خبر تازه از فعالیت کارگردانانی که فیلم توقیفی دارند

انتشار حرف‌های یکی از کارگردان‌های سینما درباره اینکه «سازمان سینمایی اجازه ساخت فیلم به کارگردان‌هایی که فیلم توقیفی دارند، نمی‌دهد، حتی اگر به ظاهر پروانه ساخت برایشان صادر کند»، بازتاب‌هایی داشت که ما را بر آن داشت که پیگیر توضیح مسوولان سازمان یادشده باشیم.

چهارشنبه هفته قبل گفت‌وگویی با عباس رافعی در این خبرگزاری منتشر شد، مبنی براینکه با وجود اینکه چهار ماه قبل یک پروانه ساخت برای فیلمنامه‌ای به نام «سلوک» برای این فیلمساز صادر شده اما به دلیل آنکه یکی از فیلم‌هایش موفق به گرفتن پروانه نمایش نشده به او گفته شده که فعلا اجازه ساخت فیلم جدید را ندارد.

رافعی گفته بود: «من با آقای خزاعی (رییس سازمان سینمایی) صحبت کردم و گفتند قانونی وجود دارد که تا حال به آن توجه نشده است و ما می‌خواهیم به آن عمل کنیم. براین اساس کارگردان‌هایی که فیلم‌شان دچار مشکل نظارتی است تا وقتی آن مشکل را برطرف نکنند اجازه ساخت فیلم جدید ندارند. 

پس از انتشار این مصاحبه، ایسنا براساس وظیفه رسانه‌ای خود پیگیر تماس با یهمن حبشی (مدیرکل نظارت بر تولید فیلم) و حبیب ایل‌بیگی (معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی) شد که در نهایت روز شنبه، ۲۵ آذر حبیب ایل‌بیگی توضیحاتی را درباره حرف‌های عباس رافعی ارایه کرد. البته او به دلیل اینکه معتقد بود آنچه به رافعی منتقل شده «اشتباهی از سوی سازمان سینمایی بوده»، ترجیح داد موضوع مسکوت باقی بماند و مصاحبه‌ای از او منتشر نشود اما حالا پس از گذشت یک هفته، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در مصاحبه‌ای با ایرنا اظهار کرده که خبر مجاز نبودن فیلمسازان دارای فیلم توقیفی به ساخت فیلم جدید به هیچ عنوان صحت ندارد و از اساس غلط است.

براین اساس صحبت‌های ایل‌بیگی با ایسنا هم منتشر می‌شود که حاوی توضیحات بیشتری است. 

معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در پاسخ به اظهارات کارگردان یادشده و اینکه اگر قانونی برای ممنوعیت فعالیت یک فیلمساز که فیلم دارای مشکل در شورای پروانه نمایش دارد، درست باشد، پس چرا مثال نقض آن، فیلم جدید کیانوش عیاری است که با وجود فیلم توقیفی «کاناپه» این روزها مشغول ساخت فیلم جدید است؟ گفت: به نظر می‌رسد این موضوع به درستی منتقل نشده و اینکه هر کسی که فیلم توقیف شده دارد، نمی‌تواند فیلم بسازد اشتباه است؛ منظور این بوده که اگر یک کارگردان فیلمی در شورای پروانه نمایش دارد، باید ابتدا تکلیف آن را روشن کند.

او با اشاره به اینکه وقتی فیلمی پروانه ساخت دارد پس کارگردانش می‌تواند آن را بسازد، گفت: ما همیشه (از فیلمسازان) می‌خواهیم تکلیف فیلم قبلی را روشن کنند. البته برای معدود افرادی این اتفاق می‌افتد که فیلم‌شان در شورای پروانه نمایش هنوز تعیین تکلیف نشده است.

ایل‌بیگی در پاسخ به اینکه مشکل فیلم «غیبت موجه» عباس رافعی چیست و چرا مشکل آن برطرف نمی‌شود؟ گفت: این فیلم اصلاحیه دارد و نکته درباره فیلم این است که وقتی کسی پروانه ساخت می‌گیرد، باید طبق فیلمنامه‌ای که مصوب شده فیلم خود را بسازد. اگر فیلمنامه را در موقع ساخت تغییر دهند و این تغییرات بیش از حد معقول باشد که تغییر ماهوی زیادی صورت گیرد تخلف خواهد بود. ما هم بالاخره حدی از تغییرات را در حین ساخت می‌پذیریم.

او در پاسخ به اینکه آیا موضوع مطرح شده از طرف عباس رافعی مبنی بر اینکه هر کسی که فیلم مشکل‌دار برای پروانه نمایش دارد، نمی تواند فیلم جدید بسازد صحت دارد یا خیر؟ گفت: اگر این طور بود که ما پروانه ساخت نمی‌دادیم. منعی برای ساخت ندارند اما معمولاً می‌گوییم مسئله قبلی را حل کنند.

معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در پاسخ به این پرسش که آیا باید این‌طور نتیجه گیری کرد که ادعای نادرستی مطرح شده است؟ گفت: خیر، این‌طور نیست، چرا که ایشان نقل قولی را از طرف آقای خزاعی مطرح کردند و من می‌دانم که منظور آقای خزاعی توصیه بوده تا کار قبلی جمع شود و پرونده‌ای باز نماند و بعد فیلم جدید ساخته شود. منظور این نبوده که منعی برای فیلمسازی وجود داشته باشد.

در این‌باره عباس رافعی هم در گفت‌وگویی تازه با اشاره به اینکه ماجرای فیلم «سلوک» کمی پیچیده است، چون در اصل شهریور سال قبل پروانه ساخت «سلوک» صادر شده بود ولی مجوزهای لازم برای شروع کار داده نشد، بیان کرد: از من خواسته شد ابتدا مشکل فیلم «غیبت موجه» را حل کنم ولی من پاسخ دادم که این مشکل را خود سازمان سینمایی باید حل کند، چرا که این فیلم در دوران مدیریت قبلی سازمان سینمایی از شورای پروانه نمایش تایید و اصلاحاتی که خواسته بودند انجام شد، منتها باید شورا تشکیل می‌شد تا صورتجلسه شود ولی پس از تغییر دولت، در شورای جدید، تاییدیه قبلی برای صدور مجوز را قبول نکردند و اصلاحات جدیدی وارد شد. آنچه درباره تغییرات نسبت به فیلمنامه‌ای را که پروانه ساخت ایجاد شده، پذیرفتم و بر همان اساس، هر اصلاحیه‌ای که شورای فعلی پروانه نمایش خواست، انجام دادم اما باز هم از صدور مجوز خبری نیست.