اخراج ۴۰ نفر از نوازندگان ارکستر سمفونیک/ ماجرا چیست؟

در شرایطی که خبر حضور بیش از ۸۰ نوازنده در آزمون ارکستر سمفونیک تهران اعلام شده بود، برخی خبرهای جدید و البته گفته‌های تعدادی از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران با ایسنا، حاکی از قطع همکاری این ارکستر با ۴۰ نفر از اعضای پیشین است که البته مدیرعامل بنیاد رودکی، طی گفت‌وگویی با ایسنا این خبر را نادرست می‌داند.

در حالی که روابط عمومی بنیاد فرهنگی هنری رودکی طی روزهای گذشته خبر حضور بیش از ۸۳ هنرمند در آزمون نوازندگی ارکستر سمفونیک تهران را به رسانه‌ها ارسال کرد، خبرهایی مبنی‌بر قطع همکاری این مجموعه با ۴۰ نوازنده باسابقه در این ارکستر منتشر شده است.

به نظر می‌رسد که این اتفاق در حالی رخ داده است که این تعداد از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران در اعتراض به این آزمون حاضر به شرکت در آن نشده‌اند؛ چراکه به  تصمیمات هیات ژوری در زمینه نحوه برگزاری آزمون‌ها، اصرار شورای ارکسترها برای آزمون از نوازندگان ثابت و باسابقه ارکسترها طی سال‌های اخیر، کم‌توجهی به مطالبات نوازندگان در حوزه‌های مختلف صنفی و فعالیت‌های مرتبط با آن‌ها در بدنه ارکستر انتقاد دارند و معتقد هستند در شرایط فعلی باید به این موارد توجه کرد.

تکذیب اخراج نوازندگان از سمت مدیرعامل بنیاد رودکی

حال در همین راستا و برای پیگیری موضوع، خبرنگار موسیقی ایسنا با مهدی سالم ـ مدیرعامل بنیاد رودکی ـ تماس داشت تا از صحت و سقم ماجرا مطلع شویم.

سالم در پاسخ به پرسشی درباره صحت خبر اخراج ۴۰ نفر از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران، چنین توضیح داد: خیر اینطور نیست. ما اکنون با تعدادی از اعضای ارکستر ملی و سمفونیک در روسیه هستیم. اجرای خوبی در مسکو داشتیم که با استقبال بی‌نظیر مخاطبان روس همراه بود. ان‌شاءالله فردا (پنجشنبه) هم در سن پترزبورگ اجرا خواهیم داشت که امیدوارم مثل مسکو مورد استقبال هنردوستان روس قرار بگیرد.

او درباره انتخاب نوازندگان ارکستر سمفونیک هم خاطرنشان کرد: در مورد نوازندگان ارکستر سمفونیک اختیار با رهبر ارکستر و شورای هنری سمفونیک هست و هنوز نتایج نهایی آزمون انتخاب نوازندگان به من اعلام نشده است. قاعدتا بر اساس نتیجه آزمون تغییراتی در اعضا و صندلی‌های آنها رخ می‌دهد. بازگشت نوازندگان باسابقه یکی دیگر از تغییرات مد نظر رهبر ارکستر بوده که امیدوارم باعث بهبود کیفیت کار اجراهای ارکستر سمفونیک شود.

و اما طرح موضوع اخراج نوازندگان از سمت ۳ هنرمند

پس از اینکه مدیرعامل بنیاد رودکی طی گفت‌وگویی با ایسنا، اخراج نهایی تعدادی از نوازندگان را تأیید نکرد، تصمیم گرفتیم صحبتی هم با سه نفر از نوازندگان این ارکستر داشته باشیم که مدعی‌اند با آنها قطع همکاری شده است. این سه نوازنده ارکستر سمفونیک که به نمایندگی از سایر نوازندگان به گفت‌وگو با ایسنا پرداختند، ترجیح دادند که اسم آنها رسانه‌ای نشود. 

نقش منوچهر صهبایی در ماجرای ارکستر سمفونیک

در ابتدا یکی از نوازندگان سازهای بادی ارکستر سمفونیک تهران طی توضیحاتی به ایسنا، خبر اخراج تعدادی از نوازندگان را تأیید کرد و گفت: مشکل ارکستر سمفونیک شورای فنی ارکستر سمفونیک است. از آنجا که اسامی این افراد شناخته شده است، حتی اگر همگی اعضای ارکستر اعتراض خود را به مسوولان فرهنگ و هنر مطرح کنیم، باز هم راه به جایی نخواهیم برد.

او بیان می‌کند که ماجرا از آنجایی آغاز شد که نوازندگان ارکستر در جریان برگزاری جشنواره موسیقی فجر، اعلام کردند که حاضر نیستند در این جشنواره با رهبری منوچهر صهبایی که به آنها و بنیاد رودکی توهین کرده، به روی صحنه بروند. ولی اعضای شورای بنا کردند که این اعتراض نوازندگان را به غلط به مخالفت آنها با جشنواره ربط دهند در  حالی که مشکل آنها رهبری بود که برای اجرا در نظر گرفته شده بود نه جشنواره فجر و نوازندگان مشکلی برای حضور در جشنواره نداشتند. 

این نوازنده ادامه می‌دهد: از ما خواهش شد که با آقای صهبایی به روی صحنه برویم و قول دادند که بعد از جشنواره دیگر خبری از او نخواهد بود. ما هم قبول کردیم و در جشنواره ساز زدیم ولی بعد از عید بدون اینکه به ما حرفی بزنند، گروهی تشکیل دادند که سه چهار نفر از نوازندگان ارکستر در آن گروه نبودند و گفتند این چند نفر تعلیق شده‌اند و رهبر همچنان آقای صهبایی است. ما هم مخالفت کردیم که حتی اگر با رهبر هم کنار بیاییم، با تعلیق نوازندگان موافق نیستیم.

او با بیان اینکه در پی مخالفت آنها با منوچهر صهبایی و حاضر نشدن در تمرین‌ها، خبر برگزاری آزمون نوازندگی ارکستر به آنها اعلام شده است، توضیح داد: خبر برگزاری آزمون، با مخالفت ما اعلام شد؛ چراکه اکثر بچه‌ها سابقه کاری بالایی دارند و اکثر بچه‌ها مایسترها و نفر اول گروه خود هستند. درنتیجه اعلام کردیم که در آزمون شرکت نمی‌کنیم نه اینکه مشکلی با آزمون دادن داشته باشیم، مشکل ما عدم صلاحیت شورای ارکستر سمفونیک تهران برای برگزاری این آزمون بود. به همین جهت چندین بار با آقای سالم جلسه داشتیم و ایشان قول دادند که این مشکل ما را حل خواهند کرد ولی اکنون که در روسیه هستند، گفته‌اند که نوازندگان تنبلی کرده‌اند و در تمرین‌ها حاضر نشده‌اند و گروه جدید تا یک ماه آینده آماده خواهد بود.

این نوازنده در ادامه با انتقاد از عملکرد معاون تولید هنر و آموزش بنیاد رودکی، در این زمینه توضیح داد: ایشان از من و چند نفر دیگر خواهش کرد که در آزمون شرکت کنیم ولی ما پاسخ دادیم که آزمون را به رسمیت نمی‌شناسیم. با این حال دوباره درخواست کردند که چند نفر از مایسترهای هر گروه در آزمون شرکت کنند. پاسخ ما این بود که اگر همه بچه‌ها بتوانند در ارکستر ساز بزنند، هر زمانی که بخواهند آزمون می‌دهیم.»

ما را نمی‌خواهند

همچنین یکی دیگر از نوازندگان ارکستر که جزو ۴۰ نفری است که به نظر می‌رسد با او قطع همکاری شده است، مشکل ارکستر را مدیریتی می‌داند و تاکید می‌کند: شورای ارکستر سمفونیک، ناکارآمد است و ما (نوازنده‌های فعلی) را نمی‌خواهند. این در حالی است که هر کدام از ما بیش از ۱۵ سال است در این ارکستر کار می‌کنیم. اکنون افرادی قرار است در ارکستر بنوازند که هیچکدام تجربه نوازندگی در ارکستر سمفونیک را ندارند.

دلیل منطقی برای آزمون نداشتند

یکی دیگر از نوازندگان ارکستر سمفونیک هم طی گفت‌وگویی با ایسنا، تایید می‌کند که ماجرا به زمان برگزاری جشنواره فجر و مشکلات منوچهر صهبایی با ارکستر برمی‌گردد؛ همان زمانی که به علت غیبت شهرداد روحانی از صهبایی به عنوان رهبر دعوت شد و پس از تنش‌های او، نیمه دوم کنسرت بدون رهبر برگزار شد. حال زمانی هم که صهبایی را برای اجرا در جشنواره موسیقی فجر معرفی کرده‌اند، توضیح نوازندگان این بوده که نمی‌توانند به علت فنی و اخلاقی با او کار کنند.

او ادامه می‌دهد: از آنجایی که ماجرا داشت به حاشیه کشیده می‌شد قبول کردیم به رهبری صهبایی در جشنواره فجر بنوازیم اگرچه که وعده داده شد آخرین کنسرت ما خواهد بود. پس از عید هم وقتی برای تمرین رفتیم، متوجه شدیم که بیمه و حقوق چند نفر از نوازندگان اصلی برای چهار ماه قطع شده است؛ آن هم به دلیل مشکل با آقای صهبایی و درخواست او برای نبودن این افراد. 

این نوازنده تصریح می‌کند: در ادامه جلسات زیادی داشتیم با مسئولان مربوطه ولی عوض اینکه مشکلمان حل شود، برایمان آزمون گذاشتند. هرچه هم که خواستیم دلیلشان برای آزمون را بگویند، دلیل منطقی و فنی نداشتند. ما هم تصمیم گرفتیم در این آزمون شرکت نکنیم، چون که همه‌ ماجرا نگاه سلیقه‌ای بوده است. اکنون هم گفته‌اند که قرارداد جدید منوط به نتیجه آزمون است.