای ایالات متحده در این حوزه خواهد بود. در طول عمر این ایستگاه، چین در حال برنامه‌ریزی برای انجام بیش از ۱۰۰۰ آزمایش علمی در آنجا است که می‌توان به مطالعه نحوه سازگاری گیاهان در فضا تا نحوه رفتار مایعات در شرایط ریزگرانش اشاره کرد. تقاضای بین‌المللی برای انجام آزمایش‌هایی در ایستگاه فضایی چینی نیز در صورت بازنشستگی ایستگاه فضایی بین‌المللی در سال‌های آینده افزایش خواهد یافت. از نوامبر  سال ۲۰۰۰ بیش از ۳۰۰۰ آزمایش علمی روی ایستگاه فضایی بین‌المللی انجام شده است.

چین تاکنون حداقل ۹ پیشنهاد از سوی دانشمندان کشورهای مختلف از سوئیس تا هند را در اولین دسته از آزمایشات با همکاری دفتر فضایی سازمان ملل تأیید کرده است.

آژانس فضایی روسیه نیز در ماه اوت از یک مدل فیزیکی یک ایستگاه فضایی برنامه‌ریزی شده ساخت روسیه رونمایی کرد که تا زمان ساخت شکل نهایی آن سال‌ها باقی مانده است.

دو ماموریت دیگر در سال جاری قبل از آماده شدن ایستگاه چین برای عملیات مورد نیاز است. انتظار می‌رود که یک فضاپیمای باری تیانژو۵ در ماه نوامبر و پیش از ورود سه فضانورد در دسامبر با فضاپیمای شنژو-۱۵ برای اقامت طولانی‌مدت در ایستگاه فضایی، پرتاب شود.

برنامه فضایی چین از زمانی که رهبر فقید چین مائو تسه تونگ ابراز تاسف کرد که این کشور حتی نمی‌تواند یک سیب زمینی را به مدار زمین پرتاب کند، بسیار پیشرفت کرده است.

چین در اکتبر ۲۰۰۳، پس از اتحاد جماهیر شوروی سابق و ایالات متحده، سومین کشوری شد که فضانورد خود به نام یانگ لیوه(Yang Liwei) را با موشک خود به فضا فرستاد.

چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان میلیاردها دلار در برنامه فضایی نظامی خود صرف کرده است و در نهایت نیز امیدوار است بتواند انسان را به ماه بفرستد.

چین برای آنکه بتواند همپای رقبایی چون ایالات متحده آمریکا و روسیه شود، راه زیادی را طی کرده است؛ چرا که فضانوردان این دو کشور تاکنون اکتشافات فضایی گسترده‌ای را انجام داده‌اند و تجربه بسیاری نیز در انجام این کار دارند.

پس از گام نهادن آمریکا و روسیه، چین ساخت ایستگاه فضایی خود را آغاز کرد. آزمایشگاه تیانگونگ ۱ در سال ۲۰۱۱ پرتاب شد. در سال ۲۰۱۳ دومین فضانورد زن چینی به نام "وانگ یاپینگ" یک ویدئو از داخل ماژول این ایستگاه فضایی برای تمام کودکان سراسر جهان ثبت کرد. این فضاپیما همچنین برای آزمایش‌های پزشکی و مهم‌تر از همه آزمایش‌هایی که برای آماده‌سازی ساخت ایستگاه فضایی در نظر گرفته شده بود، استفاده شد.

علاوه بر یک ایستگاه فضایی، چین همچنین در حال برنامه‌ریزی برای ساخت پایگاهی در ماه است و سازمان فضایی ملی این کشور اعلام کرد که قصد دارد تا سال ۲۰۲۹ یک ماموریت سرنشین دار به ماه را پرتاب کند. اما ماموریت سفر به ماه آنها در سال ۲۰۱۷ و زمانی که موشک لانگ مارچ-۵ Y۲(یک پرتابگر فوق سنگین) در ماموریت ارسال ماهواره‌های ارتباطی به مدار ناکام ماند، با شکست مواجه شد.

یکی از دلایلی که چین به ساخت ایستگاه فضایی خود روی آورده این است که چین قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ به قدرت اصلی فضایی تبدیل شود تا با رقبای خود از جمله ایالات متحده، روسیه و آژانس فضایی اروپا همگام شود و پیشرفته‌ترین ایستگاه فضایی را که به دور زمین می‌چرخد، ​​ایجاد کند.