هشدار درباره اپلیکیشن جایگزین اینستاگرام | واقعی بودن در «BeReal» خطرناک است + تصاویر

محبوب‌ترین شبکه اجتماعی در ایران اینستاگرام است و با اینکه امکانات و جذابیت زیادی دارد بسیاری از کارشناسان معتقدند که رقابت برسر لایک و فالوور و دیدن مداوم لحظات مصنوعی و دستکاری شده از زندگی افراد، احساس رضایت به زندگی را در کاربران کاهش می‌دهد. شبکه اجتماعی BeReal یا همان واقعی باش به عنوان جایگزینی برای اینستاگرام مورد توجه کاربران قرار گرفته و از کاربران می‌خواهد نشان دهند که واقعا چه کسی هستند.

این روزها بسیاری از تصاویر منتشر شده توسط کاربران در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام دیگر کمتر رنگ و بویی از واقعیت دارند. همه‌ی کاربران سعی می‌کنند تا بهترین نسخه از خود یا زندگی‌شان را در شبکه‌های اجتماعی به نمایش بگذارند و با ابزارهای گوناگون و متنوع به آن رنگ و لعاب جذابی ببخشند. محبوب و وایرال شدن قابلیت فیلتر گذاشتن روی صورت که ابتدا در شبکه اجتماعی اسنپ‌چت از آن رونمایی شد و راه خود را به اینستاگرام باز کرد هم باعث شده تا بسیاری از کاربران با استفاده از این فیلترها، دیگر خود واقعی‌شان نباشند و چهره‌ای دروغین از خود به نمایش بگذارند.

ایده‌ی ساخت و توسعه‌ی یک شبکه اجتماعی که چهره‌ای واقعی از کاربران را به نمایش بگذارد و امکان تقلب یا ادیت‌های گوناگون را به کاربران ندهد، اولین بار به ذهن یک کارآفرین فرانسوی به نام الکسیس بریات (Alexis Barreyat) خطور کرد. از همان ابتدای امر، شبکه اجتماعی BeReal قرار بود راه متفاوتی از سایر پلتفرم‌ها را در پیش بگیرد و بنیان‌گذاران آن می‌خواستند تا با توسعه‌ی این شبکه اجتماعی از کاربران بخواهند که خود واقعی‌شان باشند.

در نهایت در سال ۲۰۲۲، الکسیس بریات با همراهی Kevin Perreau شبکه اجتماعی BeReal را با هدف ساخت پلتفرمی برای نشان دادن واقعیت، فارغ از فیلتر و ادیت، توسعه داده و عرضه کردند. در کمپین تبلیغاتی BeReal این سوال مطرح شده بود که «چه می‌شد اگر شبکه‌های اجتماعی متفاوت بودند؟»

از سوی دیگر در بخش توصیف این اپلیکیشن در فروشگاه اپل، BeReal از کاربران خواسته که شهامت نشان دادن خود واقعی‌شان فارغ از هرگونه فیلتر و ادیت و دستکاری را داشته باشند و نوشته «برای یک بار هم که شده به دوستانتان نشان‌دهید که واقعا چه کسی هستید»

با این توصیفات، علیرغم اینکه بسیاری از کاربران، BeReal را یک پلتفرم ضداینستاگرام می‌دانستند یا بعضا قاتل اینستاگرام می‌خواندند، این شبکه‌ اجتماعی نمی‌خواهد که جایگزینی برای اینستاگرام باشد. در این پلتفرم خبری از اینفلوئنسرسالاری نیست. تعداد لایک‌ها و فالوور بالا داشتن دیگر دغدغه اصلی کاربران نیست. قابلیت اصلاح و ادیت تصاویر وجود ندارد و کاربران تنها می‌توانند تصاویری را به اشتراک بگذارند که در لحظه و توسط دوربین گوشی‌شان ثبت شده است.

«واقعی باش» BeReal شما را معروف نمی‌کند

توسعه‌دهندگان اپلیکیشن BeReal تاکید کرده‌اند که این شبکه اجتماعی مانند نمونه‌های مشابه آن جایی برای جمع‌آوری فالوور نیست. این اپلیکیشن حتی شمار کاربرانی که تصاویرتان را دیده‌اند را هم در اختیارتان قرار نمی‌دهد. در قسمت توضیحات این اپلیکیشن در اپ استور هم آمده که « BeReal یک رفع مسئولیت دارد. ما شما را تعروف نخواهیم کرد. اگر می‌خواهید اینفلوئنسر شوید می‌توانید در اینستاگرام یا تیک‌تاک بمانید.»

در این شبکه اجتماعی احتمال درگیر شدن کاربر در اسکرول کردن‌های طولانی که یکی از عادت‌های مضر شبکه‌های اجتماعی است کمتر وجود دارد. این شبکه اجتماعی کاربران را محدود می‌کند که تنها تصاویری که در آن روز به اشتراک گذاشته‌ شده‌اند را مشاهده کنند. در این خصوص در سایت BeReal آمده که «ما می‌خواهیم که مردم از زندگی واقعی‌شان لذت ببرند نه اینکه همیشه در حال اسکرول کردن باشند.»

«واقعی باش» BeReal چه تفاوتی با اینستاگرام  دارد؟

در این پلتفرم، کاربران به صورت روزانه تنها یک‌بار می‌توانند تصویر به اشتراک بگذارند و زمان به اشتراک‌گذاشتن پست‌های کاربران هم توسط این پلتفرم مشخص می‌شود. BeReal به صورت تصادفی و روزی یک‌بار به تمام کاربران یک نوتیفیکیشن تایم‌دار ارسال می‌کند و از کاربران می‌خواهد که در همین لحظه از خودشان عکس بگیرند و برای این کار تنها ۲ دقیقه فرصت دارند.

در این نوتیفیکیشن عبارت «زمان واقعی بودن است» (Time to BeReal) به چشم می‌خورد. زمان ارسال این نوتیفیکیشن‌ها از پیش مشخص نشده و ممکن است در هر ساعتی از شبانه روز ارسال شود اما تمام کاربران به صورت همزمان این نوتیف را دریافت می‌کنند. پس از دریافت این پیام، کاربران ۲ دقیقه فرصت دارند تا از خودشان یک عکس سلفی ثبت کنند اما پس از گذشت ۱۲۰ ثانیه، فرصت برای عکس گرفتن به اتمام می‌رسد و دیگر کاربران دیگر قادر به ثبت تصویر نیستند.

نکته‌ی قابل توجه اینجاست که علاوه بر دوربین سلفی، باید یک عکس هم توسط دوربین پشت گوشی گرفته می‌شود تا محیطی که کاربر در آن قرار گرفته هم ثبت شود.

روند عکاسی هم بسیار ساده است. دیگر خبری از فیلتر و هرگونه ادیت نیست و کاربران تنها با یک دکمه‌ی ثبت تصویر مواجه هستند.

پس از تمام شدن ۲ دقیقه فرصت برای عکس گرفتن، BeReal  به کاربران ۲ دقیقه‌ی دیگر هم زمان می‌دهد تا تصمیم بگیرند که می‌خواهند تصویرشان را به اشتراک بگذارند یا نه. اگر کاربری پس از صفر شدن این تایمر ۱۲۰ ثانیه‌ای عکسش را به اشتراک بگذارد، روی عکسش برچسبی با عنوان «دیر، Late» میخورد و منتشر می‌شود تا بقیه کاربران بدانند شما در آن لحظه واقعی نبوده‌اید. همچنین اگر در روز تصویری از خودتان ثبت نکنید و به اشتراک نگذارید، آن‌روز دیگر قادر به دیدن تصاویری که دوستانتان به اشتراک گذاشته‌اند نیستید.

در شبکه اجتماعی BeReal، تنها می‌شود عکس‌هایی با دو باکس سلفی و عکس محیطی به اشتراک گذاشت. آپشن‌های دیگری مانند پست کردن متن، ویدیو، تصاویر اسلایدی و مواردی از این دست در اختیار کاربر قرار نگرفته است.

فلسفه‌ی در دست نبودن این قابلیت‌ها این است که کاربران از «واقعی بودن» فاصله نگیرند و تنها تصاویری بدون فیلتر، بدون ادیت و دستکاری و بدون آمادگی از قبل و شیک‌پوشی از خودشان منتشر کنند.

در «واقعی باش» BeReal رقابت برای افزایش فالوور وجود ندارد

در BeReal، کاربران نمی‌توانند فالوور داشته باشند. در این پلتفرم کاربران تنها لیستی از دوستانشان در دسترس دارند و تنها کاربران اضافه شده به لیست دوستان (Friend List) می‌توانند محتوای شما را ببینند. بنیان‌گذاران BeReal با حذف کردن لیست فالوورها برای کاربران خواسته‌اند که افراد برای افزایش دادن فالوورها خودشان را به آب و آتش نزنند و یا از ریزش فالوورهایشان دچار اضطراب نشوند و تنها تصاویری واقعی از خودشان را با دوستانشان به اشتراک بگذارند؛ بدون درگیر شدن در رقابت برای فالوور گرفتن و معروف شدن.

در این شبکه اجتماعی دیگر خبری از دوبار کلیک کردن روی عکس دیگران و قرمز کردن نشان قلب زیر پست‌ها نیست. برای واکنش نشان دادن، کاربران باید یک ایموجی را انتخاب و سپس تصویری از صورتشان را با دوربین سلفی گوشی ثبت کنند. تنها کسی که پست را ارسال کرده می‌تواند واکنش سایر کاربران را ببیند. بنیان‌گذاران BeReal با حذف لایک و انتخاب ایموجی آماده، خواسته‌اند که به واکنش نشان دادن کاربران نسبت به پست‌های دیگران هم رنگ و بوی واقعی ببخشند.

تمام تصاویری که کاربران در این شبکه اجتماعی منتشر می‌کنند برای آن‌ها بایگانی می‌شود. یکی از امکانات جذاب این پلتفرم قسمت Memories یا ثبت خاطرات آن است. و کاربران می‌توانند به آرشیوی از تمام تصاویری که هر روز از خودشان منتشر کرده‌اند با ذکر تاریخ و ساعت انتشار دسترسی داشته باشند و این تصاویر را مانند یک آلبوم مرور کنند.

پیش از این بسیاری از قابلیت‌ها بوده‌اند که در یک شبکه اجتماعی معرفی شده و پلتفرم‌های دیگر از آن قابلیت در اپلیکیشن‌هایشان استفاده کرده‌اند. مانند قابلیت ارسال استوری که پس از معرفی توسط اسنپ‌چت، راهش را به سایر شبکه‌های اجتماعی هم باز کرد و تبدیل به یکی از محبوب‌ترین قابلیت‌های اینستاگرام شد. همینطور ویدیوهای عمودی هم قابلیتی بود که پس از معرفی توسط تیک‌تاک، به سرعت به محبوبیت رسید و در سایر شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام هم اضافه شد.

قابلیت «واقعی‌نگاری» شبکه اجتماعی BeReal هم از این دسته موارد است که توجه رقبایش را به خود جلب کرده و باعث شده تا آن‌ها هم به فکر اضافه کردن این قابلیت به اپلیکیشن‌هایشان باشند.

در ماه سپتامبر گذشته تیک‌تاک از قابلیت جدیدش با عنوان TikTok Now رونمایی کرد و آن را راهی برای «توسعه ارتباطات قابل اعتماد» نامید.

در این بروزرسانی تیک‌تاک، روزانه به صورت تصادفی یک پیام برای کاربران ارسال می‌شود و از آن‌ها می‌خواهد که در یک بازه زمانی سه دقیقه‌ای یک پست ارسال کنند و کارهایی که انجام می‌دهند را به اشتراک بگذارند.

تنها تفاوت عمده‌ی TikTok Now‌ با BeReal این است که کاربران می‌توانند علاوه بر یک تصویر ثابت همانند تصاویر BeReal، یک ویدیوی ده ثانیه‌ای را هم با کاربران به اشتراک بگذارند.

در ماه جولای ۲۰۲۰، درست زمانی که BeReal به محبوب‌ترین شبکه اجتماعی ایالات متحده تبدیل شد، اینستاگرام هم با الهام گرفتن از تصاویر ثبت شده با دو دوربین در BeReal، این قابلیت را به پلتفرم‌اش اضافه کرد. با قابلیت جدید اینستاگرام، کاربران می‌توانند ضمن تهیه ویدیو با دوربین اصلی خودشان در قالب استوری، یک تصویر کوچک با دوربین سلفی‌شان هم ثبت کنند و روی ویدیو قرار دهند تا واکنش‌شان به تصویری که می‌گیرند را ثبت کنند.

هشدارها درباره نقض حریم شخصی کاربران در «واقعی باش» BeReal

از زمان تاسیس شبکه اجتماعی BeReal در سال ۲۰۲۲ تاکنون میلیون‌ها کاربر مشتاقانه هر روز یک تصویر بدون فیلتر از خودشان در این شبکه منتشر کرده‌اند اما متخصصان امنیت سایبری نگرانی‌هایی را در خصوص احتمال نقض حقوق کاربران در این شبکه اجتماعی مطرح کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند که طبق مقررات این شبکه، BeReal تا زمانی که عکس‌هایتان را حذف نکنید مالک حقوق تصاویر شماست. هر تصویری که اصطلاحا به صورت «اشتراک‌گذاری در سطح جهانی» یا (Globally Shared) منتشر شود می‌تواند به صورت غیرانحصاری در سراسر جهان بدون حق امتیاز توزیع شود. محتواها همچنین می‌توانند در اختیار شرکت‌ها، سازمان‌ها و افراد دیگر برای هر هدف یا خدمات رسانه‌ای دیگر قرار بگیرد.

جف ویلیامز، رییس سابق دپارتمان امنیت جهانی کمپانی آواست Avast که شرکتی معروف و فعال در زمینه توسعه نرم‌افزارهای ضدویروس و ضدبدافزار است سال گذشته مدعی شد که «براساس موارد درج شده در شرایط و ضوابط استفاده از سرویس‌های BeReal، مالکیت این شبکه اجتماعی بر تصاویر کاربران می‌تواند تا ۳۰ سال دوام داشته باشد.»

BeReal این مالکیت را به مدت سه دهه در اختیار دارد. این پلتفرم به طرز نگران‌کننده‌ای دارای حق تغییر، انتشار و نمایش عکس‌های کاربران به هر شکلی است که تصمیم بگیرد. چه در بیلبوردها و فروشگاه‌های اپل باشد و چه در هر زمینه تبلیغاتی که صلاح بداند.

جف ویلیامز در ادامه گفته «تصور کنید که تصویری از خجالت‌آورترین و شرم‌آورترین لحظه‌ از زندگی‌تان تبدیل به جزیی از یک کمپین تبلیغاتی پر سر و صدا شود که ممکن است میلیون‌ها نفر آن را ببینند. حق استفاده‌ی سی‌ساله یک پلتفرم از تصاویر منتشر شده توسط کاربران می‌تواند بر نیمی از دوره‌ی حرفه‌ای و کاری هر انسانی تاثیر بگذارد. به نظر می‌رسد که این مسئله یک اعطای حقوق طولانی‌مدت با مجوزهای بسیار گسترده برای استفاده است.»

متخصصان امنیت سایبری همچنین هشدار داده‌اند که قابلیت‌های «تگ موقعیت جغرافیایی» و بخش «دیسکاور» این پلتفرم هم به صورت بالقوه می‌توانند مورد سواستفاده قرار بگیرند. با توجه به ساز و کار پست گذاشتن در این شبکه اجتماعی که یک نوتیف در هر ساعت ممکن روی گوشی کاربران ظاهر می‌شود و همچنین محدودیت زمانی ۲ دقیقه‌ای برای عکس گرفتن، ممکن است برخی از کاربران با عجله تصویری ثبت کنند و موقع انتشار حواسشان به محیطی که در آن قرار گرفته‌اند نباشد و به صورت تصادفی اطلاعات خصوصی‌شان را فاش کنند.

ثبت شدن تگ موقعیت جغرافیایی روی تصاویر هم مزید برعلت می‌شود و ممکن است برخی سواستفاده‌گران با این قابلیت‌ها، دست به تعقیب کاربران دیگر بزنند و متوجه بشوند که چه کاربری در چه ساعتی کجا بوده و در چه مکانی قرار داشته است.

در پایان کارشناسان امنیت سایبری توصیه می‌کنند که کاربران پس از نصب هر اپلیکیشنی روی گوشی و در زمان ثبت‌نام، به شرایط و مقررات استفاده از سرویس آن اپلیکیشن توجه بیشتری بکنند و حداقل یک بار این موارد را مطالعه کنند.