بررسی اخبار عرضه و تقاضای نفت و گاز در مشتری های ایران، فرصت ها و تهدید ها را در این زمینه روشن میکند و چشم انداز پیش رو را برای اقدامات و سیاست گذاری مناسب در جهت حفظ جریان درآمدی فراهم میکند.

 ایران دارنده دومین منابع گازی جهان است و سهم درآمدهای ناشی از صارات نفت و گاز برای کشوری با این سطح منابع قابل چشم پوشی نیست، به همین دلیل بررسی اخبار عرضه و تقاضای نفت و گاز در مشتری های ایران، فرصت ها و تهدید ها را در این زمینه روشن میکند و چشم انداز پیش رو را برای اقدامات و سیاست گذاری مناسب در جهت حفظ جریان درآمدی فراهم میکند.

نوسانات مصرف گاز در کشور، مانند آنچه که به خاطر کاهش ناگهانی دما چندی پیش به وجود آمد و واردات گاز از ترکمنستان را هم برای ایران دچار اختلال کرد، صادرات گاز ایران به ترکیه را گاهی اوقات دچار نوسان می کند. ایران، آذربایجان و روسیه تامین کنندگان اصلی گاز ترکیه هستند که بررسی چشم انداز عملکرد آنها در بازار رقیب برای حفظ و ارتقای جایگاه ایران در بازار صادراتی اهمیت دارد.

بر اساس خبری که خبرگزاری رویترز منتشر کرده است، پرویز شاخبازوف وزیر انرژی آذربایجان در روز جمعه اعلام کرد: که این کشور قصد دارد میزان عرضه گاز به ترکیه را برای سال جاری با ۱۹ درصد افزایش به ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال افزایش دهد. صادرات گاز جمهوری آذربایجان به ترکیه در سال قبل ۸.۴ میلیارد متر مکعب بوده است.

ترکیه تقریبا به گاز وارداتی از ایران، روسیه و آذربایجان وابسته است که عرضه گاز ایران مکررا به دلیل نقص فنی قطع میشود.

صادرات گاز از آذربایجان به ترکیه از طریق خط لوله ترانس آناتولی انجام می شود که دو طرف قصد دارند طی چهار سال با سرمایه گذاری مشترک ظرفیت این مسیر را به ۳۲ میلیارد متر مکعب افزایش دهند.

در ماه دسامبر الهام علی اف رییس جمهور کشور آذربایجان اعلام کرد که تخمین زده می شود صادرات گاز به اروپا حداقل به ۱۱.۶ میلیارد متر مکعب دز سال ۲۰۲۳ افزایش پیدا کند که بیشتر از سطح ۱۱.۳ میلیارد متر مکعبی سال ۲۰۲۲ می باشد.

با توجه به گزارش رویترز میزان واردت گاز ترکیه در طی چهار سال بعد ۳.۸ برابر می شود که این سطح از افزایش در طی چهار سال مممکن است صادرات گاز ایران به ترکیه را تهدید کند و بازار ایران را به کشور اذربایحان واگذار کند.

خیز روسیه برای نابود کردن صادرات نفت ایران

 تحریم‌ها علیه روسیه همچنان در حال تشدید است. تعیین سقف قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی مسکو از جمله جدیدترین تحریم‌های اعمالی علیه مسکو شناخته می‌شود در حوزه گاز نیز اتحادیه اروپا قصد دارد سقف قیمت خرید جدیدی تعیین کند. سقف قیمت تعیین‌شده برای نفت روسیه ۶۰ دلار، فرآورده‌های نفتی ۱۰۰ دلار و گاز ۱۸۰ یورو به ازای هر مگاوات ساعت (MWh) تعیین شده است.

بر این اساس هیچ کشوری نباید بیشتر از قیمت تعیین‌شده نسبت به خرید محصولات روسیه اقدام کند. مسکو نیز در واکنش به این فشارها بازار صادراتی خود را معطوف به شرق کرد.

شهریور سال جاری هم محمدشهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و ولادیمر پوتین، رئیس جمهوری روسیه؛ درباره ساخت یک خط لوله گازی مذاکراتی داشتند. به ثمر نشستن این گفتگو به معنای این است که بازار گاز پاکستان عملا به روسیه سپرده می‌شود.

این در حالی است که ایران پیش از روسیه برنامه صادرات به این کشور را داشت، اما طی اعلامی که مصدق مسعودملک، وزیر مشاور نفت و گاز پاکستان، داشت، این کشور دیگر تمایلی به پیشبرد طرح گازی با ایران ندارد! همچنین چندی پیش پوتین درباره پیگیری ارسال گاز از طریق دریای سیاه و تبدیل ترکیه به هاب گازی اروپا ابراز امیدواری کرد. ائتلاف‌های روسیه با کشورهای شرقی احتمال حذف ایران از بازار انرژی تقویت می‌کند. حال نه‌تنها دولتمردان تدبیری درباره به حاشیه رفتن کشور نمی‌کنند بلکه با خوش‌‌ خیالی همواره دایره همکاری خود را گسترده‌تر می‌کنند.