40 درصد شاغلان در تاریکخانه اقتصاد ایران

تازه ترین داده های مرکز آمار نشان می دهد در سال 99، حدود 40 درصد اشتغال کشور در بخش غیر رسمی بوده است. همچنین 58 درصد شاغلان، اشتغال غیر رسمی داشته اند.

 

مرکز آمار ایران، تازه ترین آمار توزیع نیروی کار در بخش های رسمی و غیررسمی و نیز وضعیت اشتغال از نظر رسمی و غیررسمی را منتشر کرد. بر این اساس در سال 99، حدود 59.9 درصد جمعیت شاغل 15 ساله و بیشتر کشور در بخش رسمی فعالیت داشته اند.

به طور خلاصه تعاریف این مرکز از اشتغال در بخش رسمی شامل موارد زیر است: 1- اشتغال در دولت و نهادهای رسمی یا سازمان های مردم نهاد، 2- اشتغال در سازمان ها و بنگاه های دارای ثبت حقوقی یا سیستم های ثبت حساب و کتاب بنگاه، 3- اشتغال در بنگاه ها یا موسسات خصوصی که در آن حق بیمه بازنشستگی کارکنان توسط کارفرما پرداخت می شود. این گزارش نشان می دهد سهم اشتغال شاغلان در بخش های رسمی در کشورهای در حال توسعه می تواند بیشتر یا کمتر باشد به طوری که در کشورهایی مانند ترکیه و برزیل، این رقم به ترتیب 71 و 67 درصد و در مصر و اندونزی به ترتیب 36.9 و 48.3 درصد است.داده های مرکز آمار نشان می دهد در سال 99، جمعیت شاغل در بخش رسمی کشور برابر با 13 میلیون و 940 هزار نفر بوده که نسبت به سال قبل از آن حدود 397 هزار نفر کاهش یافته است. این کاهش در شرایطی است که آمارهای قبلی نشان می دهد در سال مذکور و به دلایلی نظیر شرایط اقتصادی و به خصوص شیوع کرونا، تعداد شاغلان کشور، بیش از یک میلیون نفر کاهش داشته است.گزارش مرکز آمار ایران حاکی از این است که در سال ١٣٩٩، 71.8 درصد از جمعیت شاغل بخش خدمات، 54.7 درصد از جمعیت شاغل بخش صنعت  و 36.4درصد از جمعیت شاغل بخش کشاورزی در بخش رسمی فعالیت داشته اند.

 

گزارش مرکز آمار در ادامه، وضعیت شاغلان از منظر اشتغال رسمی و غیررسمی را نشان داده و روند اشتغال رسمی را مثبت ارزیابی کرده است. طبق این آمارها، در سال گذشته تنها ٤٢ درصد از جمعیت شاغل، دارای «اشتغال رسمی» (طبق تعریف وزیر کار: فاقد بیمه) بوده‌اند. با این حال بررسی روند تغییرات وضعیت اشتغال حاکی از آن است که این سهم در مقایسه با سال قبل (١٣٩٨) 1.3 درصد افزایش یافته است.

شایان ذکر است طبق آخرین آمارهای موجود، این سهم در برخی کشورهای در حال توسعه از جمله ترکیه و برزیل به ترتیب 68.8 درصد و 52.9 درصد و در کشورهایی نظیر مصر و اندونزی به ترتیب 35.4 درصد و 19.6 درصد بوده است.داده های مرکز آمار، نشان می دهد شانس اشتغال رسمی برای جمعیت باسواد بیشتر بوده به طوری که 43.8 درصد جمعیت شاغل باسواد،‌ دارای اشتغال رسمی بوده اند.

این در حالی است که تنها 15.8 درصد جمعیت شاغل بی‌سواد اشتغال رسمی داشته اند.بررسی وضعیت اشتغال به تفکیک بخش و اشتغال در سال ١٣٩٩ نشان می‌دهد که99.1 درصد از جمعیت شاغل دارای اشتغال رسمی در بخش رسمی فعالیت می‌کنند، این در حالی است که 66 درصد جمعیت شاغل دارای اشتغال غیررسمی، در بخش غیررسمی فعالیت دارند.