افزایش خطرناک کبد چرب میان کودکان

بیماری کبد چرب غیرالکلی که به آن کبد چرب می‌گویند، شایع‌ترین نوع بیماری مزمن کبد در میان کودکان و نوجوانان است. بیماری کبد چرب زمانی اتفاق می‌افتد که چربی زیادی در سلول‌های کبد تشکیل می‌شود.

به گزارش عرشه آنلاین؛ به طور نرمال، کبد غذا را مستقیماً از روده‌ها می‌گیرد و چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها را به انرژی و دیگر پروتئین‌های موردنیاز بدن تبدیل می‌کند. وجود یک عدم تعادل در این فرایند می‌تواند منجر به تشکیل چربی زیاد در کبد شود.

بیماری کبد چرب در مراحل مختلفی اتفاق می‌افتد:

. استئاتوز ساده کبدی: در کبد چربی جمع می‌شود

. استئاتوهپاتیت غیرالکلی: ایجاد التهاب در کبد در اثر تجمع چربی

. فیبروز کبد: ایجاد اسکار در کبد

. سیروز: ایجاد گره‌هایی در کبد که آن را سفت‌وسخت می‌کند و معمولاً ناشی از آسیب‌های طولانی‌مدت است

ریسک کبد چرب در کودکان

کودکان در شرایط زیر بیشتر مستعد ابتلا به کبد چرب هستند:

. اضافه‌وزن دارند یا چاق هستند

. مقاومت به انسولین دارند

. دیابت نوع دو دارند

. رژیم غذایی ناسالمی دارند و ورزش نمی‌کنند

. کلسترول خونشان بالاست

. آپنه خواب دارند

ممکن است کبد چرب جنبه ژنتیکی هم داشته باشد؛ اما معلوم نیست این ریسک فاکتور تا چه اندازه در ابتلا به کبد چرب نقش دارد. یکی از دلایلی که دیده می‌شود موارد ابتلای کودکان و نوجوانان به کبد چرب زیاد شده است همین تغذیه ناسالم و کاهش فعالیت بدنی در آنهاست.

برخی از عوارض می‌توانند ظاهراً شبیه بیماری کبد چرب غیرالکلی باشند که لازم است با تست‌های پزشکی بررسی شوند:

. سوءتغذیه

. بیماری‌هایی مانند فیبروز کیستیک

. تغذیه مصنوعی مثلاً تغذیه از طریق یک رگ

. برخی داروها

کودکان و نوجوانان باید هر روز حداقل ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند. خواب درست به‌اندازه، فعالیت بدنی و تغذیه سالم مهم است

علائم بیماری کبد چرب

معمولاً بیماری کبد در استیج‌های اولیه علامتی ندارد و علائم زمانی ظاهر می‌شوند که آسیب کبد به مراحل جدی رسیده است. برخی از این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:

. احساس ناراحتی یا درد در شکم

. احساس خستگی زیاد و بی‌دلیل

. حساسیت‌پذیری عصبی

. سردرد

. مشکل در تمرکز

. افسردگی و اضطراب

. تغییراتی در رنگ پوست نزدیک به مفاصل و پشت گردن یا بالای کمر

اگر سیروز کبد اتفاق بیفتد، این علائم وجود خواهند داشت:

. یرقان یا زردی

. خارش پوست

. تورم پایین شکم

. به‌راحتی کبودشدن

. تیرگی ادرار

بیماری کبد چرب غیرالکلی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

هیچ تست بخصوصی برای بیماری کبد چرب وجود ندارد. بیشتر کودکانی که تشخیص داده می‌شود کبد چرب دارند، به دلایل دیگری به پزشک مراجعه کرده‌اند و از طریق آزمایش ادرار و خون و سونوگرافی مشخص شده که دچار کبد چرب هستند. در برخی موارد ممکن است برای تأیید تشخیص و بررسی کبد به نمونه‌برداری از کبد نیاز باشد. خیلی مهم است که اطلاعات درستی در مورد وضعیت سلامت و سبک زندگی کودک و علائم احتمالی که دارد به پزشک ارائه بدهید.

آیا بیماری کبد چرب قابل‌پیشگیری است؟

همیشه هم نمی‌توان از بیماری کبد چرب پیشگیری کرد، زیرا ممکن است جنبه ژنتیکی داشته باشد و عوامل محیطی نیز در آن دخیل باشند. اما می‌توان احتمال ابتلای کودک به کبد چرب را با تغذیه سالم، سبک زندگی فعال و کنترل دیگر عوارض موجود، کاهش داد.

بیماری کبد چرب چگونه درمان می‌شود؟

در حال حاضر هیچ داروی ثابت شده‌ای برای درمان کبد چرب وجود ندارد، اما می‌دانیم که می‌توان میزان چربی کبد را با کاهش وزن، داشتن رژیم غذایی سالم و پرهیز از فست‌فود و ورزش منظم کاهش داد. همیشه توصیه می‌شود از کارشناس تغذیه مشاوره بگیرید.

توصیه‌های غذایی مفید

. کودکان و نوجوانان باید متناسب با سن و سالشان غذا بخورند و این میزان، کمتر از غذای یک فرد بزرگسال باید باشد.

. برچسب روی محصولات غذایی را چک کنید و بدانید هر غذایی حاوی چه چیزهایی است. خیلی از غذاها دارای چربی و قند و نمک پنهان هستند.

. کودک از نوشابه‌های قندی و پرکالری یا غلات صبحانه قنددار استفاده نکند.

. مصرف فیبر را با بنشن و حبوبات افزایش دهید.

. کمتر غذاهای سرخ شده به کودک بدهید.

. کودک را تشویق کنید اصلی‌ترین نوشیدنی طی روزش آب باشد.

فعالیت و سبک زندگی

کودکان و نوجوانان باید هر روز حداقل ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند. خواب درست به‌اندازه، فعالیت بدنی و تغذیه سالم مهم است. مطمئن شوید که کودک به‌اندازه کافی می‌خوابد. یکی از چیزهایی که به خواب بهتر کودک کمک می‌کند، استفاده کمتر از رایانه و ابزارهای الکترونیکی است. پزشکان توصیه می‌کنند کودک طی روز کمتر از دو ساعت با این ابزارها وقت بگذراند. کارشناسان می‌گویند دو ساعت پیش از خواب کودک دیگر سراغ رایانه و تلفن همراه نرود و این ابزارها را وارد اتاق‌خوابش نکند. به‌جای آن، وقت کودک را با مطالعه و فعالیت‌های هنری و غیرتکنولوژی دیگر پُر کنید.

پیوند کبد

اگر کبد آن‌قدر آسیب ببیند که به‌درستی کار نکند، نیاز به پیوند کبد خواهد بود.

خطرات کبد چرب درمان نشده

پزشکان توصیه می‌کنند غربالگری کبد چرب با هدف تشخیص ِ زودتر انجام شود پیش از اینکه پیشرفت کرده و به سیروز برسد. بیماری کبد چرب اصلی‌ترین علت بیماری کبد مزمن و پیوند کبد در کودکان است.