سناریو تلخ و همیشگی جودوی ایران و رقبای اسرائیل

ویزر و دیگر مسئولان فدراسیون جهانی جودو، همچنان مراقب حرکت ورزشکاران ایرانی در مواجهه با مقوله مسابقه با رقبای اسرائیلی هستند و چه‌بسا حساسیت‌شان نسبت به گذشته بیشتر هم شده باشد.

محرومیت چهار‌ساله جودوی ایران که در پی مسابقه‌ندادن ورزشکاران این رشته با رقبای اسرائیلی رقم خورده بود، رو به پایان است. این محرومیت به‌طور دقیق روز ۲۶ شهریور به پایان می‌رسد و برخلاف شایعات اولیه، فدراسیون جهانی این رشته، قصد تمدیدکردن آن را ندارد.

رفع محرومیت فدراسیون جودوی ایران از حضور در رقابت‌های بین‌المللی، خبری است که ماریوس ویزر، رئیس فدراسیون جهانی این رشته در گفت‌وگوی اخیرش به آن مستقیما اشاره کرده و به ورزشکاران ایرانی خوشامد گفته است؛ «محرومیت ورزشکاران ایرانی در شهریور به پایان می‌رسد. به آن‌ها خوشامد می‌گویم. دلمان برای آن‌ها و هر کشوری که در این مدت همراه ما نبوده، تنگ شده است. امیدوارم که لحظات بهتری در آینده داشته باشیم. به‌هر‌حال، تعلیق فعالیت‌های فدراسیون جودوی ایران تصمیم بسیار سختی بود و ناراحتیم که این تصمیم، ورزشکاران ایرانی این رشته را تحت تأثیر قرار داد، چون آن‌ها تقصیری نداشتند. در‌های رقابت‌های بین‌المللی به روی آن‌ها باز است و مجددا به آن‌ها خوشامد می‌گویم».

با این صحبت‌ها مشخص است که فدراسیون جهانی جودو کوچک‌ترین قصدی برای تمدید محرومیت ایران ندارد و ورزشکاران ایرانی این رشته پس از چهار سال سخت که نمی‌توانستند در رقابت‌های بین‌المللی شرکت کنند، فرصت درخشش مجدد در تورنمنت‌های مهم را دارند.

چرا جودوی ایران تعلیق شد؟

شاید قبل از رسیدن به موضوع اصلی این گزارش ابتدا باید به‌طور مختصر اتفاقاتی که بر این رشته گذشت، مرور شود. فدراسیون جودوی ایران از سال ۲۰۱۹ و پس از پناهندگی سعید ملایی تحریم شد. ماجرا مربوط به رقابت‌های سال ۲۰۱۹ توکیو بود که سعید ملایی برای پرهیز از رقابت احتمالی با ساگی موکی، ورزشکار اسرائیلی، یک مرحله زودتر و عمدا بازی‌اش را باخت. او پس از اتمام آن رقابت‌ها به آلمان مهاجرت کرد و درخواست پناهندگی داد. سعید ملایی آن روز‌ها با همراهی اعضای فدراسیون جهانی جودو، در دادگاه علیه مسئولان ورزش ایران شهادت داد و از این گفت که محمدرضا داورزنی، معاون وقت وزارت ورزش و جوانان، در تماسی تلفنی از او خواسته که بازی‌اش را ببازد تا خبری از مسابقه احتمالی اسرائیل و ایران نشود. ملایی البته ادعای عجیبی هم کرد و گفت که داورزنی او و خانواده‌اش را تهدید کرده است.

فدراسیون جهانی جودو هم بعد از شنیدن اظهارات سعید ملایی، فدراسیون جودوی ایران را به مدت «نامحدودی» تحریم کرد. این موضوع با شکایت مسئولان فدراسیون جودوی ایران و البته مسئولان وزارت ورزش همراه شد. طرف ایرانی مدعی بود که این توطئه‌ای از سوی فدراسیون جهانی است و مسئولان ورزش هرگز توصیه‌ای به ورزشکاران ایرانی در این زمینه نداشته‌اند.

نهایتا کار به دادگاه عالی ورزش کشیده شد و دادگاه این رأی را لغو کرد. این موضوع به‌صورت کامل در سایت فدراسیون جودوی ایران بازتاب داده نشد و آن‌ها از یک «پیروزی بزرگ» حرف زدند، ولی طولی نکشید که مشخص شد برگرداندن رأی به نفع ایران نبوده بلکه دادگاه ادعا‌ها علیه ورزش ایران را پذیرفته است. دادگاه عالی ورزش با توجه به مستندات و اظهارات شهود پذیرفته بود که فدراسیون جودوی ایران به بخشی از مفاد منشور المپیک عمل نکرده و مستحق محرومیت است. فقط آن بخش از رأی را برگردانده بود که مربوط به میزان محرومیت فدراسیون جودوی ایران می‌شد. دادگاه عالی «محرومیت تا اطلاع ثانوی» یا «نامحدود» را رد کرده و خواسته بود برای پایان این محرومیت زمان دقیقی تعیین شود.

آن پرونده به کمیته انضباطی فدراسیون جهانی جودو سپرده شد. نهایتا فدراسیون جهانی، جودوی ایران را چهار سال از حضور در رقابت‌های بین‌المللی و معتبر که زیر نظر این فدراسیون برگزار می‌شود، محروم کرد؛ سنگین‌ترین جریمه برای یک فدراسیون.

نهایتا کار به دادگاه عالی ورزش کشیده شد و دادگاه این رأی را لغو کرد. این موضوع به‌صورت کامل در سایت فدراسیون جودوی ایران بازتاب داده نشد و آن‌ها از یک «پیروزی بزرگ» حرف زدند

فدراسیون جودوی ایران اگرچه با صرف هزینه زیاد سعی در شکستن این رأی داشت، ولی نهایتا موفق به انجامش نشد تا حالا که خودبه‌خود این محرومیت چهار‌ساله رو به پایان است و ورزشکاران ایرانی از پایان شهریور دوباره می‌توانند در رقابت‌های بین‌المللی شرکت کنند.

آیا مشکلات حل شده است؟

حالا که محرومیت فدراسیون جودوی ایران رو به پایان است، این موضوع مطرح می‌شود که آیا مشکل اصلی در این زمینه، یعنی مسابقه‌ندادن ورزشکاران ایرانی با رقبای اسرائیلی حل شده است یا خیر؟ در ایران، مسئولان فدراسیون جودو و در رأس همه، آرش میراسماعیلی، رئیس این فدراسیون، با خوشحالی از پایان‌یافتن تحریم‌ها صحبت می‌کنند و می‌گویند قرار است جودوی ایران با اقتدار در رقابت‌های پیش‌رو شرکت کند.

او می‌گوید در جلساتی که اخیرا با مسئولان فدراسیون جهانی جودو داشته، پالس‌های بسیار مثبتی گرفته و همه‌چیز خوب پیش می‌رود. «در حاشیه این سفر در جلسه با رئیس فدراسیون جهانی و اتحادیه آسیا که از پیش هماهنگ شده بود، شرکت کردیم؛ جلسه‌ای که نزدیک به دو ساعت به طول انجامید و بسیار مفید بود. باید به اطلاع مردم عزیز ایران برسانم که ۲۰ شهریور پایان قطعی دوران محرومیت جودوی ایران است و یک روز هم ادامه نخواهد داشت. ضمن اینکه تعامل بسیار خوبی با فدراسیون جهانی برقرار شد. ان‌شاءالله به‌زودی حضوری مستمر در برنامه فدراسیون جهانی جودو خواهیم داشت».

محمود خسروی‌وفا، رئیس جدید کمیته ملی المپیک نیز که چندی پیش برای توضیح پاره‌ای مسائل به لوزان و مقر کمیته بین‌المللی المپیک رفته بود، از این خبر داد که مشکل مسابقه‌ندادن با ورزشکاران اسرائیلی حل شده و خطری متوجه ورزش ایران نیست. او گفت: «باخ مرا دعوت کرد و سه ساعت در IOC گرداند. جلساتی هم داشتیم که یکی از آن‌ها در‌باره قوانین منشور بود. آن‌ها از همه کشور‌ها می‌خواهند که به منشور پایبند باشند و ما هم نامه دادیم که پایبندیم. بحث‌هایی در‌باره اینکه چرا با فلان کشور مسابقه نمی‌دهید، مطرح شد که صادقانه محدودیت‌ها را توضیح دادم و حل شد. واقعیت این است که اتفاق نظری با کمیته بین‌المللی المپیک در ۴۰ سال گذشته نداشتیم. ما همیشه موضوعاتمان را دولتی تعریف کردیم و گفتیم دولت نمی‌گذارد، ولی من گفتم این یک موضوع اعتقادی و مذهبی است و مربوط به دولت نیست. با این صحبت من نگاه باخ تغییر کرد».

بدین‌ترتیب، میراسماعیلی و فدراسیون تحت امرش حالا مهیا می‌شوند تا در تورنمنت‌های پیش‌رو شرکت کنند. آن‌ها چهار سال سخت و دشوار را سپری کردند؛ موضوعی که رئیس فدراسیون در مراسم تجلیل از برترین‌های ورزش ایران که ۳۰ فروردین در تهران برگزار شد و نشان تختی را به دست آورد، به آن اشاره کرد؛ «جودوی ایران به آسیا و جهان سلام می‌کند. خواهم دید که در اولین رویدادی که ما شرکت می‌کنیم، با چه قدرتی حضور خواهیم داشت تا همه دنیا متوجه شوند که می‌خواستند جودوی ایران را سرخورده کنند، اما با شکست مواجه شدند. جودوی ایران سر‌بلند است و پرچم آرمان‌ها و ارزش‌ها را با افتخار در دست گرفته است، ما در این چهار سال با سیلی صورتمان را سرخ نگه داشتیم، اما سربلند بودیم. مورد ظلم قرار گرفتیم، دم نزدیم و با اینکه از داخل به ما خیانت کردند، اما سکوت کردیم و به تلاش خود ادامه دادیم».

‌با وجود خوش‌بینی‌هایی که در این زمینه صورت گرفته، ولی به نظر می‌رسد ادامه مسیر برای جودوی ایران در رقابت‌های جهانی، نه آسیایی، چندان ساده هم نخواهد بود. درست است که مسئولان ایرانی به‌طور ضمنی از این گفته‌اند که مشکل مسابقه‌ندادن با ورزشکاران اسرائیلی حل شده، ولی ماریوس ویزر، رئیس فدراسیون جهانی جودو، در همان بخش از صحبت‌هایش که به ایرانی‌ها خوشامد گفته، جمله‌ای شایان تأمل هم بیان کرده که می‌تواند موجب رقم‌زدن نگرانی‌های بیشتر شود. او می‌گوید: «امیدوارم ایرانی‌ها تمام تلاششان را برای احترام‌گذاشتن به قوانین به کار بگیرند و از پرداختن به اتفاقات ناخوشایند گذشته پرهیز کنند».

همین یک جمله کافی است تا مشخص شود ویزر و دیگر مسئولان فدراسیون جهانی جودو، همچنان مراقب حرکت ورزشکاران ایرانی در مواجهه با مقوله مسابقه با رقبای اسرائیلی هستند و چه‌بسا حساسیت‌شان نسبت به گذشته بیشتر هم شده باشد. به هر روی، از آنجا که مسابقه‌دادن با رقبای اسرائیلی خط قرمز ایران است، به نظر می‌رسد فدراسیون جودو علاوه بر رایزنی‌های فشرده با مسئولان جهانی برای حل‌وفصل‌کردن این موضوع، باید در پی یافتن راه‌حل‌های جایگزین هم باشد.