برای ماه گرفتگی امشب باید نماز بخوانیم؟

ایرنا نوشت: ماه گرفتگی امشب (جمعه) که لحظاتی پس از غروب آفتاب رخ داده است، بهانه‌ای شد تا مروری به احکام شرعی این پدیده طبیعی داشته باشیم.

به گزارش عرشه آنلاین، امشب شاهد پدیده نجومی ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای در آسمان خواهیم بود که تا حدود ساعت ۲۳ ادامه خواهد یافت.

در این پدیده، مقداری از درخشندگی و روشنایی سطح ماه به دلیل قرار گرفتن در نیم سایه زمین، کمتر می‌شود و در سراسر کشور قابل رویت و رصد است.

زمان شروع این ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای ساعت ۱۸ و ۴۴ دقیقه، اوج گرفتگی در ساعت ۲۰ و ۵۴ دقیقه و پایان گرفتگی ساعت ۲۳ خواهد بود که بر اساس نظر مراجع نماز آیات واجب نیست.

بر اساس نظر رهبر معظم انقلاب احکام نماز آیات در هنگام خسوف یعنی ماه گرفتگی به شرح زیر است:

اسباب نماز آیات

اسباب شرعی وجوب نماز آیات عبارت است از: کسوف خورشید و خسوف ماه، اگرچه مقدار کمی از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غیرعادی که باعث ترس بیشتر مردم شود، مانند بادهای سیاه یا سرخ و یا زرد که غیرعادی باشند؛ تاریکی شدید، فرو رفتن زمین و ریختن کوه، صیحه آسمانی و آتشی که گاهی در آسمان ظاهر می‌شود.

در غیر از کسوف و خسوف و زلزله، باید آن حادثه موجب ترس و وحشت بیشتر مردم شود و حادثه‌ای که ترس آور نباشد، و یا موجب ترس و وحشت افراد نادری گردد، اعتبار ندارد.

نماز آیات به چه کسانی واجب می شود؟

وجوب نماز آیات، مختص کسانی است که در شهر وقوع حادثه هستند؛ و کسانی هم که در شهر متصل به شهری که حادثه در آن رخ داده، به ‌طوری که مانند یک شهر محسوب شوند، و زندگی می‌کنند، حکم آنها را دارند.

زمان ادای نماز آیات

وقت ادای نماز آیات خورشید و ماه گرفتگی از هنگام شروع گرفتگی تا زمان شروع در بازشدن آن است‌ و احتیاط ترک نشو، که قبل از آن که شروع در بازشدن نماید، به انجام نماز بشتابد و اگر از آن وقت تأخیر انداخت، باید نماز را با نیت قربة إلی اللّه بخواند، و نمی‌تواند نیّت ادا و یا قضا داشته باشد.

کیفیت نماز آیات

نماز آیات را به چند صورت می‌توان به‌جا آورد:

صورت اوّل:

بعد از نیت و تکبیرة‌الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از رکوع بردارد و همین‌طور ادامه دهد تا یک رکعت پنج رکوعی که قبل از هر رکوعی حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده نماید و بعد برای رکعت دوم قیام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را به‌ جا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.

صورت دوّم:

بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، حمد و یک آیه (البته احتساب بسم‌الله به عنوان یک آیه، صحیح نیست) از سوره‌ای را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد، و آیه دیگری از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آیه دیگری از همان سوره را قرائت نماید و همین‌طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره‌ای که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را به‌جا آورد و به سجده رود و پس از اتمام دو سجده، برای رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه‌ای از یک سوره را بخواند و به رکوع برود و همین‌طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد برای هر رکوعی به یک آیه از سوره‌ای اکتفا کند، نباید سوره حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.

صورت سوم:

یکی از رکعت‌ها را به یکی از دو صورت، و رکعت دیگر را به نحو دیگر به‌جا آورد.

به جماعت خواندن نماز آیات

حکم جماعت در نماز آیات مانند جماعت در نمازهای یومیه است که قرائت امام از قرائت مأموم کفایت می‌کند.

تقسیم یک آیه به دو قسمت

تقسیم یک آیه به دو قسمت در نماز آیات، مثل این که «لم یلد» یک قسمت و «ولم یولد» یک قسمت دیگر باشد، اشکال ندارد.

به جماعت خواندن

خواندن نماز آیات به جماعت اشکال ندارد بلکه مستحب است به جماعت خوانده شود.

قنوت‌های مستحب

در نماز آیات در هر قیام دوّمی بعد از قرائت، قنوت مستحب است. پس در مجموع دو رکعت پنج قنوت است و جایز است به دو قنوت اکتفا نماید، یکی از آنها قبل از رکوع پنجم اما باید این قنوت را به نیت رجاء به جا آورد؛ و دوّمی هم قبل از رکوع دهم؛ و اکتفا کردن به قنوت آخری (قبل از رکوع دهم) جایز است.